Αναμενόμενο

Πάμε στο άγνωστο με βάρκα την ελπίδα, τραγουδούσαν στα χρόνια τα παλιά, και η ελπίδα έγινε μετά σανίδα... και τώρα η βάρκα βούλιαξε από τα πολλά τζιτζίκια και πείρε μαζί της και τα μερμήγκια. Τα ποντίκια είχαν φύγει προ πολλού. Ο καπετάνιος δεν θα πνιγεί με την βάρκα γιατί αληθινός καπετάνιος δεν υπήρχε ποτέ. Η ορχήστρα όμως συνεχίζει να παίζει μέχρι που θα αρχίσουν να βγαίνουν μπουρμπουλήθρες από το τρομπόνι.

Η Ελλάδα είχε από τον Ιούλιο του 1974 έως τον Σεπτέμβριο του 2009, τριανταπέντε χρόνια, και πολλές ευκαιρίες, να ορθοποδήσει και να ευημερήσει. Απέτυχε. Το γιατί το ξέρουν όλοι, ιδίως εκείνοι που ακόμα δεν θέλουν να το παραδεχτούν.

Από τον Οκτώβριο του 2009 έως τον Οκτώβριο του 2012 όλοι, από μέσα και απ' έξω, προσπάθησαν να δώσουν οποιαδήποτε λύση που να μην οδηγούσε στην παραδοχή ότι η Ελλάδα, σαν κράτος και οικονομία, τελείωσε. Απέτυχαν.

Τώρα, η κατάσταση έχει ξεκαθαρίσει:

Αφ 'ενός, βρίσκονται μέσα στην Ελλάδα κάπου δέκα εκατομμύρια άνθρωποι που πρέπει να ζήσουνε, να πιούν νερό, πρέπει να φάνε φαγητό, και να κοιμούνται κάτω από κάποια στέγη, και πρέπει να βοηθηθούν όταν είναι άρρωστοι.

Αφ' εταίρου, υπάρχει το διεθνές οικονομικό σύστημα το οποίο λειτουργεί αποκλειστικά με την υπόθεση των μελλοντικών εσόδων, όπου τα μελλοντικά έσοδα καθορίζονται από τις υποσχέσεις αλληλοδανειζόμενων να επιστρέψουν μεγαλύτερο αριθμό από αυτόν τον οποίον δανείστηκαν (τόκοι). Το σύστημα ήθελε τα δανεικά να επιστρέφονται από καινούργια δανεικά. Ο κόσμος λειτουργεί με την υπόθεση των μελλοντικά αναμενομένων αριθμών. Έτσι, την στιγμή που θα λεχθεί ότι ένας χρεωμένος δεν πρόκειται να επιστρέψει ποτέ τα αναμενόμενα χρήματα, οι αξίες καταρρέουν -μια που ήταν πλασματικές ούτως ή άλλως.

Αν είχα 10 Ευρώ στο πορτοφόλι μου και εσύ μου είχες υποσχεθεί 100 Ευρώ, και υποσχέθηκες να μου τα δώσεις την άλλη βδομάδα, η αξία μου ήταν 110 Ευρώ, και τα είχα υποσχεθεί στους δικούς μου δανειστές. Αν τώρα παραδεχτώ ότι δεν αξίζω 110 Ευρώ αλλά 10, εγώ θα χαθώ πριν χαθείς εσύ.
 
Ποτέ κανείς δεν ενδιαφερόταν να "σώσει" την Ελλάδα ή οποιαδήποτε άλλη χώρα. Το ενδιαφέρον εστιαζόταν στο να μην γίνει ξαφνικά μικρότερος ο αριθμός που αντιπροσώπευε τις οικονομικές υποσχέσεις και το αναμενόμενο.

Ο λόγος για τον οποίον φαινόταν ότι "τα μέτρα" και τα "μνημόνια" δεν θα έφερναν αποτέλεσμα ήταν για το ότι οι άνθρωποι είχαν παρεξηγήσει ποιό ήταν το θεμιτό αποτέλεσμα. Νόμιζαν ότι κάποιος προσπαθούσε να βοηθήσει εκείνους και φώναζαν ότι με αυτούς τους τρόπους δεν βοηθιούνταν. Δεν είχαν καταλάβει ότι η παντελής φτώχια (και η πραγματική χρεοκοπία) ήταν γεγονός ήδη από τον Ιανουάριο του 2010.

Αυτή την χρονική στιγμή η Ευρώπη και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχουν την εκλογή να δεχτούν την πλήρη αδυναμία της Ελλάδας να πληρώσει οτιδήποτε και να διαγράψουν το χρέος της, κόβοντας κάθε οικονομική επαφή μαζί της, και κόβοντας τις εισαγωγές της.

Αν όμως η διεθνής κοινότητα το κάνει αυτό, τότε, αυτόματα θα παραδέχεται ότι οι αξία της οικονομίας της ήταν πλασματική και όχι πραγματική, άρα η διεθνής οικονομία θα καταρρεύσει. Με το να βοηθήσει η διεθνής κοινότητα τους ανθρώπους της Ελλάδας θα προσκαλέσει τους ανθρώπους όλου του κόσμου να περιμένουν το ίδιο, άρα η διεθνής οικονομία θα καταρρεύσει. Με το να αλλάξει στάση η διεθνής κοινότητα θα παραδεχτεί ότι μέχρι τώρα έκανε λάθος, άρα η διεθνής οικονομία θα καταρρεύσει.

Το να καταρρεύσει η διεθνής οικονομία ίσως να μην είναι κακό πράγμα. Ίσως να είναι σωτήριο στο ότι θα δώσει την ευκαιρία στην ανθρωπότητα του 21ου αιώνα να χτίσει ένα καινούργιο σύστημα συνεργασίας και αλληλεγγύης μακριά από τα θνήσκοντα συστήματα που μας κληροδότησαν τα τελευταία 4.000 χρόνια βασιλείας, αυτοκρατορίας, ολιγαρχίας, σκλάβων και δουλοπάροικων.

Είναι μια ευκαιρία, δεν είναι όμως σίγουρο ότι η ανθρωπότητα θα καταφέρει να βγει από την άλλη άκρη και να επιζήσει. Απλά επειδή το να επιζήσει θα σημαίνει την ριζική αλλαγή όχι μόνο του συστήματός της, αλλά την ριζική αλλαγή της βιο-πνευματικής υφής του είδους που συνιστά τα συστήματα. Για να βρεθεί καλύτερο και δικαιότερο σύστημα πρέπει να αλλάξει η βιολογικά εδραιωμένη ταυτότητα της ατομικότητας. Όχι δικτατορικά με κομουνισμό (το αντίθετο και ισάξιο του καπιταλισμού), αλλά πραγματικά, από την ατομική συνείδηση που ξεκινά από το "εγώ", όχι από τον "νόμο". Το σύνολο αποτελείται από άτομα και μόνο το κάθε άτομο μπορεί να αλλάξει το σύνολο μέσα από τον ιδιο τον εαυτό. 

Αυτό που είναι σίγουρο, είναι ότι τα χρόνια που έρχονται θα δουν την μεγαλύτερη παγκόσμια σύρραξη, δυστυχία και όλεθρο στην ιστορία του είδους μας. Ένας πόλεμος χωρίς όπλα και στρατούς που θα κάνει πολλούς να εύχονται να είχε γίνει πυρηνικός πόλεμος, αντί οικονομικός.

Ο χαμένος του πολέμου θα είναι το κοινωνικο-οικονομικό σύστημα των τελευταίων 4.000 ετών. Αν θα υπάρξει νικητής, ή συνέχεια, δεν το ξέρει κανείς, αλλά το σίγουρο που διδάσκει η ιστορία είναι ότι τον πρωταγωνιστικό ρόλο έχει η Μεσόγειος. Στην Μεσόγειο γεννήθηκε ο Ιουδαϊσμός, ο Χριστιανισμός και το Ισλάμ, στην Μεσόγειο γεννήθηκε ο σημερινός πολιτισμός εδώ και 4.000 χρόνια. Και από την Μεσόγειο ξεκίνησε τώρα η τελευταία πράξη.

Στο άμεσο μέλλον των επόμενων λίγων χρόνων, στην Ελλάδα, θα κυβερνήσει ο Τσίπρας, θα εξαπλωθεί ο φασισμός της ΧΑ, και όταν σύντομα βρεθούμε χωρίς πόρους, χωρίς φαγητό, νερό ή περίθαλψη, θα αλληλοσκοτωθούμε καθώς θα αυτοκτονούμε.

Ο Αϊνστάιν είχε δίκιο όταν είπε πως δεν ήξερε πως θα γινόταν ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος, αλλά ο τέταρτος θα γίνει με τόξα και βέλη και ακόντια. Τώρα ξέρουμε πως γίνεται ο τρίτος παγκόσμιος πόλεμος.

Ο Μαρξ είχε δίκιο όταν προείδε πως και το σύστημα του καπιταλισμού αλλά και το σύστημα του σοσιαλισμού θα αυτοκαταστρέφονταν και τα δύο. Απομένει να δούμε αν είχε δίκιο να ελπίζει ότι η ανθρωπότητα θα αναδείξει ένα καινούργιο, καλύτερο σύστημα.

Τώρα, πρέπει όλοι πλέον να πάρουν θέση, μια θέση βασισμένη όχι στα στρατόπεδα του παρελθόντος αλλά στην ανάγκη συμβίωσης για να υπάρξει μέλλον.

Εκείνοι για τους οποίους ανοίγει η καρδιά μου είναι εκείνοι που έζησαν έντιμα, που δεν έκλεψαν, που δούλεψαν, που πλήρωσαν φόρους... και τώρα αισθάνονται σαν τα πραγματικά θύματα. Μια ρεαλιστική όμως συνείδηση πολίτου, και στοιχειώδης κατανόηση του πως δουλεύει μια οικονομία, και η κοινωνία, έπρεπε τόσες δεκαετίες να τους είχε επιτρέψει να καταλάβουν ότι ακόμα και εκείνοι, οι έντιμοι, ζούσαν με κλεμμένα και με δανεικά: τα κλεμμένα και τα δανεικά από όπου προερχόντουσαν οι δημόσιοι, ή οι ιδιωτικοί, μισθοί τους. Όσο ήταν ασφαλείς στα σπίτια και τις ζωές τους, η αίσθηση συλλογικής ευθύνης σαν μέλη μιας κοινωνίας και οικονομίας δεν χτύπησε κανένα καμπανάκι -κανείς δεν βγήκε στους δρόμους ή στα φόρουμ ζητώντας σύνεση. Η σύνεση του ενός, σε μια θάλασσα ασυδοσίας, θεωρήθηκε αρκετή. Τώρα όμως δεν υπάρχει άλλο περιθώριο για φαντασίωση. Τώρα πρέπει ο κάθε ένας να λάβει θέση, απλώνοντας τα χέρια του, όχι σφίγγοντας τις γροθιές του.

πίνακας 1: Théodore Géricault (1791–1824),  Le Radeau de la Méduse, 1818-1819
πίνακας 2: Andrew Wyeth (1917-2009), Christina's World, 1948