Για τον Νικόλα.
Το 2017 είναι ένα παρείσακτο έτος. Μπήκε με προϋποθέσεις που ούτε τις περιμέναμε ούτε τις θέλουμε... Το καράβι έφυγε εδώ και δεκαεννέα μέρες με εμάς επάνω, αλλά είναι το λάθος καράβι –ένα καράβι-φάντασμα. Και δεν θα ακολουθήσει την πορεία που έπρεπε, εκείνη που όλοι περιμέναμε, ούτε θα πάει προς τον προορισμό για τον οποίον είχαμε προετοιμαστεί.
Είμαστε ανήσυχοι. Δεν είμαστε σίγουροι πως να το πάρουμε αυτό, τι να κάνουμε –δεν ξέρουμε αν πρέπει να φοβηθούμε ή να αλλάξουμε σχέδια και οπτική. Το να κατέβουμε από το πλοίο είναι κοσμογονικά αδύνατο. Και το πλοίο μπορεί να πάει μόνο μπροστά.
Τι άρθρο καλής χρονιάς να γράψει κανείς για την Ελλάδα…
Η τηλεόραση του Δε Πρες Πρότζεκτ όπως την φωτίζει ο φωτιστής τους,
που ένας επαγγελματίας το βλέπει και θέλει να κλάψει γοερά.
Η ίδια φωτογραφία με λίγο πολύ-πολύ στα γρήγορα και άγαρμπο φώτοσοπ από εμένα,
που δείχνει όμως λίγο σαν παράδειγμα το πιο ομοιόμορφο, ζεστό και δυνατό φως,
το οποίο οποιοσδήποτε επαγγελματίας θα έστηνε, αποφεύγοντας σκιές.
Ουδεμία ευθύνη φέρω για το την φωτογένεια, ή όχι, της Ζωίτσας.
Τώρα που το σκέφτομαι...
αυτά ίσως προσπαθούσε να καλύψει ο φωτιστής με τις γκραν γκινιόλ σκιές...
Όσοι με διαβάζετε τόσα χρόνια ξέρετε ότι έχω την πετριά να πιστεύω πως για την τύχη της χώρας δεν ευθύνονται ούτε οι κακοί συνωμότες που ζηλεύουνε και επιβουλεύονται τα πάχη σας τα κάλλη σας, ούτε οι τραπεζίτες ούτε οι πολιτικοί. Εγώ πηγαίνω στην πηγή, στο μαιευτήριο, στο αυγό… και λέω την κότα-κότα. Δηλαδή, «Ελληνική Κοινωνία».
Δέκα εκατομμύρια νοματαίοι είστε τρομάρα σας. Αλλά όλο οι άλλοι σας φταίνε. Εσείς είστε τα θύματα μονίμως. Και σας χρωστάει ο κόσμος επειδή σας την βίδωσε, από την προπαγάνδα της χούντας και μετά, ότι κατάγεστε λέει από τους αρχαίους Έλληνες. Και μετά. τι Γραικοί… τι Ρωμιοί… Έλληνες τσαρουχάτοι με χλαμύδα.
Για την ποιότητα και το ποιόν μιας κοινωνίας δεν ψάχνουμε τους ελάχιστους ανάμεσά της που έχουν σώας τας φρένας με αγνά και ειλικρινή αισθήματα και κάποια μόρφωση. Και δεν κοιτάμε τους Ελληνικής καταγωγής που χτίζουν κάτι στο εξωτερικό αφού δραπετεύσουν από το καταναγκαστικό φρενοκομείο –τους οποίους έχετε φετίχ να τους ξετρυπώνετε και να τους βάζετε στις εφημερίδες σας για να αποδείξετε ότι κάτι είσαστε εσείς μέσω εκείνων... Όχι, δεν κοιτάμε τα παραπάνω. Κοιτάμε την πλειοψηφία. Ξεκινάμε από το σκουπιδαριό μέσα στο οποίο ζείτε καθώς πετάτε τα πάντα παντού όταν δε σας βλέπουν (αλλά πολλές φορές και όταν σας βλέπουν) και ο σκουπιδότοπος έχει γίνει τέτοιο μέρος του τοπίου που δεν το παρατηρείτε καν πλέον… Κοιτάμε τον παρανοϊκό τρόπο με τον οποίον οδηγείτε στους δρόμους και πως παρκάρετε. Πως φέρεστε στις ουρές και πως μιλάτε ο ένας στην άλλη... Πέρα από αυτά τα θεμελιώδη θέματα, που αλλού να κοιτάξει κανείς.
Κάποτε σ’ αυτά τα μέρη, από άλλους ενοίκους είχε αναπτυχθεί μια μέθοδος συζήτησης που λεγόταν Σωκρατική. Η Σωκρατική μέθοδος έχει απλή αλλά αποτελεσματικότατη δομή: Ερώτηση-Απάντηση-Ερώτηση-Απάντηση… όπου η κάθε ερώτηση εγκυμονεί την απάντηση και η κάθε απάντηση προτείνει καινούργια ερώτηση.
Δημόσια συζήτηση. Με Σωκρατική Μέθοδο. Στην σημερινή Ελλάδα. Ας γελάσω με πικρό δάκρυ.
Η πεμπτουσία της Ελληνικής ομιλίας εστιάζει στον υποκειμενισμό (εμείς ρε εφεύραμε τη φιλοσοφία). Άρα, η άμεση ψυχολογική ανάγκη του Έλληνα είναι να προσδιορίζονται στρατόπεδα αντί να χτίζονται γέφυρες. Ο Έλληνας συζητά με το στόμα αντί με τα αυτιά.
Ο στόχος του στερεοτυπικού Έλληνα συζητητή είναι να επαναλαμβάνει την γνώμη του αντί να συζητά την άποψη του συνομιλητή. Σε μία στερεοτυπική Ελληνική συζήτηση αν ο ένας συζητητής δεν διακόψει τον άλλον, ο άλλος θα συνεχίσει να μιλά επ’ αόριστο σαν μηχανάκι, επαναλαμβάνοντας τα ίδια και τα ίδια με άλλα λόγια μέχρι να τον σταματήσει ο συζητητής διακόπτοντάς τον.
Και βέβαια υπάρχει και το θέμα της διατύπωσης και της διαύγειας στην Ελληνική συζήτηση:
Η μαμά λέει στον μπόμπο, άντε στο μαγαζί να πάρεις μια μπουκάλα γάλα και αν έχουν αυγά πάρε έξι.
Ο μπόμπος γυρνάει με έξι μπουκάλια γάλα.
Γιατί πήρες έξι μπουκάλια γάλα ρε μπόμπο, ρωτάει η μαμά.
Επειδή είχαν αυγά, απαντάει ο μπόμπος.
Η συζήτηση ικανοποιείται με το να απαγγελθεί μια κατηγορία όπου η άμυνα είναι «τι λες τι έκαναν οι δικοί μου; Κοίτα τι έκαναν οι δικοί σου!» Δεν υπάρχει «Ερώτηση-Απάντηση-Ερώτηση-Απάντηση…» με δομή συνενόησης, αλλά «Ρήση-Ρήση-Ρήση-Ρήση» με δομή απόκρουσης και αλλαγής κατεύθυνσης. Δεν παίζεις σκάκι αλλά κλωτσοσκούφι.
Πάντα ονειρευόμουνα να υπάρξει επαγγελματική, αντικειμενική δημοσιογραφία στην Ελλάδα, και συνεπώς σωστή πληροφόρηση. Και ως εκ τούτου ζωτική δημόσια συζήτηση. Όνειρα θερινής νυκτός, διότι την ποιότητα της ενημέρωσης ενός λαού την καθορίζει η ζήτηση από τον λαό (το πνευματικό επίπεδο του λαού).
Η ενημέρωση υφίσταται όταν επικοινωνούνται γεγονότα και όταν γίνεται συζήτηση με Σωκρατική Μεθόδο.
- Το κάθε γεγονός είναι ένα, αλλά μπορεί να παρουσιαστεί με διαφορετικές αποχρώσεις διατύπωσης ή σύνταξης.
- Η παραμικρή απόχρωση γεννιέται από υποκειμενισμό άρα παύει να είναι αντικειμενική.
- Η επικοινωνία γεγονότων είναι η Ειδησεογραφία, και η συζήτηση ξεκινά από την αρθρογραφία.
- Και εκεί χάνονται τα ομιχλώδη σύνορα μεταξύ Είδησης και Άρθρου. Ειδησιογραφίας και Αρθρογραφίας.
Στην Ελλάδα για να είσαι δημοθιογλάφοθ πρέπει να ξέρεις να σπέρνεις σε ένα κείμενο τις λέξεις «τόνισε», «υπογράμμισε», «επισήμανε», κλπ., ρήματα που προσδιορίζουν την πρόθεση του ομιλούντος άρα προϋποθέτουν την υποκειμενική γνώμη του δημοσιογράφου ως προς την εντύπωση που προτίθετο να μεταφέρει ο ομιλών περί του οποίου η είδηση. Από κάτι το τόσο απλό ξεκινά η παραπληροφόρηση στην Ελλάδα, είτε σε λένε Καθημερινή, είτε Βήμα, είτε Αυγή. Είτε Δε Πρες Πρότζεκτ.
Από την αρχή της παρουσίας τους υποστηρίζω το Δε Πρες Πρότζεκτ και θέλω να επιτύχουν, επειδή συμφωνώ με τους δεδηλωμένους στόχους τους. Πράγμα που σημαίνει ότι τους κάνω την ειλικρινέστερη και αυστηρότερη κριτική.
Δεν με εδιαφέρει αν θα αποτύχει η Καθημερινή, ή το Βήμα, ή η Αυγή, ούτε με ενδιαφέρει αν θα αποτύχουν οι τόσοι ηλίθιοι ιστόχωροι που αναμεταδίδουν ότι μπούρδες κουτσο-μεταφράσουν από ξένες σελίδες του κιμά με την οκά, και τις αναμεταδίδουν οι δύστυχοι οι Ρωμιοί στα φέησμπούκια τους και λοιπά χάβοντάς τες σαν «ειδήσεις»...
Αλλά με ενδιαφέρει να μπορέσει να επιτύχει το Δε Πρες Πρότζεκτ και για αυτό ασχολούμαι με το να προσφέρω κριτική.
Πρέπει να παραδεχτώ ότι ενώ δεν έχω σταματήσει να ελπίζω στην επιτυχία των θεωρητικών τους στόχων, όσο περνάει ο καιρός με απογοητεύουν όλο και περισσότερο.
Υπάρχουν δύο σημαντικά προβλήματα τα οποία δυσκολεύουν και αναχαιτίζουν την προσπάθεια του Δε Πρες Πρότζεκτ.
1. Τι σημαίνει «διαπλοκή».
Μιλάνε για την «διαπλοκή» των άλλων, όπου στην Ελλάδα η λέξη «διαπλοκή» χρησιμοποιείται από την Αριστερά για να περιγράψει μέσα ενημέρωσης της δεξιάς (η Αυγή, φυσικά, δεν έχει «διαπλοκή» αλλά ο όμιλος ΔΟΛ έχει). Όμως το Δε Πρες Πρότζεκτ αυτοονομάζεται Δε Πρες Πρότζεκτ. Στα Αγγλικά. Για το Ελληνικό κοινό. Έχει και ονομασίες «περιοχών» του χώρου του στα Αγγλικά, π.χ., «Νιουζρουμ» (γραμμένο στα Αγγλικά) και έχει τις σελίδες του σε Αγγλική μετάφραση. Είναι δεδηλωμένος στόχος τους να μεγαλώσουν και προς το εξωτερικό. Αυτό δηλαδή δεν πέφτει στην γειτονιά της έννοιας της λέξης «Διαπλοκή» ;;; Εδώ σε θέλω, διατυπωτή των Ελληνικών νοημάτων. Ή μήπως υπάρχει καλή διαπλοκή και κακή διαπλοκή και εμείς είμαστε οι καλοί και όλοι οι άλλοι οι κακοί;
Τι, Δε Πρες Προτζεκτ, μανάρια μου; Την ειδησεογραφία στην Ελληνική κοινωνία προσπαθείτε να ανεβάσετε ένα-δύο σκαλοπάτια! Πες τε το «Έργο Τύπου», ή «Σχέδιο Ειδησεογραφίας» ή κάτι πιο σωστά Ελληνικό μια που η ίδια η έννοια «Δε Πρες Προτζεκτ» βγάζει νόημα στα Αγγλικά και όχι στα Ελληνικά, και προέρχεται σαν σκέψη από την Αγγλική σκέψη.
Θα μου πεις για να πιάσει οτιδήποτε στην Ελλάδα πρέπει να φαίνεται Εγγλέζικο ή Αμερικάνικο. Ή Ρώσσικο. Ευτυχώς που δεν το βγάλανε Пресс-проект (αν και «Пресс-проект» θα ήταν πιο ειλικρινές από μέρους τους).
2. Η διαφορά μεταξύ συνεργασίας των εργαζομένων και δικτατορίας του πεφωτισμένου αφεντικού.
Ο κύριος Εφήμερος, ο οραματιστής, ιδρυτής και καπετάνιος του Δε Πρες Πρότζεκτ, ο οποίος αρθρογραφεί και απαντά σε σχόλια κάτω από τα άρθρα του, το θέτει πάντα πέραν κάθε αμφιβολίας ότι είναι το ο οραματιστής, ιδρυτής και καπετάνιος, και τα σκυλιά δεμένα, και έχει δίκιο πάντα σε όλα. Οι απαντήσεις του σε σχόλια είναι «Όοοοοχι, κάνεις λάθος! Έλα να σου εξηγήσω που κάνεις λάθος». Αν μέρα μεσημέρι του πεις «είναι μέρα μεσημέρι», θα σου απαντήσει «κάνεις λάθος! είναι δώδεκα μη-μη».
Τις προάλλες έγραψα ένα σχόλιο κάτω από άρθρο του κου Εφήμερου «Τι σκεφτόμαστε λίγο πριν πέσουμε για ύπνο». Στο άρθρο είχε γράψει: «Στο TPP οραματιζόμαστε ένα ΜΜΕ που θα είναι πολύ μεγαλύτερο από το ΔΟΛ, όχι τώρα, μεγαλύτερο ακόμα και από την καλύτερη στιγμή του. Έναν οργανισμό με εκατοντάδες δημοσιογράφους και ανταποκριτές που θα απευθύνονται στην πλειοψηφία των πολιτών. Και αυτό είναι πολύ εύκολο να επιτευχθεί. Χρειάζεται μόνο να σας πείσουμε.»
meThinksThat
«χρειάζεται μόνο να σας πείσουμε»
Γιατί να μην γραφτεί, π.χ.,
«χρειάζεται μόνο να αποφασίσει ο κάθε αναγνώστης για τον εαυτό του/της αν η εργασία μας έχει κοινωνική και υπερκομματική αξία, ή όχι»
Αναρωτιέμαι αν το αναγνωστικό κοινό που περιμένει να το «πείσετε» έχει μεγαλύτερους αριθμούς από το αναγνωστικό κοινό που ελπίζει να ανακαλύψει ένα μέσο ενημέρωσης το οποίο δεν προσπαθεί να τον/την πείσει (το οποίο δεν χρωματίζει τα γεγονότα έμμεσα ή άμεσα με γνώμη ή ερμηνεία του δημοσιογράφου, ή με πάγιες θέσεις συγκεκριμένων ομάδων).
Πιθανώς στην Ελλάδα ο κόσμος να θέλει κάποιος να τον «πείσει» --ή ακόμα απλούστερα, ο κόσμος διαβάζει μόνο εκείνους που αντιπροσωπεύουν τον εκάστοτε χώρο του και κανείς δεν μπορεί να πείσει κανέναν για τίποτα, ακριβώς επειδή προσπαθεί να «πείσει».
«θα είχαμε τη δυνατότητα να προσλάβουμε 50 ακόμα δημοσιογράφους»
Γιατί να μην γραφτεί, π.χ.,
«θα είχαμε την δυνατότητα να πληρώσουμε μισθούς ανάλογους με την ποιότητα την οποία αποζητούμε»
Εφ’ όσον 5 δημοσιογράφοι αξίας είναι προτιμότεροι από 500 δημοθιογλάφουθ.
«έσκυψαν το κεφάλι προδίδοντας τις αρχές της δημοσιογραφίας»
Είναι πράγματι δύσκολο να οροθετήσει κανείς «αρχές» σε μια κοινωνία τόσο μονοδιάστατη που ο κάθε άνθρωπος χρωματίζεται αυτόματα μόνο από το αν αναφέρεται σε «Δεκέμβριο, Ιανουάριο, Φεβρουάριο», ή σε «Δεκέμβρη, Γενάρη, Φλεβάρη».
Costas Efimeros Mod
α) το «χρειάζεται μόνο να σας πείσουμε» αναφέρεται στο να σας πείσουμε ότι υπάρχει ανάγκη να γίνει κάτι τέτοιο.
β) αυτό με τους μισθούς δεν μου φαίνεται καλύτερη διατύπωση από τη δική μου.
γ) οι αρχές της δημοσιογραφίας δεν είναι τόσο δύσκολο να οριοθετηθούν.
meThinksThat
α) Δεν αναφέρθηκα στο αντικείμενο περί του οποίου να πείσει κανείς αλλά στην εντύπωση του να προσπαθεί κανείς να «πείσει» (Λεπτή βέβαια διαφορά, εξαρτώμενη επίσης και από την νοοτροπία του πως επιτυγχάνεται εποικοδομητική συζήτηση σε όποια εκάστοτε κοινωνία).
β) Η διαφορά έγκειται στα μηδενικά μετά από τον αριθμό σε συνάρτηση με την ποιότητα που αντιπροσωπεύει ο αριθμός (ποιότητα/ποσότητα).
γ) Δεν αναφέρθηκα σε όρια (οριοθέτηση) αλλά σε ορισμό (οροθέτηση).
Παρά πάνω ο κος Εφήμερος αποφάσισε να βάλει λίγη τάξη στα σχόλια, οπου οι σχολιαστές φανέρωναν ότι δεν υπάρχει η παραμικρή έλλειψη φραπέ στην Ελλάδα της κρίσης:
Costas Efimeros Mod
Δεν έχω πρόβλημα με τα σχόλια σας όταν είναι κριτικά προς τα λεγόμενά μου. Ούτε έχω διάθεση να λύσω όλα τα ψυχολογικά προβλήματα του καθένα. Ωστόσο διαβάστε τους όρους χρήσης πριν αρχίσετε τους ευθείς χαρακτηρισμούς γιατί κάποιοι από εσάς βρίσκονται στα όρια και δεν θέλω να σας δώσω τη χαρά να σας κάνω ban για να παριστάνετε τους δικαιωμένους. Προς το παρόν σβήνω μόνο τα σχόλια που εμπεριέχουν ευθείς υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς εκατέρωθεν. Συγκρατηθείτε.
Φίλοι μου, αν δεν σκεφτήκατε ήδη ότι το παραπάνω σχόλιο του ιδρυτή και εκδότη ενός μέσου ενημέρωσης ίσως να μην είναι του επιπέδου που θα περίμενε κανείς από άνθρωπο που δεν είναι δάσκαλος δημοτικού ή ψυχίατρος, τι να σας πω...
Δεν άντεξα πάντως και τον …γαργάλησα!
meThinksThat
Ως ένας από τους πλέον ειλικρινείς υποστηρικτές της προσπάθειάς σας εξ’ αρχής, με πραγματική ελπίδα μέσα μου να βελτιώνεστε καθώς επιτυγχάνετε στους στόχους σας, και ως εκ τούτου ένας από τους ειλικρινέστερους κριτικούς σας, προθυμοποιούμαι να είμαι ο πρώτος του οποίου τα σχόλια θα απαγορεύσετε (αγγλιστί «ban») μετά από αυτήν σας την αυστηρή προειδοποίηση, κύριε καθηγητά.
Τελικά αγαπητοί μου συμπολίτες, και το Δε Πρες Πρότζεκτ ένα από τα ίδια είναι. Έμπηξε την σημαία του αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, σαν Ρωμαίος στην Βερόνα κάτω από το μπαλκόνι της Ιουλιέτας Κωνσταντοπούλου και τα βλέπει όλα σωστότερα και όλοι οι άλλοι είναι διαπλεκόμενοι δωσίλογοι. Η διαφορά από τους άλλους είναι ότι το Δε Πρες Πρότζεκτ δεν είναι οργανισμός αλλά τσιφλίκι και φέουδο ενός αυταρχικού οραματιστή που έχει πάντα δίκιο.
Ααααααχ… χασμουρητό.
ΥΓ. Πιθανόν να αρχίσω να σχολιάζω που και που στο Δε Πρες Πρότζεκτ. Αν και δεν ξέρω ακόμα αν θα έχει οποιαδήποτε αξία. Μέχρι τώρα έχω φτάσει 1.776 σχόλια στο Washington Post και κάπου 10 σχόλια στους New York Times, από τα οποία δέκα, το ένα το διάλεξαν οι συντάκτες των Τάιμς για χρυσή κορδέλα. Εκεί γίνεται συζήτηση.