Ταξιδάκια

 

Η επιστημονική φαντασία, τα διηγήματα και οι ταινίες του Χόλυγουντ, αλλά πάνω απ’ όλα η ανθρώπινη φαντασία, πολλές φορές οραματίζονται ταξίδια στον χρόνο. Να ταξιδέψει κανείς στο παρελθόν, ή στο μέλλον, από περιέργεια ή για συγκεκριμένο σκοπό… ή και για τα δύο.

Αμέσως, και η επιστήμη και η φιλοσοφία, διαχωρίζουν το ταξίδι στο παρελθόν από το ταξίδι στο μέλλον σαν δύο εντελώς διαφορετικές υποθέσεις. Το παρελθόν (το δικό μας παρελθόν) συνέβη ήδη, άρα γνωρίζουμε ακριβώς που θέλουμε να ταξιδέψουμε. Το μέλλον όμως δεν έχει συμβεί ακόμα, άρα οι πιθανότητες του πως θα εξελιχθεί το μέλλον είναι άπειρες και δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουμε, όποια μελλοντική χρονική στιγμή και να διαλέξουμε, σε ποιο πιθανό μελλοντικό μονοπάτι, από άπειρες πιθανότητες συμβάντων, να κατευθυνθούμε.

Μιλώντας για ταξίδια στο παρελθόν, τα οποία, λογικά, είναι περισσότερο πιθανόν να είναι πραγματοποιήσιμα κάποτε, υπάρχει μια πρωταρχική ερώτηση ειδίκευσης: Θέλουμε απλά να δούμε πως ήταν τα πράγματα κάποια στιγμή στο παρελθόν χωρίς να μπορούμε να  έχουμε επίδραση σε εκείνη την στιγμή, ή θέλουμε να ζούμε σε εκείνη την στιγμή και να μπορούμε να επιδράσουμε σε εκείνη την πραγματικότητα μιλώντας με τους τότε ανθρώπους;

Το ταξίδι στο παρελθόν σαν παρατηρητές είναι πολύ απλό. Το κάνετε ήδη κάθε στιγμή της ζωής. Όταν κοιτάτε το φεγγάρι το βλέπετε όπως ήταν πριν ένα δευτερόλεπτο. Τον ήλιο, όπως ήταν πριν οκτώ λεπτά. Το αστέρι Vega, όπως ήταν πριν 25 χρόνια. Το αστέρι Betelgeuse όπως ήταν τον καιρό που στην Πόλη βασίλευαν οι Παλαιολόγοι. Τον γαλαξία NGC 3972 στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου τον βλέπουμε όπως ήταν όταν στην Γη βασίλευαν οι δεινόσαυροι, λίγο πριν εξαλειφθούν από το δέντρο της Ζωής. Τον άνθρωπο που κάθεται ένα μέτρο απέναντί σας στο τραπέζι τον βλέπετε όπως ήταν πριν 0,000000003 δευτερόλεπτα.

Που θα διαλέγατε να πάτε, αν μπορούσατε να ταξιδέψετε στο παρελθόν; Μήπως να πάτε να δείτε από κοντά το παρουσιαστικό και την ζωή ενός συγκεκριμένου περιπλανώμενου Εβραίου από τον μικρό οικισμό της Ναζαρέτ; Μήπως θα πηγαίνατε στην Ντήλι Πλάζα του Ντάλας στο Τέξας, 12:30 μμ, Τετάρτη, 22 Νοεμβρίου, 1963, και μόλις δείτε τις μαύρες λιμουζίνες να οδηγούν προς την θέση σας να φωνάξετε με όλη σας την δύναμη: «κύριε πρόεδρε, σκύψτε! Πρόκειται να σας δολοφονήσουν!» 

Που θα πηγαίνατε εσείς, στον χρόνο;

Εγώ έχω σκεφτεί και τα δύο παραπάνω, όπως επίσης να πάω στον Σωκράτη, στην φυλακή και να του προτείνω, «παππούλη, άντε πλήρωσε το πρόστιμό σου και πάε σπιτάκι σου, δεν αξίζει τον κόπο να ποιείς το κώνειο. Σε δυόμιση χιλιάδες χρόνια οι ίδιοι θα είναι, δεν θα έχεις καταφέρει να αλλάξεις τίποτα με το να αυτοκτονήσεις -εκτός ίσως του ότι χιλιάδες προφέσορες θα θησαυρίζουν παριστάνοντας ότι κατανοούν τι διηγήθηκε για σένα ο μαθητής σου ο Πλάτωνας. Ναι! Αυτός εκεί στη γωνία του κελιού σου που κοιτάζει στον καθρέφτη και χαμογελάει»...

Η αγαπημένη μου φαντασίωση όμως είναι ότι ταξιδεύω στο αεροδρόμιο του Τέλιουράιντ στο Κολοράντο, στις 12:40 μμ τοπική ώρα, 5 Οκτωβρίου 2020, και να πιάσω κουβέντα με τον Κώστα και την Λίντσι λίγα λεπτά πριν μπουν στο αεροπλάνο του. Βέβαια δεν θα με γνωρίσουν στην αρχή γιατί έπρεπε να περιμένω 35 χρόνια αφού σκοτώθηκαν μέχρι να ανακαλύψει η επιστήμη πως να ταξιδεύουμε στο παρελθόν, και ενώ τελευταία φορά που με είχαν δει ένα χρόνο πρωτύτερα ήμουνα 61 χρονών, τώρα που στέκομαι μπροστά τους είμαι 97 χρονών (μια ζωή ακούω «να τα εκατοστίσεις», άρα το παίρνω σαν δεδομένο! Τόσες ευχές στράφι θα πάνε;). Για να αποδείξω ότι είμαι εγώ, από το μέλλον τους, λέω στον Κώστα δυό-τρία πράγματα που κανείς δεν ήξερε τότε γι’ αυτόν, και όταν με ρωτά που τα ξέρω αυτά του εξηγώ ότι διάβασα την ιατροδικαστική αυτοψία του και διάβασα και τους τραπεζικούς του λογαριασμούς, τις μέρες που πρόκειται να έρθουν.

Και αφού βεβαιωθώ ότι ξέρει πλέον τι να κάνει και τι να μην κάνει ώστε να μην σκοτωθούν 23 λεπτά αργότερα, τότε, τι θα γίνει? Θα έχω αλλάξει το μέλλον τους και θα έχω αλλάξει επίσης το παρελθόν μου; Πως λειτουργεί αυτό;

Η περισσότερο διαδεδομένη και γνωστή αντιπαράθεση εναντίων της πιθανότητας του ταξιδιού στον χρόνο είναι το λεγόμενο Παράδοξο του Παππού. Αν πάω πίσω στον χρόνο και δολοφονήσω τον παππού μου όταν θα είναι παιδί, δεν θα μεγαλώσει για να κάνει τον μπαμπά μου (ή την μαμά μου), οπότε και δεν πρόκειται εγώ να γεννηθώ ποτέ. Αν όμως δεν έχω γεννηθεί και δεν υπάρχω, πως θα ταξιδεύσω πίσω στον χρόνο για να τον δολοφονήσω; Δηλαδή, δεν δολοφονήθηκε… οπότε υπήρξα, και πήγα και τον δολοφόνησα. Ένα παράδοξο.

Όπως και, αν σταματήσω τον Κώστα και την Λίντσι από το να σκοτωθούν, δεν θα χρειαστεί να ταξιδέψω στον χρόνο πλέον για να τους σώσω, οπότε θα σκοτωθούν.

Βέβαια, υπάρχει απάντηση στο παράδοξο: Την στιγμή που δολοφονώ τον νεαρό παππού μου, η γραμμική ροή του χρόνου αλλάζει μονοπάτι και, ενώ το μονοπάτι όπου υπήρξα, υπάρχει, επίσης υπάρχει και το άλλο μονοπάτι, όπου δεν υπήρξα. Όπως συνυπάρχουν και άπειρα άλλα μονοπάτια πιθανοτήτων.

Η λογική αντίθεση εναντίων της πιθανότητας ταξιδιών στον χρόνο δεν βασίζεται στο παράδοξο, αλλά στο γεγονός:

Νομίζετε πως όταν κοιτάτε γύρω σας βλέπετε ανθρώπους, σπίτια και φύση… όμως αυτά είναι το πως απλοποιεί το μυαλό σας την πραγματικότητα. Στην πραγματικότητα βλέπετε ένα κενό γεμάτο από άτομα. Σαν μια νύχτα γεμάτη με άστρα. Τα πάντα αποτελούνται από άτομα. Το κορμί σας αποτελείται από 6.500.000.000.000.000.000.000.000.000 άτομα. Εξίμιση χιλιάδες δισεκατομμύρια δισεκατομμύρια τρισεκατομμύρια άτομα. Αυτό, μόνο εσείς. Σκεφτείτε πόσα άτομα στο άμεσο περιβάλλον σας και μόνο. Κανονικά, όταν κοιτάτε έναν άνθρωπο θα έπρεπε να βλέπετε 6.500.000.000.000.000.000.000.000.000 φωτεινές κουκίδες σε ένα μαύρο κενό.

Τα άτομα δημιουργούνται στις ζυμώσεις που επιτελούνται στο κέντρο αστεριών πριν εκραγούν και σκορπίσουν τα άτομα στο σύμπαν. Τα άτομα που σας αποτελούν γεννήθηκαν, το καθένα, μέσα σε διαφορετικά αστέρια στο σύμπαν, σε διαφορετικές εποχές πριν εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια χρόνια. Εσείς, ο κάθε ένας από σας, είστε ο καθένας ένας γαλαξίας ατόμων. Και το περιβάλλον σας, ένα σύμπαν γαλαξιών ατόμων.

Τα συγκεκριμένα άτομα που σας αποτελούν δεν είναι πάντα τα ίδια, ούτε είναι ο ίδιος αριθμός. Κάθε φορά που πάτε στην τουαλέτα να κάνετε πιπί σας ή κακά σας, άτομα φεύγουν από το κορμί σας, όπως και κάθε φορά που ιδρώνετε, ή που χάνετε λίγο αίμα, ή που ξύνετε μια φαγούρα στο δέρμα σας. Παίρνετε καινούργια άτομα κάθε φορά που τρώτε. Οπότε, κάθε στιγμή αποτελείστε όχι μόνο από διαφορετικό αριθμό ατόμων αλλά και από διαφορετικά συγκεκριμένα άτομα.

Όμως, κάθε άτομο που αποτελεί αυτή την στιγμή το κορμί σας, υπάρχει επί εκατομμύρια ή επί δισεκατομμύρια χρόνια. Τα περισσότερα, επί δισεκατομμύρια χρόνια. Δηλαδή, όταν ταξιδέψετε στο παρελθόν, την στιγμή που φτάσετε σε οποιαδήποτε στιγμή του παρελθόντος, τα άτομα που σας αποτελούν την στιγμή του ταξιδιού σας, ακριβώς τα ίδια και τα αυτά, επίσης υπάρχουν και στην χρονική στιγμή του παρελθόντος στην οποία φτάνετε. Άρα, η πραγματική ερώτηση για την επιστήμη, όσον αφορά το αν είναι θεωρητικά δυνατόν να ταξιδέψουμε στον χρόνο, είναι το αν είναι δυνατόν ένα άτομο να συνυπάρχει, διπλό, με τον εαυτό του, την ίδια στιγμή: μέσα στο κορμί του ταξιδιώτη και επίσης όπου βρισκόταν εκείνη την στιγμή στο παρελθόν πριν στο μέλλον του αποτελέσει μέρος του ταξιδιώτη.

Λογικά, η απάντηση είναι «όχι». Όμως η λογική βασίζεται στην ανθρώπινη αντίληψη και όχι στην πραγματικότητα. Η πραγματική απάντηση βρίσκεται στην μελέτη της φύσης της δομής του χοροχρόνου. Όπου ο χρόνος δεν είναι γραμμικός. Όμως… χωρίς γραμμικό χρόνο, στον χοροχρόνο, η υπόθεση του ταξιδιού στον χρόνο είναι άνευ νοήματος και έννοιας.

Υπάρχει και άλλο ένα πρόβλημα: Και να υπήρχε μηχανή του χρόνου, και να μπορούσατε να πείτε να σας πάει σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία, ώρα, λεπτό, δευτερόλεπτο, κλάσμα του δευτερολέπτου κλπ., η Γη κινείται συνεχώς. Άρα, πως θα προγραμματίστε την μηχανή να σας πάει σε ποιο σημείο του σύμπαντος για να μην υλοποιηθείτε στο κενό του σύμπαντος μετά από τι ταξίδι, πολύ, πολύ μακριά από την Γη;

Ξέρετε πόσο γρήγορα κινείστε αυτή την στιγμή, σε μέτρα το δευτερόλεπτο, στον γραμμικό σας χρόνο;

Το σημείο όπου κάθεστε και διαβάζετε τούτο ‘δω, κινείται:

1. καθώς η Γη περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό της με 463 μέτρα το δευτερόλεπτο,

2. η Γη περιστρέφεται γύρο από το άστρο μας τον Ήλιο με 30 μέτρα το δευτερόλεπτο,

3. ο Ήλιος, δηλαδή όλο το ηλιακό μας σύστημα με τη Γη μαζί, περιφέρεται γύρω από το κέντρο του Γαλαξία με 220 μέτρα το δευτερόλεπτο,

4. ο ίδιος ο Γαλαξίας περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του με 210 μέτρα το δευτερόλεπτο, δηλαδή:

Αυτή την στιγμή που το διαβάζετε αυτό κινείστε προς τέσσερεις διαφορετικές κατευθύνσεις με συνολικά 920 μέτρα το δευτερόλεπτο.

Α! και, ξέχασα:

5. ολόκληρος ο Γαλαξίας ταξιδεύει στο σύμπαν με περίπου 580 μέτρα το δευτερόλεπτο.

Δηλαδή αυτή τη στιγμή κινείστε προς πέντε διαφορετικές κατευθύνσεις με ταχύτητα, συνολικά, 1.500 μέτρα το δευτερόλεπτο. Εδώ που κάθεστε και διαβάζετε, μέχρι να πείτε «Ένας Ελέφαντας» έχετε ταξιδέψει ενάμιση χιλιόμετρο προς πέντε διαφορετικές κατευθύνσεις. 

Τελικά… Το ταξίδι στον χρόνο είναι άνευ νοήματος και έννοιας επειδή το σύμπαν δεν είναι αυτό που βλέπετε στο μέγεθος της Θεωρίας της Σχετικότητας, αλλά, αποτελείται από τα θεμέλια που υπάρχουν στον κόσμο και μέγεθος της Κουάντουμ-Μηχανικής. Τα θεμέλια του σύμπαντος υπάρχουν στον υπο-ατομικό κόσμο. Αυτό βέβαια αν δεν υπάρχει κόσμος μικρότερου επιπέδου από την Κουάντουμ-Μηχανική (που… υπάρχει! Αλλά αυτό είναι για άλλη ανάρτηση).

Το τι πιστεύουμε ότι συνέβη είναι μια αυταπάτη βασισμένη στο πως φαίνεται σε εμάς ένα σύμπαν το οποίο στην πραγματικότητά του δεν εκφράζεται με γραμμικό χρόνο. Μια ενιαία πραγματικότητα χωρίς πριν-τώρα-μετά. Όπου τα πάντα είναι πιθανά. Όπου οι άνθρωποι και τα γεγονότα είναι το πως εμείς κατανοούμε τα τρισεκατομμύρια, τρισεκατομμύρια, τρισεκατομμύρια, άπειρα άτομα γύρω μας.

Αισθάνεστε ικανοποίηση όταν κοιτάτε την Μόνα-Λίσα του Νταβίντσι, ή το φιλί του Ροντέν, όταν παρακολουθείτε τον Άμλετ στο θέατρο ή τον Λώρενς της Αραβίας στον Κινηματογράφο, ή όταν ακούτε τον Ιτζάκ Πέρλμαν να παίζει το κοντσέρτο για βιολί του Τσαϊκόφσκι καθώς χρησιμοποιείτε ακουστικά στέρεο της Bang & Olufsen… όταν διαβάζετε ένα καλό βιβλίο… όταν αφήνετε την φαντασία σας να ταξιδεύει –και,  αυτή η ικανοποίηση είναι υλικά και οργανικά πραγματική για εσάς. Το περιβάλλον σας όπως το συλλαμβάνετε και η ζωή όπως την αισθάνεστε, δεν είναι περισσότερο «πραγματική» από τα προαναφερθέντα. Και η ικανοποίηση που δίνει η ζωή είναι το ίδιο έγκυρη και πραγματική όσο η προαναφερθείσα ικανοποίηση και ευτυχία. Θα μου πείτε, εκτός από ευτυχία η ζωή δίνει και δυστυχία. Αλλά όμως, με ποια μέθοδο σκεπτικού προσδιορίζετε την διαφορά μεταξύ των δύο, στην πραγματικότητα του χωροχρόνου; Ένα ολόκληρο επάγγελμα που υπάρχει από καταβολής κοινωνίας θα πάρει την «ευτυχία» και την «δυστυχία» και θα σας πείσει ότι πρόκειται για «Θεό» και «Διάβολο»… αλλά, μπορείτε να τους απαντήσετε, όπως ο Διάβολος δεν μπορεί να είναι ίσης δύναμης με τον Θεό, αρά είναι υποτακτικός του Θεού, με τον ίδιο τρόπο και για τον ίδιο λόγο, η δυστυχία είναι υποτακτική της ευτυχίας και υπάρχει μόνο όταν της το επιτρέψουν οι σκέψεις μας.

Δεν είναι φυσιολογικά, οργανικά, δυνατόν να κατανοήσουμε τον χωροχρόνο, δηλαδή την πραγματικότητα του σύμπαντος εκτός της αυταπάτης γραμμικού χρόνου. Όμως, είναι δυνατόν να κατανοήσουμε την θεωρία του τι, μάλλον, πρέπει να είναι ο χωροχρόνος, και, η κατανόηση τουλάχιστον της θεωρίας, είναι ο ευτυχέστερος στόχος στην ζωή… Γιατί, τότε, όλα υπάρχουν την ίδια στιγμή, τίποτα δεν χάθηκε, και υπάρχει μόνο η ευτυχία της συνειδητοποίησης της ύπαρξης. Δεν χρειάζεται να ταξιδέψετε στον χρόνο γιατί όλος ο χρόνος συνυπάρχει μέσα σας καθώς εσείς υπάρχετε στην έκφρασή του, στον χωροχρόνο.