Επίπεδα

 

Σε αυτό το σημείο στην παγκόσμια Ιστορία, στις αρχές του έτους το οποίο μετράμε ως 2025, τώρα, μετά το πρώτο τέταρτο του εικοστού πρώτου αιώνα και καθώς το παγκόσμιο κοινωνικό εκκρεμές τείνει προς την άγνοια, τον εγωκεντρισμό και τον απομονωτισμό, όπως και προς την συνεπόμενη ηλιθιότητα, ίσως αξίζει να θυμηθούμε ένα απλό γεγονός: 

Έρευνες προτείνουν ότι περίπου το 2% στα σίγουρα, αλλά ίσως και τόσο πολλοί έως και 10% των ανθρώπων στην Γη, πιστεύουν ότι η Γη είναι επίπεδη και όχι σφαιρική. 

Το λιγότερο κάπου 164 εκατομμύρια άνθρωποι πιστεύουν ότι το να λέγεται πως η Γη είναι σφαιρική, είναι θεωρία συνομωσίας ενώ στην πραγματικότητα η Γη είναι επίπεδη. 

Υπάρχει μάλιστα και η οργανωμένη Flat Earth Society, με έδρα στο Λονδίνο του Ενωμένου Βασιλείου, με ιστοσελίδα στην διεύθυνση του ίντερνετ: https://theflatearthsociety.org

Έχετε συνομιλήσει ποτέ με άνθρωπο που πραγματικά και ειλικρινά πιστεύει ότι η Γη είναι επίπεδη, ο οποίος και να σας παρουσιάζει επιχειρήματα για να το αποδείξει;

Αν ένα άνθρωπο που το πιστεύει ακράδαντα αυτό τον βάλετε σε έναν πύραυλο και εκτοξευτείτε μαζί στο διάστημα από το ακρωτήριο Κανάβεραλ, ένα-δύο λεπτά μετά την εκτόξευση, όταν του δείξετε την σφαιρική Γη έξω από το παράθυρο, θα γελάσει και θα πει ότι κάποιο ψηφιακό κόλπο κάνατε στο παράθυρο, ότι το παράθυρο είναι οθόνη που δείχνει αυτό που θέλετε και ότι αυτό που φαίνεται είναι ψεύτικο –και δεν μπορέσατε να τον ξεγελάσετε με τα κόλπα σας.

Εκείνοι που πιστεύουν ότι η Γη είναι επίπεδη δεν το πιστεύουν όλοι με ακριβώς την ίδια λεπτομέρεια στην εξήγηση που δίνουν. Οι απόψεις τους διαφέρουν ως προς την φύση και φυσική του επιπέδου. Συμφωνούν όμως όλοι στο ότι η Γη δεν είναι ένας σφαιρικός πλανήτης. 

Πόσες άλλες πραγματικότητες θεωρούνται από πολλούς αναληθείς θεωρίες συνομωσίας; 

Πολλές. Συμπεριλαμβανομένης της πίστης ότι η Γη δημιουργήθηκε πριν 6.000 χρόνια ηθελημένα από τον θεό, ειδικά για μας, και όχι πριν 4.600.000.000 χρόνια τυχαία από το Σύμπαν, ότι δεν υπάρχει Κλιματική Αλλαγή, ή ότι η Κλιματική Αλλαγή δεν είναι αποτέλεσμα ανθρώπινης τεχνολογικής δραστηριότητας καίγοντας ορυκτά καύσιμα… ότι οι Δημοκρατικοί στην Αμερική είναι μια συνομωσία παιδεραστών… ή ότι υπάρχει διεθνής συνομωσία ολιγαρχών που, κρυμένοι στο σκοτάδι κατευθύνουν τις ζωές μας… τόσες και τόσες θεωρίες. 

Ανάμεσα στις τόσες θεωρίες συνομωσίας που κυκλοφορούν υπάρχουν και μερικές που φαίνονται αρκετά αληθοφανείς ώστε μια-δυό να τις πιστεύετε και εσείς. Ως απόδειξη ότι υπάρχουν για τον καθένα υποκειμενικά όρια πέρα των οποίων αρχίζει κανείς να πιστεύει σε συνομωσίες, θυμηθείτε τι σκεφτήκατε αυθόρμητα πριν πέντε δευτερόλεπτα όταν διαβάσατε τι έγραψα, πως το ότι ολιγάρχες κατευθύνουν τις ζωές μας είναι θεωρία συνομωσίας. Η μεγάλη πλειοψηφία των αναγνωστών σκέφτηκε, όχι, στάσου, αυτό μάλλον είναι αλήθεια και όχι θεωρία συνομωσίας. 

Που βρίσκονται τα όρια πέραν των οποίων θα σκεφτείτε ότι ίσως κάποια θεωρία συνομωσίας να είναι αληθινή; ποια είναι τα αποδεικτικά σας στοιχεία; Τι σημαίνει αποδεικτικό στοιχείο; πως ελέγχετε την εγκυρότητα της προέλευσής του;

Τα όρια καθορίζονται από την δύναμη του καθενός να αντέχει το γεγονός ότι τα πάντα είναι τυχαία και δεν έχουμε ούτε εμείς ούτε κανένας τον έλεγχο επί του τι θα συμβεί το επόμενο λεπτό, στο διάβα του χρόνου. Ότι οι ηγέτες δεν είναι άνθρωποι ανώτερης ικανότητας αλλά ατελείς άνθρωποι σαν κι' εμάς που συχνά τα κάνουν θάλασσα.

Η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων έχει την απόλυτη ψυχολογική ανάγκη να πιστεύει ότι η ύπαρξη, η ζωή γενικά, η ζωή τους η ίδια, δεν είναι δυνατόν να είναι απλά τυχαία και ανεξέλεγκτη. Ότι οι ηγέτες είναι σοφοί και όχι απλοί άνθρωποι ακριβώς σαν κι' εμάς, που μας έπεισαν να τους αναδείξουμε, ή κατάφεραν να πάρουν τα ινία δια της βίας. Και μια που κανείς δεν μπορεί να έλέγχει την ζωή του, πολύς κόσμος προτιμά να πιστεύει ότι υπάρχουν πίσω από κάποιο παραβάν εκείνοι που την ελέγχουν την ζωή για εκείνον, και έτσι δεν φταίει ο ίδιος ο άνθρωπος για την ανικανότητά του αλλά οι σκοτεινοί συνομώτες. Κι' αν ακόμα πρέπει να πιστεύει ότι η Γη είναι επίπεδη.

 

~~~

Τα τελευταία 6.000 χρόνια γνωρίσαμε μερικές χιλιάδες, συνολικά, φιλόσοφους, λογοτέχνες, καλλιτέχνες και ηγέτες. Μερικές χιλιάδες. Αρχίστε να μετράτε να δείτε πόσους θα φτάσετε από μνήμης. Και μετά, πόσους θα μπορέσετε να βρείτε από έρευνα.

Όμως τα τελευταία 6.000 χρόνια έζησαν συνολικά περίπου 110 δισεκατομμύρια άνθρωποι.

Δηλαδή οι άνθρωποι που έφεραν κάποια διαφορά στις κοινωνίες είναι περίπου το 0,0000045% εκείνων που έζησαν στις κοινωνίες. Ένας μόνο σκεπτόμενος άνθρωπος για κάθε 22 εκατομμύρια ανθρώπους… 1/22000000, φέρνει κάποια διαφορά και τον, ή την θυμάται η Ιστορία.

Ξέρετε πόσοι άνθρωποι, πόσο νοήμονες και οργανωμένοι, χρειάζονται για να δημιουργηθεί μια διατηρούμενη συνωμοσία που να αλλάζει την πορεία του κόσμου;

Αν το καλοσκεφτεί κανείς, μια συνομωσία, παραδείγματος χάριν ότι δεν πήγαμε στην Σελήνη, ή ότι η Γη είναι επίπεδη, χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να διαιωνισθεί, από το να γινει το ίδιο το επίτευγμα.

~~~

Οι πάγοι έλιωσαν επί 1.500 περίπου χρόνια, εδώ και 12.000 χρόνια. Ο πρώτος από τους πολιτισμούς του ανθρώπου χτίστηκε στην Μεσοποταμία, σημερινό Ιράκ, από τους Σουμέριους και τους Ακκάδες, στις πρώτες πόλεις, Κις, Ουρούκ και Ουρ, ξεκινώντας εδώ και 7.000 χρόνια έως την παρακμή της Σουμέριας και Ακκαδικής εποχής πριν περίπου 3.800 χρόνια, χίλια περίπου χρόνια πριν τα Ομηρικά Έπη. Οι Σουμέριοι και οι Ακκάδες, και οι πρώτες πόλεις έγραψαν το ανθρώπινο ταξίδι επί περισσότερο από 3.000 χρόνια, 5000-1800 Προ Κοινής Εποχής!

Ο πρώτος και περισσότερο ανθεκτικός στον χρόνο πολιτισμός του ανθρώπου, φτάνοντας περισσότερο από 3.000 χρόνια πριν σήμερα στον Αιγυπτιακό πολιτισμό, μετά στον Ελληνικό πολιτισμό, την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία και την Ευρώπη.

Το πρώτο Έπος που γράφτηκε από ανθρώπους, περίπου χίλια χρόνια πριν την Ιλιάδα και την Οδύσεια, ήταν το Έπος του Σουμέριου Βασιλιά και Ήρωα, Γκιλγκαμές.

Ένα απόσπασμα από το Έπος του Γκιλγκαμές: 

«Μπήκα στον οίκο του χώματος, και είδα τους βασιλιάδες της γης, τα στέμματά τους να αφαιρούνται για πάντα. Ηγεμόνες και πρίγκιπες, όλοι που κάποτε φορούσαν βασιλικά στέμματα και κυβέρνησαν τον κόσμο στα παλιά χρόνια. Αυτοί που είχαν σταθεί στη θέση των θεών στέκονταν τώρα σαν υπηρέτες.» 

Η Ιστορία των πολιτισμών δεν παρουσιάζει τόσο μια σταθερή ανοδική πορεία, όσο μια συνεχή μάχη του πνεύματος εναντίων της άγνοιας. Μια μάχη την οποία, συχνά, το πνεύμα δεν την κερδίζει. Δεν σταματά όμως να προσπαθεί.

~~~

Άντρας

Άκουσα πάλι πρόσφατα έναν άνθρωπο να λέει σε έναν άλλον άνθρωπο ότι πρέπει να φέρεται σαν άντρας. Νάτηνε πάλι αυτή η τόσο χρησιμοποιημένη έκφραση του τι σημαίνει να είναι κανείς «Άντρας». Μια έκφραση που την θεωρώ άνευ ουσίας, όμως επίσης ξέρω ότι για να είναι τόσο κεντρική στους πολιτισμούς μας πρέπει κάποια διαχρονική έννοια να έχει. Και όμως εγώ δεν το αγοράζω, ούτε λιανική ούτε χονδρική.

Ποια είναι η πραγματικότητα της έννοιας; Ποιο είναι το μυστικό;

Είμαι πεπεισμένος μετά από 67 χρόνια κοιτώντας γύρω μου, ότι, στις σάπιες κοινωνίες υποκρισίας και καταπίεσης που χτίσαμε παντού επί έξι χιλιάδες χρόνια, το να είσαι άντρας τελικά είναι πολύ εύκολο. Αυτό που είναι πολύ δύσκολο, σ’ αυτές τις σάπιες κοινωνίες υποκρισίας και καταπίεσης, είναι να είσαι γυναίκα.

Ναι, ναι, βέβαια, ο προσδιορισμός «άντρας» φέρνει προς δύναμη, ευθήνη, ακεραιότητα, αξιοπρέπεια, αιδώ, και λοιπά, και λοιπά, αλλά αυτές τις «αρετές» κάθε άνθρωπος μπορεί να τις φτάσει, είτε άντρας είτε γυναίκα. Γιατί άραγε στους αιώνες αποδίδονται σαν αρετές που προσδιορίζουν το να είναι κανείς «άντρας»;

Το θλιβερότερο είναι πως και οι άντρες και οι γυναίκες έχουν πιστέψει, διαχρονικά, σαν θέσφατα τα περί «ασθενούς φύλου»… «ωραίου φύλου»… του να φοράς παντελόνια… ή φουστάνια, οι γυναίκες στην κουζίνα και σιωπηλά. Χιλιετηρίδες όπου οι γυναίκες ήταν, και είναι, δευτέρας κατηγορίας άνθρωποι –μόνο τον τελευταίο αιώνα άρχισε να τους επιτρέπεται η ψήφος, και σε κάμποσες κοινωνίες να ψηφίζει η γυναίκα ότι της πει ο άντρας της. Να καλλωπίζονται με μέηκ-απ, απ' την εποχή των Φαραώ όπως στις Αιγυπτιακές απεικονίσεις για να αρέσουν στους άντρες. Να μπογιατίζονται και να σοβατίζονται για να θεωρούν εαυτούς με καθώς πρέπει ομορφιά.  Αλλού, η θρησκεία βάζει φερετζέ η χιτζάμπ. Στη Δύση, ο φερετζές είναι το μέηκ-απ. Η φυσική ομορφιά, έλξη και σεξουαλικότητα βελτειωμένη από την ...Revlon, σε καταναλωτική λιανική ευκαιρίας. Τι κρίμα. Τι μεγάλο κρίμα. 

Μόλις τώρα συνειδητοποίησα ότι καμία από τις γυναίκες που είχαμε οποιαδήποτε σχέση στη ζωή μου δεν χρησιμοποιούσε μέηκ-απ. Δεν ήταν επί σχεδίου. Έτσι ερχότανε φυσικά. Τώρα μόλις το συνειδητοποίησα που τα γράφω αυτά. 

Και ποτέ δεν χρησιμοποιώ την έκφραση του αν έχει κανείς ή δεν έχει αρχίδια. Χρησιμοποιώ σπονδυλική στήλη για την έκφραση. Μιά και ενώ σπονδυλική στήλη έχουν όλοι οι άνθρωποι (συγγνώμη, στα Ελληνικά η λέξη άνθρωπος είναι γένους αρσενικού, ντροπή), οι γυναίκες δεν έχουν αρχίδια και οι άντρες δεν έχουν ωοθήκες, άρα το να αναφερόμαστε σε αυτά τα όργανα στις εκφράσεις περί ατομικής ακαιρεότητας είναι ολίγον μπουρδοειδές (μαλακίες, σαν να λέμε, όπου μαλακία σημαίνει σεξουαλική αυτοϊκανοποίηση, έστω και φρασεολογικού χαρακτήρα μπροστά στον καθρέφτη).

Θυμάμαι κιόλας πως πρόπερσι αλλάξανε θυροτηλέφωνα και κουδούνια στην πολυκατοικία μας στο Φάληρο. Και ξαφνικά τα κουδούνια γίνανε όλα αρσενικά. Τα ονόματα των γυναικών συζύγων εξαφανίστηκαν από τα κουδούνια στην είσοδο. Ποιός αρσενικάρ'ς Ελληναράς αποφάσισε τα καινούργια κουδούνια, άραγε; (ξέρω ποιός αλλά δεν λέμε ονόματα μη θίγουμε υπολήψεις) Την ίδια μέρα που ήρθαμε από την Ιταλία πρόπερσι και είδα αυτήν την γελοιότητα άλλαξα το δικό μας κουδούνι με τα ονόματα και των δυό μας όπως και το κουδούνι ενός ζευγαριού ενοικιαστών μας με και τα δυό τους ονόματα. Η Μαργαρίτα κι’ εγώ, κι’ οι ενοικιαστές μας είναι τα μόνα κουδούνια και με τα δύο ονόματα του κάθε ζεύγους. Για ποιόν, ή ποιά χτυπάει το κουδούνι; Είμαι παράξενος άνθρωπος, σας λέω!

~~~

Πλούσιοι

 

Εικόνα από πρόγραμμα Τεχνητής Νοημοσύνης για την Ιταλική εφημερίδα La Repubblica.
Για όσους δεν ξέρουν, η κυρία είναι η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζιόρτζια Μελόνι.
(Η εγγονή του Μουσολίνι παραιτήθηκε από το κόμμα της Μελόνι επειδή το βρήκε πολύ "δεξιό")
Πόζα και ενδυμασίες παραδοσιακού γάμου της εποχής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας.
Ο επιβλέπων τον γάμο, κουμπάρος ας πούμε, είναι ο Ήλον Μασκ.
Ο γαμπρός είναι, βέβαια, ο Ντόναλτ Τραμπ,
ο οποίος είναι ο κολλητός του μη-εκλεγμένου Προέδρου των Ενωμένων Κρατών της Αμερικής Ήλον Μασκ.

Σύμφωνα με το οικονομικό περιοδικό Forbs,
https://www.forbes.com/real-time-billionaires
Υπάρχουν 2.742 δισεκατομμυριούχοι στον πλανήτη Γη.

Ο πληθυσμός του πλανήτη υπολογίζεται στα 8.200.000.000 νοματαίους,
δηλαδή οι δισεκατομμυριούχοι είναι περίπου το 0,000033% των ανθρώπων,
και η συνολική αξία των δισεκατομμυριούχων είναι περίπου 13 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Αυτοί οι 2.742, είναι οι δισεκατομμυριούχοι.
Όσο για απλούς εκατομμυριούχους, από δαύτους υπάρχουν 58 εκατομμύρια στην Γη.
Πενήντα οχτώ εκατομμύρια εκατομμυριούχοι, 0,7% των ανθρώπων.
Σκέφτομαι τους κακομοίρηδες που έχουν μόνο, ας πούμε, 990.000 δολάρια,
και δεν κατάφεραν να μπουν ούτε καν στη λίστα των εκατομμυριούχων...

Η Ελλάδα έχει 14 από τους 2.742 δισεκατομμυριούχους.

Οι 500 κορυφαίοι δισεκατομμυριούχοι έχουν μεταξύ τους 9,7 τρισεκατομμύρια δολλάρια.

Οι δέκα κορυφαίοι δισεκατομμυριούχοι είναι οι:

RANK	NAME	AMOUNT	COUNTRY	INDUSTRY
1	Elon Musk	437 δις	United States	Tesla, Space X
2	Jeff Bezos	243 δις	United States	Amazon
3	Mark Zuckerberg	214 δις	United States	Facebook, Meta
4	Larry Ellison	192 δις	United States	Oracle
5	Larry Page	170 δις	United States	Technology
6	Bernard Arnault	169 δις	France	Louis Vuitton
7	Sergey Brin	160 δις	United States	Technology
8	Bill Gates	158 δις	United States	Microsoft
9	Steve Ballmer	147 δις	United States	Microsoft
10	Warren Buffett	142 δις	United States	Diversified

Σύνολο μεταξύ τους: περίπου δύο τρισεκατομμύρια δολλάρια

Δηλαδή:
Το Εθνικό Προϊόν της Ελλάδας στα 238 δισ. είναι το 54% της περιουσίας του Ήλον Μασκ
(Η Ελλάδα σαν οικονομία αξίζει το μισό από όσο αξίζει ο ένας άνθρωπος, ο Μασκ).
Το χρέος της Ελλάδας είναι 396 δισεκατομμύρια, άρα ο Μασκ θα μπορούσε να αγοράσει την Ελλάδα,
και να του περισσέψουν 41 δισεκατομμύρια.
Ο Μασκ αξίζει το 1,5 % της αξίας της οικονομίας της Αμερικής
και,
οι δέκα κορυφαίοι δισεκατομμυριούχοι έχουν μεταξύ τους 8,4 φορές την αξία της Ελλάδας,
ή 6,9% της αξίας της Αμερικής.

Μια φορά κι' ένα καιρό, στην Μεσοποταμία,
ο άνθρωπος εφηύρε το χρήμα.
Και, αμέσως μετά, εφηύρε τον Θεό, να του προσεύχονται όσοι δεν έχουν χρήμα.

Η κοινωνική λειτουργικότητα των ανθρώπων είναι απλά αυτοκαταστροφική,
και ένας προηγμένος πολιτισμός θα την έλεγε λυπηρά γελοία.

Η φύση της ανθρωπότητας είναι ένας άτοπος παραλογισμός.

ΚΡΑΤΟΣ		ΕΤΗΣΙΟΣ ΜΕΣΟΣ ΜΙΣΘΟΣ
		δολάρια
ΝΟΡΒΗΓΙΑ		100.000
ΕΝΩΜΕΝΑ ΚΡΑΤΗ ΑΜΕΡΙΚΗΣ		80.000
ΙΣΛΑΝΔΙΑ		80.000
ΔΑΝΙΑ		73.000
ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ		63.000
ΣΟΥΗΔΙΑ		60.000
ΚΑΝΑΔΑΣ		54.000
ΙΣΡΑΗΛ		54.000
ΓΕΡΜΑΝΙΑ		54.000
ΕΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ		47.000
ΓΑΛΛΙΑ		45.000
ΙΑΠΩΝΙΑ		39.000
ΙΤΑΛΙΑ		38.000
ΝΟΤΙΟΣ ΚΟΡΕΑ		35.000
ΙΣΠΑΝΙΑ		33.000
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ		26.000
ΕΛΛΑΔΑ		22.000	(58% της Ιταλίας)
ΡΟΥΜΑΝΙΑ		17.000
ΡΩΣΙΑ		14.000
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ		14.000
ΚΙΝΑ		13.000
ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ		13.000
ΜΕΞΙΚΟ		12.000
ΤΟΥΡΚΙΑ		11.000
ΒΡΑΖΙΛΙΑ		9.000
ΝΟΤΙΟΣ ΑΦΡΙΚΗ		6.500
ΙΡΑΝ		4.500
ΑΙΓΥΠΤΟΣ		3.800
ΙΝΔΙΑ		2.500
ΠΑΚΙΣΤΑΝ		1.400
ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ		380

~~~

Αισθήσεις

 

«O happy dagger, this is thy sheath; there rust and let me die»

~~~

"Two households, both alike in dignity,
In fair Verona where we lay our scene,
From ancient grudge break to new mutiny,
Where civil blood makes civil hands unclean." 

~~~

Ήμουνα εννέα χρονών όταν πρωτοείδα το αριστούργημα του Φράνκο Ζεφιρέλι της τραγωδίας του Γουίλιαμ Σαίξπηρ, Ρωμαίος και Ιουλιέτα, με τους Λέναρντ Γουάτινγκ και την Ολίβια Χάση, που ήταν 17 και 15 ετών όταν γυριζόταν η ταινία, πρώτη φορά που ακροατήρια είδαν και άκουσαν τι έγραψε η πένα του βάρδου από το Στράτφορντ όπως το είχε εννοήσει ο Σαίξπηρ, νεανική, παιδική αγάπη, έρωτα, που μέχρι το 1968 τα ακροατήρια την έβλεπαν με ηθοποιούς ενήλικους, σαραντάρηδες. 

Η δεκαπεντάχρονη Ολίβια έδωσε ρεσιτάλ ηθοποιίας για τον μαέστρο Ζεφιρέλι. Έγραψαν προχτές οι Τάιμς της Νέας Υόρκης: Ό'τι ίσως και να τους έλειπε σε εξασκημένη εκφώνηση, η Olivia Hussey και ο Leonard Whiting το συμπλήρωσαν με το παραπάνω σε συναισθηματική ένταση που πρότεινε μια ταύτιση με τους χαρακτήρες τους.

 

Κι ’εγώ, εννέα μόνο χρονών ερωτεύτηκα τον έρωτα ...όταν τον είδα μέσα στα μάτια μιας γυναίκας σχεδόν διπλάσιας ηλικίας από εμένα, στην μεγάλη οθόνη, ψηλά μπροστά μου.

 

Μεγαλώνοντας στην Αθήνα, και μάλιστα την Αθήνα των συνταγματαρχών, μιλούσα μόνο Ελληνικά και διάβαζα υποτίτλους. 

Τι χαρά μου επιφύλασσε η ζωή όταν αργότερα ανακάλυψα ξανά το έργο του Ζεφιρέλι, και ολόκληρο το έργο του Σαίξπηρ όταν μπορούσα όχι μόνο να καταλάβω Αγγλικά αλλά να κατανοήσω και να αισθανθώ τις αποχρώσεις και τις διαφορές και ιδιωματισμούς μεταξύ των Αγγλικών της Ελισαβετιανής εποχής του Σαίξπηρ και των Βρετανικών Αγγλικών του εικοστού αιώνα. 

Και κατανόησα πως όσο και να μεταφράζει κανείς λέξεις από μια γλώσσα σε άλλη, οι αισθήσεις που απέδωσε ο Shakespeare στην γραφή του δεν είναι δυνατόν να μεταφραστούν στα Ελληνικά περισσότερο από όσο μπορεί να μεταφραστεί ο Καζαντζάκης, ή ο Καραγάτσης, στα Αγγλικά.

~~~

Η Ολίβια έζησε την ζωή της κρατώντας επιμελώς την ταυτότητα της κληρονομιάς της Ιουλιέτας την οποία έδωσε στον κόσμο. Και η διαφορά ηλικίας της από τον μικρό Δημήτρη δεν φαίνεται τόσο μεγάλη πια τώρα που ο Δημήτρης μπήκε στα 67 και η Ολίβια εκλεινε τα 73.

Μάθαμε ότι η Olivia Hussey πέθανε 27 Δεκεμβρίου του 2024 στο σπίτι της στο Λος Άντζελες.

- A thousand times good night
- A thousand times the worse to want thy light.
- Good night, good night! Parting is such sweet sorrow, that I shall say good night till it be morrow

 

~~~

Λέμε ότι υπάρχουν πέντε αισθήσεις: Αφή, Όραση, Ακοή, Οσμή και Γεύση.

Λέγεται ότι υπάρχει και έκτη αίσθηση, και καμιά φορά μιλάνε και για έβδομη. Η έκτη και η έβδομη περιγράφονται κάπως αόριστα και συνήθως προσδιορίζονται στο πλαίσιο της διαίσθησης ή/και της ιδιοδεκτικότητας.

Πιστεύω ότι υπάρχει και μια άλλη αίσθηση που δεν αναφέρεται στα παραπάνω. Είναι η αίσθηση της κατανόησης νοημάτων των λέξεων σε κάθε γλώσσα. Όταν σκεφτόμαστε μια λέξη, αισθανόμαστε το νόημα της λέξης, την βαθύτερη έννοια που δεν περιγράφεται πλέον με γλώσσα αλλά με συναίσθημα, όμως σε κάθε διαφορετική γλώσσα το νόημα της ίδιας λέξης, μεταφρασμένη από γλώσσα σε γλώσσα, είναι διαφορετικό στην αίσθηση που δίνει στον ομιλούντα την κάθε γλώσσα.

Το είχε προτείνει αυτό και ο Καζαντζάκης στην «Αναφορά» όταν έγραψε πως κάθε λέξη πρέπει να σκάει μέσα σου σαν χειροβομβίδα.

Σκέφτομαι ότι είμαι τυχερός που μπόρεσα να αισθάνομαι λέξεις όχι μόνο στα Ελληνικά αλλά και ισάξια στα Αγγλικά, λιγότερο στα Γαλλικά, και μόλις ξεκινάω να έχω μια στοιχειώδη αίσθηση λέξεων στα Ιταλικά. Το να το έχει κανείς αυτό, στο θησαυροφυλάκιό του, σε περισσότερες από μια γλώσσες, επιτρέπει μια συγκριτική κατανόηση της ύπαρξης που προσθέτει διαστάσεις… σαν από δισδιάστατη κατανόηση να εισέρχεται κανείς σε τρισδιάστατη. Βιώνοντας διαφορετικές αισθήσεις για στροφές έκφρασης που διαφέρουν μεταξύ τους σαν χρώματα ...βλέποντας τα διαφορετικά χρώματα για πρώτη φορά, σαν εκ γενετής τυφλός που απέκτησε το φως του.

«A glooming peace this morning with it brings;

The sun, for sorrow, will not show his head:

Go hence, to have more talk of these sad things;

Some shall be pardon'd, and some punished:

For never was a story of more woe

Than this of Juliet and her Romeo.»

 

Για μένα δεν υπάρχει έργο που να αποδίδει την ανθρώπινη κατάσταση βαθύτερα από την αίσθηση που έδωσαν οι στοίχοι ολων των έργων του William Shakespeare (1564-1616).

Τραγωδίες:

• Antony and Cleopatra "Salad days"
• Coriolanus
• Hamlet “I must be cruel, only to be kind”, "Now cracks a noble heart. Good night, sweet prince, and flights of angels sing thee to thy rest"
• Julius Caesar “It’s Greek to me”, “The fault, dear Brutus, is not in our stars, but in ourselves.”
• King Lear "Full circle", "When we are born we cry that we are come To this great stage of fools"
• Macbeth "Come what, come may" "By the pricking of my thumbs, something wicked this way comes"
• Othello “I will wear my heart upon my sleeve”
• Romeo and Juliet "My bounty is as boundless as the sea, My love as deep; the more I give to thee, The more I have, for both are infinite", "Deny thy father and refuse thy name, Or if thou wilt not, be but sworn my love, And I'll no longer be a Capulet",  "Here's to my love. O true apothecary, Thy drugs are quick. Thus with a kiss I die"
• Timon of Athens "Who is man that is not angry?"
• Titus Andronicus
• Troilus and Cressida

 

Κωμωδίες:

• All's Well That Ends Well "The web of our life is of a mingled yarn, good and ill together"
• As You Like It "Too much of a good thing", "All the world's a stage, And all the men and women merely players"
• The Comedy of Errors “Neither rhyme nor reason”
• Cymbeline "Not slept one wink"
• Love's Labour's Lost "My father's wit, and my mother's tongue, assist me!"
• Measure for Measure
• The Merchant of Venice “All that glisters is not gold”
• The Merry Wives of Windsor "The world's mine oyster"
• A Midsummer Night's Dream "The course of true love never did run smooth"
• Much Ado About Nothing "I love you with so much of my heart that none is left to protest"
• Pericles, Prince of Tyre
• The Taming of the Shrew “Break the ice”
• The Tempest "Such stuff as dreams are made on; and our little life Is rounded with a sleep"
• Twelfth Night "If music be the food of love, play on", "Love sought, is good; but given unsought, is better"
• The Two Gentlemen of Verona "To die is to be banish'd from myself; And Silvia is myself: banish'd from her Is self from self: a deadly banishment! What light is light, if Silvia be not seen? What joy is joy, if Silvia be not by?"
• The Two Noble Kinsmen
• The Winter's Tale

 

Ιστορίες:

• Henry IV, Part 1 "Give the devil his due"
• Henry IV, Part 2 "Send him packing"
• Henry V "A heart of gold", "But we in it shall be remembered -We few, we happy few, we band of brothers; For he to-day that sheds his blood with me Shall be my brother"
• Henry VI, Part 1
• Henry VI, Part 2 "Dead as a doornail"
• Henry VI, Part 3
• Henry VIII
• King John           
• Richard II
• Richard III "And thus I clothe my naked villany", "Now is the winter of our discontent Made glorious summer by this sun of York; And all the clouds that lour'd upon our house In the deep bosom of the ocean buried."
• Edward III

~~~

~~~

2025

 

...και μη ξεχνάτε,

ο Χρόνος, και το πόσο γρήγορα ή αργά αισθανόμαστε ότι κυλά, είναι μια σχετική αυταπάτη.

~~~

Γιορτές

 

Νά στε όλοι καλά, με υγεία, ευτυχισμένοι.

~~~

Κοινά

 

Όλη μου την ζωή, ή, ακριβέστερα, ζωές, παντού, ήταν και είναι η φύση μου να συμμετέχω στα κοινά. Όταν μου δίνει κάτι η ζωή αισθάνομαι ότι πρέπει να έχω ανταποδόσει ενεργά κι’ εγώ κάτι ώστε να το θεωρώ έντιμο να δεχτώ ότι μου προσφέρει η ζωή. Βέβαια, η ζωή δεν δίνει πάντα ευχάριστα πράγματα αλλά, όπως λέμε στην υιοθετημένη μου πατρίδα, όταν η ζωή σου δίνει λεμόνια, φτιάξε λεμονάδα.

Καθώς περνάνε τα χρόνια και αυξάνεται η εμπειρία μας ο τρόπος με τον οποίον συνεισφέρουμε στα κοινά μεθοδεύεται, ελπίζουμε, όλο και καλύτερα.

Αν είχα γεννηθεί την δεκαετία των 1940’ αντί το 1958, αν είχα γεννηθεί στην υιοθετημένη μου πατρίδα την Αμερική αντί στην Ελλάδα… θα είχα περάσει τα νιάτα μου σε πορείες. Όπως στην Πορεία στην Ουάσιγκτον το 1963 ή στην Σέλμα στην Αλαμπάμα το 1965. 

Όπως ήρθαν τα πράγματα μεγάλωσα τον γιό μου στην Αμερική αφότου γεννήθηκε στο κέντρο της Βοστόνης, έδωσα εργασία σε Αμερικανούς στην εταιρία μου και ψήφισα πάντα Δημοκρατικά. Ο Τεντ Κέννεντυ (αδελφός του Τζακ [Τζων] και του Μπόμπυ) ήταν ο γερουσιαστής μου.

Τι κάνει όμως κανείς όταν ξαφνικά a Stairway to Heaven τον πάει σε ένα βουνό στην Ιταλία; Ευτυχώς η Αμερική σου επιτρέπει να ψηφίζεις ακόμα και από το εξωτερικό. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό. Είχα ανάγκη να συνεισφέρω και αλλιώς, Έστω και από μακριά.

Ενώ έχω συνδρομή στους New York Times και κάνω δωρεές στην Guardian, Εστία μου, σπίτι μου, θεωρούσα την Washington Post. Την εφημερίδα που δημοσίευσε τα Έγγραφα του Πεντάγωνου το 1971, σύμφωνα με τα οποία οι κυβερνήσεις γνώριζαν ότι δεν μπορεί να κερδηθεί ο πόλεμος του Βιετνάμ αλλά συνέχιζαν να στέλνουν παιδιά να σκοτώνονται έτσι για να μην τους πέσει το πρόσωπο. Η εφημερίδα που με τους δημοσιογράφους Bob Woodward & Carl Bernstein έφτασε τον Νίξον σε παραίτηση για το Γουώτεργκέητ με ρεπορτάζ 1972-1974. Και τόσα άλλα.

Όμως η Washington Post προσφέρει στους αναγνώστες και σχολιασμό κάτω από κάθε άρθρο με το πιο εμπεριστατωμένο ψηφιακό πρόγραμμα σχολιασμού και διάδρασης που υπάρχει. Όπου μπορείς να γράψεις ότι θέλεις, να δεχτείς «προτιμήσεις» αναγνωστών, σχόλια στο σχόλιό σου, απαντήσεις επί απαντήσεων… Μια πραγματική κοινωνική συνομιλία.

Και έτσι, τα τελευταία δέκα χρόνια η συμμετοχή μου στα κοινά ήταν ο σχολιασμός και η συζήτηση στο αγαπημένο μου Washington Post. 

Κάτω από κάθε άρθρο έβλεπε κανείς και 1.000 και 3.000 και 5.000 σχόλια, σε αρκετά με συζητήσεις επί του κάθε σχολίου… Που και που τα σχόλιά που έγραφα έμπαιναν στην πρώτη δεκάδα σε «προτιμήσεις» αναγνωστών.

Δεν το έκανα για να λέω ότι θέλω. Το έκανα περιμένοντας όχι μόνο να «μιλήσω» εκφράζοντας την γνώμη μου αλλά και να «ακούσω» άλλους ελπίζοντας να εξελίξω την γνώμη μου ή και να την αλλάξω.

Σε αυτά τα δέκα χρόνια δημοσίευσα 15.379 σχόλια, σύνολο 516.153 λέξεις. Για ποσοτική σύγκριση, το έργο του Τολστόι Πόλεμος και Ειρήνη είναι 587.287 λέξεις, 1,215 σελίδες. Έγραφα πολύ. Μέσο όρο 30 με 50 λέξεις το κάθε μου σχόλιο. Μέσο όρο 5,2 σχόλια την ημέρα.

Ήταν ο τρόπος με τον οποίο ένοιωθα ότι συμμετείχα στα κοινά και δεν έπαιρνα απλά μια σύνταξη από την χώρα μου χωρίς να προσφέρω τίποτα στην κοινωνία μου. Ήτανε κάτι για το οποίο ήμουνα υπερήφανος που το έκανα και μου έδινε ζωή.

 

~~~

 

To 2013, to Washington Post το αγόρασε ο Jeff Bezos, ο ιδιοκτήτης του Amazon.com και δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη προσωπικής αξίας 238,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ανακοίνωσε αμέσως ότι δεν θα αλλάξει τίποτα στην Washington Post και ότι δεν θα αναμειχθεί στην σύνταξη, τα άρθρα και την γενική κατεύθυνση.

Πράγματι, υπό την ιδιοκτησία του Μπέζος συνέχισε όπως ήταν. Μέχρι το 2024. 

Φέτος, σιγά σιγά αυξήθηκαν τα άρθρα γνώμης που έκλειναν προς τα δεξιά. Οι επικεφαλίδες άρθρων άρχισαν να γράφονται με κλείσεις προς λαϊκισμό. Το σχολιάζαμε αυτό και είχαμε αρχίσει να αισθανόμαστε ότι η πλατφόρμα που είχαμε επιλέξει, είχε αρχίσει να αλλάζει.

Τον Οκτώβριο Ο Μπέζος, αναμιγνυόμενος για πρώτη φορά με την λειτουργία της εφημερίδα, έδωσε την απόφαση ότι σε αυτές τις εκλογές του 2024 η εφημερίδα δεν θα προτείνει προτίμηση σε υποψήφιο για την προεδρία όπως πρότεινε σε κάθε εκλογές από τις αρχές των ’70.. 

Ξεσαλώσαμε, οι σχολιαστές. Ξεσαλώσανε οι υπάλληλοι και οι δημοσιογράφοι. Η ανακοίνωση προτίμησης για την Κάμαλα Χάρις είχε ήδη γραφτεί, έτοιμη να δημοσιευτεί. Ο Μπέζος την σταμάτησε.

Τις λίγες μέρες που ακολούθησαν, περισσότεροι από 200.000 συνδρομητές ακύρωσαν τις συνδρομές τους, συνολικής αξίας πάνω από 24 εκατομμύρια δολάρια σε διαμαρτυρία για την άρνηση του να δημοσιευτεί, όπως πάντα, προτίμηση σε υποψήφιο.

Απογοητευμένος, αποφάσισα να μείνω συνδρομητής για την πλατφόρμα των σχολίων. Η συζήτηση στα σχόλια είναι μεταξύ αληθινών ανθρώπων και τρομερά σημαντική, στα κοινά. Πόσα μαθαίνει κανείς εκεί… πόσα συνεισφέρει στη συζήτηση…

Κι’ έτσι στις 5 Δεκεμβρίου πλήρωσα πάλι την ετήσια συνδρομή μου των 120 δολαρίων.

Στις 15 Δεκεμβρίου, ξαφνικά πήγαμε στα σχόλια όλοι και τα βρήκαμε εντελώς αλλαγμένα σε σχέδιο, πρόγραμμα, δυνατότητες. Για άνθρωπο που γνωρίζει από σύνταξη ήταν εμφανές ότι το πρόγραμμα των σχολίων είχε αλλάξει προς το να κατευθύνει τους σχολιαστές. Για να μην τα πολυλογώ, χιλιάδες σχολιαστές και εγώ ωρυόμασταν κατά του καινούργιο περιβάλλοντος των σχολίων.

Και μετά από πολύ σκέψη και ψάξιμο βαθιά στην ψυχή αποφάσισα ότι δεν θα ήταν έντιμο από μέρους μου να παραμείνω, και αποφάσισα να ακυρώσω την συνδρομή μου.

Οι όροι που υπογράφεις λένε ότι μπορείς να ακυρώσεις όποτε θέλεις, αλλά η συνδρομή θα παραμείνει ενεργή μέχρι να εξαντληθεί χρονικά το ποσό της συνδρομής των 120 δολαρίων από την ημέρα που πλήρωσες. Δεν επιστρέφονται χρήματα. Τους έγραψα και τους εξήγησα τους λόγους για τους οποίους φεύγω μετά από πάνω από δεκαετία. Γράφω ωραία email. Μου επέστρεψαν την συνδρομή μου και ήταν στον τραπεζικό μου λογαριασμό σε λιγότερο από 24ωρο., και επίσης μου έστειλαν μια βάση στοιχείων με όλα τα 15.379 σχόλιά μου της τελευταίας δεκαετίας.

Τώρα πλέον είμαι ένας πρόσφυγας. Πρόσφυγας στoυς New York Times. Έγραφα πάντα, που και που στους New York Times. Μάλιστα δυό-τρεις φορές οι συντάκτες είχαν επιλέξει να προωθήσουν σχόλιό μου σαν προτεινόμενο από τους Τάιμς. Απλά, θεωρούσα τους New York Times επιπέδου ελιτιστικού, ενώ η Washington Post ήταν περισσότερο προσιτή για τον κόσμο. Τώρα πια θα πρέπει να βοηθήσω τον εαυτό μου να προσπαθήσω να αισθανθώ σα στο σπίτι μου στους Τάιμς.

~~~

Αυτό, σαν παράδειγμα, είναι ένα σχόλιό μου και συζήτηση από την 1η Δεκεμβρίου 2024

...και άλλα δύο:

~~~