Απεργία!

Η πρώτη δουλειά που έκανα στη ζωή μου ήταν απεργοσπάστης. Χωρίς να το ξέρω. Ήμουνα 16 και ο πατέρας μου μου είπε να πάω να τον βοηθήσω στο λογιστήριο στη μικρή ναυτιλιακή εταιρεία όπου δούλευε, γιατί το προσωπικό έφυγε. Δούλεψα δυό βδομάδες και μου είπαν ότι έβγαζα την δουλειά τριών. Στο τέλος οι πλοιοκτήτες πρόσφεραν 1.500 δραχμές στον πατέρα μου για μένα και δόξα τω Θεώ δεν τις δέχτηκε και έμεινα απλήρωτος. Δόξα τω Θεώ γιατί αν είχα κερδίσει λεφτά θα με έπιανε πανικός αργότερα όταν έμαθα ότι τα παιδιά του λογιστηρίου κάνανε απεργία. Απλήρωτος για αυτό που έκανα, έστω και χωρίς να το ξέρω όταν το έκανα, τουλάχιστον δεν με έπιασε πανικός. Απλά θυμός και ντροπή μέχρι σήμερα.

Ένα χρόνο αργότερα έπιασα για 4 βδομάδες την πρώτη μου τίμια δουλειά που πλήρωνε κιόλας. Το καλοκαίρι της 5ης γυμνασίου με είχαν στείλει στο Λονδίνο για 5 βδομάδες να δω αν μ' αρέσει για να πάω να σπουδάσω του χρόνου. Την δεύτερη βδομάδα, για να δω αν μπορώ να επιζήσω σαν άνθρωπος γύρισα τα εστιατόρια της γειτονιάς κι έπιασα δουλειά λαντζέρης με μισή λίρα την ώρα. Την τέταρτη βδομάδα με αφήσανε να σερβίρω και να παίρνω πουρμπουάρ. Πριν πάω στο αεροπλάνο πέρασα από την Κάρναμπυ στρητ και πείρα με τα εισοδήματά μου ένα δερμάτινο μπουφάν πιλότου που έδωσα στον γιό μου μόλις του έκανε, τριάντα χρόνια αργότερα. Το φόρεσε σαν πραγματικός πιλότος σε μερικές πτήσεις, αλλά μεγάλωσε 15 εκατοστά πιο ψηλός από εμένα και δεν του κάνει πια...

Έδωσα στον γιό μου απ' την αρχή ότι μπορούσα, από Περικλή και Σένεκα ως Βολταίρο και Μαρξ, Ντίκενς, Ντισραέλι, Λίνκολν και Ρούσβελτ (και τους δύο Ρούσβελτ) και δε συμμαζεύεται συμπεριλαμβανομένων φυσικά του Φρανκλίνου του Τζέφερσον του Μπόμπυ Κέννεντυ, και από την νεώτερη Ελλάδα, ψάχνοντας για κάποια ηθική βάση, αν υπήρχε, είχαμε βρει τα ονόματα Λαμπράκης και Παναγούλης –πριν καν κλείσει τα οκτώ του χρόνια.

Αλλά φαίνεται με άκουγε καλύτερα απ’ όσο θα περίμενε κανείς.

Μια μέρα όταν πήγαινε Δευτέρα δημοτικού γύρισα σπίτι, στην Μασαχουσέτη, και η μάνα του, έξω φρενών, μου είπε στην πόρτα να πάω να περιποιηθώ τον γιό μου. Γιατί λέω; Δεν θέλει να πάει σχολείο αύριο, μου απαντάει. Γιατί, ρωτάω; Κάνει απεργία! φωνάζει η μάνα του.

Πάω στο δωμάτιο του παιδιού χτυπάω την πόρτα, απαντάει και μπαίνω μέσα. Τώρα, μιλάμε για μια συζήτηση μεταξύ τριανταεννιάχρονου μπαμπά και οχτάχρονου γιου, στο Νόρτον της Μασσαχουσέτης:

- Πας πάει; ρωτάω.
- Καλά, μου λέει, αλλά σκέφτομαι τι να κάνω.
- Έγινε τίποτα ιδιαίτερο;
- Ναι. Σκεφτόμουνα αυτά που μου έχεις πει, πως να υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματά μας, και είπα στο σχολείο ότι κάνω απεργία.
- Αν αυτός ήταν ο μόνος δρόμος που σου έμενε... Αλλά πως φτάσανε τα πράγματα τόσο μακριά;
- Κάναμε φασαρία στην τάξη.
- Ποιός δεν κάνει...
- Και η δασκάλα για τιμωρία δεν μας άφηνε να βγούμε διάλλειμα.
- Πόσες φορές;
- Δυό βδομάδες τώρα. Το διάλλειμα είναι δικαίωμά μας, δεν είχες πει;
- Απαραίτητο και αναφαίρετο! Τι έκανες λοιπόν;
- Έγραψα ένα γράμμα που παρακαλούσα την δασκάλα αν πρέπει να μας βάλει τιμωρία να βρει κάποια άλλη τιμωρία γιατί το διάλλειμα το χρειαζόμαστε.
- Και της το έδωσες;
- Όχι. Πρώτα ζήτησα απ όλα τα παιδιά να το υπογράψουνε μαζί μου και το υπογράψανε όλοι εκτός από δύο που φοβόντουσαν. Μετά της το έδωσα.
- Μπράβο σου Κώστα. Είμαι υπερήφανος για σένα.
- Μόλις το διάβασε το έσκισε, το πέταξε στο καλάθι και ρώτησε τα παιδιά γιατί το υπογράψανε. Είπανε ότι το υπογράψανε για πλάκα. Μου είπε να μην το ξανακάνω και με έβαλε διπλή τιμωρία. Στο τέλος της μέρας όταν μου είπε να της υποσχεθώ ότι δεν θα το ξανακάνω της είπα ότι δεν μπορώ να το υποσχεθώ... και της είπα ότι θα κάνω απεργία.
- Μάλιστα. Τι άλλο νά ‘κανες. Και συμφωνώ μαζί σου ότι δεν πρέπει να δίνουμε υποσχέσεις για κάτι που ξέρουμε ότι δεν είναι σωστό. Τώρα τι βλέπεις να γίνει;
- Δεν ξέρω. Η μαμά είναι θυμωμένη.
- Η απεργία είναι δύσκολο πράγμα. Κατ’ αρχάς χρειάζεται να συνεννοούνται οι δύο πλευρές και να διαπραγματεύονται, να συμφωνήσουν πως να τελειώσει το θέμα.
- Και πως συνεννοούνται;
- Να, συναντιούνται με αντιπροσώπους... Έη!!! Θα μου επέτρεπες να σε αντιπροσωπεύσω εγώ;
- Μπορείς μπαμπά;
- Δεν τό ‘χω ξανακάνει, αλλά αν θέλεις θα το προσπαθήσω.

Την επομένη καθόμουνα μπροστά στη Διευθύντρια και τη δασκάλα, οι τρείς μας.

- Ο Γιός μου κάνει απεργία ακολουθώντας τις διδαχές μου του πως και γιατί να υπερασπιζόμαστε τη θέση μας όταν μας παίρνουν αυτά που δικαιούμαστε. Τι λέτε να κάνουμε να λήξει αυτή η υπόθεση;

Ο Κώστας γύρισε στο σχολείο την επομένη και η δασκάλα ποτέ δεν τους ξαναπήρε το διάλλειμα ούτε έβαλε κανέναν τιμωρία για το συμβάν. Μου το θύμησε κι αυτό πρόσφατα από το τηλέφωνο. Στα 8 του, είχε κρατήσει το κεφάλι του ψηλά... Μα θα μου πείτε, εκεί είναι Αμερική. Δε βαριέσαι... οι άνθρωποι πονάνε το ίδιο παντού, σε οποιαδήποτε ηλικία, και το αίμα όλων είναι κόκκινο.

Αυτό που είναι πιο ενδιαφέρον σ' αυτή την ιστοριούλα δεν είναι τόσο το συγκεκριμένο θέμα και οι χειρισμοί, αλλά το ότι, όπως λέει σήμερα ο γιός μου, το περιστατικό αυτό αντί να τον κάνει να αισθάνεται μόνος σε ένα κόσμο μεγάλων, τον έκανε να αισθανθεί ότι το μυαλό του και η καρδιά του μέτραγαν για κάτι σε ένα κόσμο που τον μοιραζότανε με τους μεγάλους.

Ποτέ δεν είδα τα παιδιά, τον γιό μου ή οποιονδήποτε άλλο ή άλλη σαν "παιδιά". Πάντα τους μικρούς ανθρώπους τους βλέπω σαν ανθρώπους ίσους με μένα, σαν και εμένα, μόνο που εγώ έχω πιο πολλές ιστορίες να πω, λόγο περισσότερου χρόνου στη γή, και αν τις πω σωστά μπορεί να τους βοηθήσω να δουν κάτι πιο σύντομα από ότι το είδα εγώ, και αυτό να τους δώσει χρόνο να φτάσουν μακρύτερα.

Εγώ πάλι μεγάλωνα με την εντύπωση ότι είμαι ένα παιδί ο σκοπός του οποίου ήταν μια μέρα να αξίζει να γίνει δεκτός στον κόσμο των μεγάλων. Ήταν η Ελληνική πραγματικότητα όπου 30 και 40 χρονών γονείς το έπαιζαν στα μάτια των παιδιών Θεοί Κριτές. Από τότε εγώ ελπίζω ότι μια μέρα θα γίνω και εγώ μεγάλος, αλλά, κάτι πρέπει να κάνω στραβά γιατί ακόμη ένα παιδί βλέπω στον καθρέφτη... με γκρίζα γένια..