Ιτάλια

Το τι γίνεται αυτές τις μέρες στην γειτονική Ιταλία, όπου η τηλεόραση πρόσφατα έδειξε συνέντευξη Ελληνίδας συζύγου Ιταλού, διαμένοντες στην Ιταλία, και η Ελληνίδα είπε πως ο πόλεμος του 1940 έφερε τους δύο λαούς κοντύτερα, είναι ένα θέμα για το οποίο το πλατύ Ελληνικό κοινό περιμένει από καιρό να διαβάσει ανάλυση σε αυτό το μπλογκ. Ανάπτυξη της κατάστασης στην Ιταλία, όχι του πως και γιατί οι δύο λαοί βρέθηκαν κοντύτερα. Το δεύτερο θέμα το αναπτύξαμε ήδη σε άλλες αναρτήσεις: στον δρόμο από Στοκχόλμη για Αθήνα μπήκα στο χωριό καβάλα στο κόκκινο Τζηπ μου, παντρεύτηκα την σερίφη κι έβαλα το κόκκινο Τζηπ μονίμως στο γκαράζ δίπλα στο πράσινο Λαντ Ρόβερ. Πράγμα το οποίο, ζώντας εδώ στο μικρό απομακρυσμένο χωριουδάκι μας στα βουνά με κάνει ειδικό να εξηγήσω οτιδήποτε Ιταλικό.

Πρώτα-πρώτα πρέπει να καταλάβουμε ορισμένες διαφορές.

Στην Ελλάδα έχουμε 300 βουλευτές που παίρνουν αποδοχές 68.575 Ευρώ τον χρόνο ο καθένας, φτου να μην τους βασκάνω.
Στην Ιτάλια έχουμε 945 βουλευτές (630 κάτω βουλή και 315 πάνω βουλή [άνω-κάτω που λένε]), και παίρνουν αποδοχές 144.084 Ευρώ τον χρόνο (ναι, ο καθένας).

Δηλαδή:
Τα 11.306.183 κεφάλια στην Ελλάδα πληρώνουν 21,83 Ευρώ τον χρόνο η κάθε κεφαλή, μισθό για τους βουλευτές τους, ενώ,
Τα 60.574.609 κεφάλια στην Ιτάλια πληρώνουν 26,98 Ευρώ τον χρόνο η κάθε κεφαλή, μισθό για τους δικούς τους βουλευτές.

Στην Ελλάδα αντιστοιχεί ένας βουλευτής για 37.688 νοματαίους,
Στην Ιτάλια αντιστοιχεί ένας βουλευτής για 64.100 νοματαίους.

Η μαμά Ελλάς πλερώνει σχεδόν 250 εκατομμύρια Ευρώ τον χρόνο στους κυρίους βουλευτάς για το αζημίωτό τους,
Ο πατέρας Ιταλία (μητέρα είναι η Ιταλία, αλλά η σύζυγος με πληροφορεί ότι όσο γίνονται πιο αμόρφωτοι οι Ιταλοί τόσο χαλάνε την γλώσσα τους κάνοντάς τα όλα αρσενικά εν τη ρύμη του λόγου για συντομία), πληρώνει 1,6 δισεκατομμύρια Ευρώ τον χρόνο για τους δικούς του (της) εκλεκτούς.

Άλλες διαφορές περιλαμβάνουν το ότι στην Ελλάδα προτιμάμε πρωθυπουργούς που είναι γόνοι οικογενειών οι οποίες μας έχουν ταΐσει και άρτο και θεάματα, και που οι ίδιοι υπόσχονται ότι λεφτά υπάρχουν, και μόλις ανακαλύψουμε ότι μπαρούφες λέγανε και λεφτά γιοκ, αγανακτούμε, πάμε διακοπές, γυρνάμε πίσω τους παραιτούμε και βάζουμε τραπεζίτη μη χάσουμε και το βρακί μας.

Ενώ, στην Ιτάλια μεριά, ο κόσμος προτιμά ο πρωθυπουργός του να είναι άντρακλας δισεκατομμυριούχος που στα εβδομήντα-ογδόντα του να πηγαίνει ακόμα με δεκαεφτάχρονες και λένε μπράβο! Είδες πως του κρέμονται; χωρίς να δίνουν σημασία στην μεταφύτεψη τριχών και έξτρα μπριγιαντίνη από το μουσείο κέρινων ομοιωμάτων της Μαντάμ Τυσώ.

Εμείς βάζουμε ένα τραπεζίτη πρωθυπουργό και κρατάμε του υπόλοιπους τους ίδιους (και τον Πάγκαλο) προσθέτοντας και καινούργιους έως ακροδεξιά μεγαλώνοντας το σχήμα. Οι Ιταλοί βάζουν όλους τραπεζίτες και κόβουν το σχήμα με το μαχαίρι.

Υπάρχει όμως και μια άλλη μεγάλη διαφορά. Η μάνα Ελλάς είναι μια, ενώ η Ιταλία δεν είναι μόνο καμιά πενηνταριά χρόνια νεώτερη από την Ελλάδα: είναι δύο Ιταλίες όχι μια. 

Υπάρχει η Ιταλία του βορά, από Ρώμη και πάνω, όπου στο Τρεντίνο και Άλτο Άλντιντζε στους Δολομίτες οι επιγραφές σε δρόμους και μαγαζιά είναι Γερμανικές και Ιταλικές λόγω του ότι εκεί ήταν Αυστρία μέχρι πρότινος, ενώ, από Νάπολη και κάτω έχουμε την Νότιο Ιταλία που κάνει ραχάτι μεγαλύτερο και του Ελληνικού.

Αν χωριζότανε σε δύο κράτη, Βόρια Ιταλία και Νότια Ιταλία, η Βόρια Οικονομία θα ήταν πολύ ισχυρότερη από την σημερινή της Ιταλίας, ενώ η Νότια Ιταλία θα ήταν πολύ χειρότερα από την σημερινή Ελλάδα. Αυτό το γεγονός δεν έχει ξεφύγει παρατήρησης, και, ίσως να μην ξέρατε ότι το κόμμα Λέγκα Νορντ (Βόρειος Συνασπισμός), μια Ιταλική έκδοση του ΛΑ.Ο.Σ που στήριζε τόσα χρόνια στην εξουσία το κόμμα του Μπερλουσκόνι, δεν είναι απλά κόμμα φασιστικό, αλλά η ίδια η ύπαρξή του βασίζεται στην απαίτηση να χωριστεί η Ιταλία σε δύο: Βόρια και Νότια. Είναι πραγματικά πολλοί, εδώ στον Βορά, που θα προτιμούσαν να μην κουβαλάνε τον Νότο.

Άλλωστε, και από την Ιστορία των τελευταίων 1.600 ετών φαίνεται η πραγματικότητα πως η Ιταλία δεν είναι μία, ούτε δύο, αλλά πολλές. Κάθε επαρχία και διάλεκτος, τοπική εθνική συνείδηση, πράγματα που στην Ελλάδα δεν τα πολυκαταλαβαίνουμε. Εδώ στο χωριουδάκι μας είμαστε στην επαρχία Romagna (ονομασία από καιρό αρχαίας Ρώμης) 3 χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Τοσκάνη, και, αν και μέχρι καμιά ογδονταριά χρόνια πριν σήμερα τα σύνορα της Τοσκάνης συμπεριελάμβαναν και το χωριό μας, ανέκαθεν τους Τοσκανούς τους θεωρούμε εντελώς διαφορετικούς, από άλλο πλανήτη. Κι αν μιλήσουμε για παραπάνω απόσταση από Τοσκάνη, πες Νάπολι φερ' ειπείν, Σπαγγέτι δεν θα βρεις εδώ: αυτά είναι πράματα από την Νάπολη που θέλουν μηχάνημα. Εμείς όλα μας τα ζυμαρικά τα κάνουμε στο χέρι και στους Ναπολιτάνους δεν δίνουμε ούτε συνταγή τους δόλιους. Η μουσική που ξέρετε για Ιταλική, δεν είναι Ιταλική, είναι Ναπολιτάνικη, Σικελική, άντε Ρώμη. Αλλά δω πάνω έχουμε δική μας μουσική. Όσο για την Ρομανιόλικη διάλεκτό μας εδώ, την καταλαβαίνω μια στάλα γιατί είναι βασισμένη στα Γαλλικά! Ακόμη και το σύστημα υγείας είναι τοπικό. Εδώ στην Ρομάνια, το σύστημα υγείας μας εντελώς δωρεάν και το δεύτερο καλύτερο, λένε, στην Ευρώπη, και αλλού στην Ιταλία υπάρχουν πολύ, πολύ χειρότερα.

Και υπάρχει και μια άλλη σημαντική διαφορά από την Ελλάδα: Η πρωτεύουσα, η Ρώμη, έχει γύρω στα 2,7 εκατομμύρια κατοίκους και έτσι ο πληθυσμός της πρωτεύουσας αντιπροσωπεύει το 4,5% (τέσσερα κόμμα πέντε τοις εκατό) του πληθυσμού της χώρας. Ενώ, στην Ελλάδα, βρίσκονται στην πρωτεύουσα τα 40,5% της χώρας (σαράντα τοις εκατό, βοήθειά μας!). Αυτό είναι σημαντικότατη διαφορά γιατί δίνει στον μέσο Ιταλό κάτι που δεν ονειρεύεται (ή καταλαβαίνει) ο μέσος Έλληνας: την ταυτότητα του άμεσου τόπου, ευρύτερης περιοχής, οικονομίας τοπικής, παραγωγής παραδοσιακής, αγροτιάς, εργατιάς, με συσχετισμούς που καμία άμεση συνείδηση δεν προσφέρουν προς τα γενόμενα στην πρωτεύουσα.

Κάτι άλλο. Πάνω από τα 50% των Ιταλών είναι δεξιά του κέντρου, και σεβαστό ποσοστό από αυτούς είναι ακροδεξιοί έως φασίστες (Όχι "φασίστες" όπως η γενικότητα που υπονοεί η λέξη χρησιμοποιούμενη για βρισιά στην Ελλάδα: πραγματικοί φασίστες του Μουσολίνι). Εδώ στα βόρεια όμως, αριστερίζουμε σφόδρα. Αρκετά η Τοσκάνη και περισσότερο εμείς στη Ρομάνια, όπου θα ακούσεις να σου λένε με περηφάνια ότι είναι κομουνιστές. Ο Ιταλός κομουνιστής όμως δεν είναι σαν τον μέσο Ευρωπαίο κομουνιστή, και σίγουρα απέχει παρασάγγας από τον Έλληνα κομουνιστή. Κομουνιστικό κόμμα δεν υπάρχει με όνομα, οι ορισμοί, ιδεολογίες και ονομασίες έχουν εξελιχθεί με τον εικοστό πρώτο αιώνα. Ο δε Ιταλός κομουνιστής, ανέκαθεν, πηγαίνει εκκλησία Κυριακή, και έχει ιδέες που θυμίζουν περισσότερο Χριστιανούς του πρώτου αιώνα παρά τους πάλαι ποτέ παρελαύνοντες στην Κόκκινη Πλατεία, ή τους ψηφίζοντες Αλέκα.

Ενώ, δηλαδή, η καθημερινή μου εμπειρία εδώ ήταν μαζική ντροπή, αίσχος και θυμός για το ότι στην Ρώμη μας καθότανε ο Μπερλουσκόνι που ντρόπιαζε την Ιταλία και μας οδηγούσε στην καταστροφή, η πλειοψηφία της Ιταλίας πέρα από εδώ ήθελε Μπερλουσκόνι. Μην κοιτάτε τι βλέπετε στην τη-βη σας να γίνεται στους δρόμους της Ρώμης: μην ξεχνάτε ότι η ρώμη είναι το 4,5% της Ιταλίας, και με όλες τις μεγαλουπόλεις μαζί, η πραγματική Ιταλία είναι ακόμα εκτός βεληνεκούς για τηλεκάμερες νέων.

Εδώ όμως στο χωριό είμαστε ως επί το πλείστον αριστερότατοι. Ακόμα κι ο Αμερικάνος που ψηφίζει Δημοκρατικούς στις ΗΠΑ, και ΝΔ (προ Σαμαρά -τώρα αμηχανία) στην Ελλάδα, εδώ στο χωριό δεν έχει κανένα πρόβλημα να πιστεύει τον εαυτό του αριστερό αλά Ιταλικά. Ο καλύτερός μου φίλος, ένας μικρού οικονομικού μεγέθους αλλά τεράστιου στιβαρού αναστήματος και ακόμα μεγαλύτερης καρδιάς, δέκα χρόνια μεγαλύτερός μου αγρότης-κτηνοτρόφος, είναι, περήφανα κομουνιστής (αλά Ιταλικά). Σε δείπνο στο σπίτι του πριν καναδυό χρόνια, αφού είχε σφάξει ένα ζωντανό και το απολαμβάναμε ψητό στο τζάκι, βλέπαμε τηλεόραση, και όταν βγήκε ο Μπερλουσκόνι στα νέα, το πρόσωπο του φίλου μου σκοτείνιασε και μουρμούρισε "παλιάτσο!" Προχθές τους είχαμε τραπέζι εδώ και στο πρώτο ποτήρι που σήκωσα είπα: "Τσελεπρατσιόνε!" Με κοιτάει αμήχανος, και εξηγώ: "Νο παλιάτσο ιν Ρώμα!" και γέμισε το πρόσωπό του ένα χαμόγελο αιθέριο από αυτί-σε-αυτί και κατέβασε όλο το ποτήρι μονορούφι.

Πρέπει επίσης να καταλάβετε ότι στην Ιταλία όλα γίνονται αντίθετα από οπουδήποτε αλλού στον κόσμο: Την σαλάτα την τρώνε για επιδόρπιο μετά το φαγητό. Τον καφέ εσπρέσσο τον κατεβάζουνε όλο σε μια γουλιά σε λιγότερο από λεπτό -δεν προλαβαίνεις όχι να κάνεις τσιγάρο, ούτε να το ανάψεις! Ότι φανταστείτε, εδώ είναι διαφορετικό έως αντίθετο. Και αυτό προέρχεται από το γεγονός ότι στην Ιταλία είναι έναν αιώνα πίσω όσον αφορά όχι μόνο την παγκοσμιοποίηση αλλά και το ευρωπαϊκό αίσθημα. Οι άλλες χώρες, όλες οι άλλες χώρες, είναι πολύ, πολύ μακριά, κάπου στην στρατόσφαιρα ή πιο πέρα.

Όλα τα παραπάνω για να σας πω κάτι πολύ απλό. Ο Ιταλός έχει αρχίσει να φοβάται την κρίση επειδή ακούει τα νέα, αλλά δεν την καταλαβαίνει σαν κάτι πανευρωπαϊκό ή παγκόσμιο. Έχει αρχίσει να βλέπει περικοπές αλλά δεν έχει συνδέσει αυτά που βλέπει (και δεν του αρέσουν) με κάτι το οποίο μπορεί να έρχεται. Ο Ιταλός ακόμα καταλαβαίνει την πραγματικότητα σαν συνάρτηση της άμεσα τοπικής καθημερινότητάς του.

Εδώ στο χωριό δε, είμαστε μονίμως αποκλεισμένοι από τις τρέλες που κάνουνε αυτοί εκεί κάτω στον κάμπο. Αν δεν ακούγαμε νέα, ιδέα δεν θα είχαμε περί κρίσης. Η ζωή δεν είναι εύκολη, όπως ποτέ η ζωή του αγρότη και του κτηνοτρόφου στο χωριό στα βουνά δεν ήταν εύκολη. Αλλά δεν έχει αλλάξει.

Η Ιταλική κουλτούρα του καθημερινού ανθρώπου είναι οικονομία εξοικονόμησης, ποτέ δάνειο, και καθαρίζεις το πιάτο να μην χρειάζεται πλύσιμο. Αν αφήσεις φαγητό στο πιάτο σου είσαι σπάταλος. Η φειδωλή λιτότητα είναι όχι τρόπος ζωής αλλά ο μόνος τρόπος να ζει κανείς. Και αυτό βοηθά στην κρίση τούτη, γιατί, αυτό που φοβούνται οι Έλληνες ότι έχει αρχίσει να τους συμβαίνει στην καθημερινότητα τους, για τον Ιταλό πάντα ήταν, είναι και θα είναι η καθημερινότητα. Και εντάξει, δεν μιλάω για το Μιλάνο ή την Ρώμη. Μιλάω για τα υπόλοιπα 90%.

Ο Οβελίξ μπορεί να έβλεπε το SPQR στα λάβαρα των λεγεωνάριων (Senatus PopolusQue Romanorum [Σύνγκλητος και Πολίτες της Ρώμης]) και να νόμιζε ότι σημαίνει Sono Pazzi Questi Romani (Είναι τρελοί αυτοί οι Ρωμαίοι). Είναι όμως; Δεν νομίζω.