Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2011

Παππούς








Απ' την μεριά του πατέρα μου, ο παππούς Δημήτρης ήταν απ' τ' Αϊβαλή, παντρεύτηκε την γιαγιά Ταρσούλα στην Πόλη, και ήρθαν στην Αθήνα με τον θείο Γιάννη το '25, όπου ο παππούς Δημήτρης πέθανε το '36, από λάθος γιατρού σε εγχείρηση σκωληκοειδίτιδας, όταν ο πατέρας μου ο Κώστας ήταν 2 χρονών. Η γιαγιά δούλεψε δυό δουλειές μόνη της να μεγαλώσει τα παιδιά της στο σπιτάκι που είχε αγοράσει ο άντρας της στην Νεάπολη της Αθήνας. Είχαν πάρει κι ένα κτηματάκι στη Βάρκιζα, αλλά η γιαγιά το πούλησε στην κατοχή για ένα τενεκέ λάδι.

Από την μεριά της μάνας μου η οικογένεια της γιαγιάς καταγόταν από την Τήνο και την Ύδρα -μάλιστα ένας από τους προ-προ-προ... είναι ένας από τους οκτώ τάφους κάτω από τις καμάρες δίπλα στο Ιερό της Μεγαλόχαρης. Η οικογένεια του παππού ήταν μεγάλη ΑθηναΪκή οικογένεια, αλλά μέχρι το 1939 ο παππούς είχε καταφέρει να μείνει άφραγκος με ένα κτηματάκι στο Παλιό Φάληρο μόνο, το οποίο είχε "κρύψει" η γιαγιά, και το έχτισε ο παππούς μ' ένα σπιτάκι το '52, όπου γεννήθηκα εγώ το '58 και πέθανε εκείνος το '63. Τουλάχιστον όταν πέθανε είπανε στην Αθήνα ότι έφυγε ο τελευταίος τζέντλεμαν.

 Μεγάλωσα μέσα σε φτώχεια, όπου ο πατέρας μου δανειζόταν από το χαρτζιλίκι που μου έδινε η γιαγιά, για να βάλει βενζίνη στο Simca 1000 να πάει στη δουλειά του, και όλοι έδιναν κι από κάτι να με στέλνουν σε ιδιωτικό σχολείο. Έμαθα όμως να κρατάω το μαχαίρι και το πιρούνι σωστά, να ξέρω πως να στρώσω ένα σωστό τραπέζι και να χρησιμοποιώ τα διάφορα μαχαίρια και πιρούνια και ποτήρια... Όταν ήμουν τεσσάρων, το '62, ένα χρόνο πριν πεθάνει ο παππούς,  προσπαθούσα να χρησιμοποιήσω το μαχαίρι για να σπρώξω λίγο αρακά πάνω στην άκρη του πιρουνιού το οποίο ήταν, σωστά, σε θέση ανάποδη (δείχνοντας προς τα κάτω), και δεν μπορούσα, οπότε και άφησα από το δεξί μου χέρι το μαχαίρι, πήρα τους λίγους σβώλους αρακά και τους τοποθέτησα πάνω στο πιρούνι. Μετά κάνοντας ισορροπία τους έφερα με το πιρούνι στο στόμα μου. Ο παππούς μειδίασε ικανοποιημένος.

Τώρα πια μπορώ να το κάνω σωστά και με αρακά, καλαμπόκι, ακόμα και ρύζι, αν και δεν το κάνω με ρύζι συνήθως μια και προτιμώ τα Κινέζικα ξυλάκια. Όταν τρώω ρύζι.

Το '66 ο πατέρας μου και ο θείος μου έδωσαν το σπιτάκι στη Νεάπολη αντιπαροχή. Ήταν πολύ μικρό για να δοθεί από μόνο του, κι έτσι το δώσαν μαζί με το διπλανό του γείτονα.

Το '70 ο πατέρας μου κι η μάνα μου δώσαν αντιπαροχή την ταράτσα που είχε αφήσει ο παππούς στη μάνα μου στο Φάληρο.

Κι' έτσι από το '75 άκουγα τον θειό μου να λέει με στόμφο, "Μικρέ, θα είσαι πλούσιος όταν μεγαλώσεις". Θα είχα εφτά διαμερίσματα συνόλου κάπου 600 τετραγωνικά! Τα οποία, μαζί με τις τρεις δουλειές του πατέρα μου, με στείλαν στην Αγγλία. Αργότερα, στην Αμερική έφτασα το "Αμερικανικό Όνειρο" (του να έχεις δικό σου σπίτι) δύο φορές με την δουλειά μου, αλλά, φεύγοντας το ένα σπίτι το έδωσα στον γιό μου και το άλλο το πήρε η κρίση του 2007-8.

Βέβαια, όταν ο θειός μου, καθώς έπαιζε σκάκι με τον αδελφό του λουσμένοι και οι δύο στο φώς του απομεσήμερου της Κυριακής, με λοξοκοίταζε και μου ανακοίνωνε για πολλοστή φορά πόσο πλούσιος θα ήμουνα με τις δύο αντιπαροχές όταν μεγαλώσω, λογάριαζε χωρίς τον Αντρέα Παπανδρέου, χωρίς τον Μητσοτάκη, χωρίς τον Σημίτη, χωρίς τον Κώστα τον Ανιψιό του Καραμανλή, και φυσικά χωρίς τον Γιωργάκη που είναι από τους τρεις ο ψηλότερος. Λογάριαζε χωρίς την Μέρκελ, το ΔΝΤ, αλλά το κυριότερο, λογάριαζε χωρίς τον ξενοδόχο και όλους τους παραθεριστές του ξενοδοχείου.

Για να διατηρήσω την πολύτιμη κληρονομιά τώρα πληρώνω απ' την τσέπη μου πάνω από τα νοίκια, στον Βαγγελάκη τον στρουμπουλό -όχι όμως τόσο στρουμπουλός όσο ο Θωδωρής! Στη δική μου γενιά έλαχε να περισώσω ότι μπορέσω από το αιματοκύλισμα το μεταφορικό ή το κατά λέξη που έρχεται, μπας και μείνει τίποτα να περάσω στην επόμενη γενιά.

Το ενδιαφέρον είναι ότι λίγο, αν καθόλου, μ' ενδιαφέρουν αυτά όλα που θα πάρει ο Βαγγελάκης και η Αγγέλα και το δου νου του. Λίγο μ ' ενδιέφεραν ποτέ -την μόνη αξία την έδινα στο τι μπορώ να κάνω εγώ με τα χέρια μου, όχι τι θα μου δώσουν ή θα απαιτήσω ή θα περιμένω. Και την μεγαλύτερη αξία δεν την έδωσα ποτέ σε αντικείμενο αλλά στο να είμαι ευτυχισμένος, και να κάνω τους γύρω μου ευτυχισμένους με το να μην απαιτώ ευτυχία από εκείνους, παρά να τους χαίρομαι για αυτό που ο καθένας και η καθεμία είναι.

Δεν δούλεψα μέρα στην ζωή μου και δεν θα σταματήσω να εργάζομαι μέχρι τη μέρα που το σύμπαν μου θα σταματήσει. Αυτό σημαίνει ότι πάντα έκανα αυτό που με γέμιζε όπως με γέμιζε, κι έτσι έβγαζα και βγάζω την ζωή μου και τις ανάγκες του παιδιού μου. Σύνταξη δεν θα πάρω ούτε και υπάρχει και να την ήθελα, γιατί, ανάμεσα στην Ελλάδα, την Αγγλία και την Αμερική κανενός συστήματος δεν του κάθισα.

Όπως είχε τραγουδήσει και η Τζάνις Τζόπλιν τα λόγια που είχε γράψει ο Κρις Κριστόφερσον, Freedom 's just another word for nothing left to lose. Μου δίνει ευεξία και μια πραγματική ειρηνική ελευθερία να ξέρω ότι κάθε μέρα μου και κάθε νύχτα εξαρτάται από εμένα. Δεν εξαρτώμαι από κανένα σύστημα, δεν ανήκω σε κανένα σύστημα. Βγήκα από τον λαβύρινθο του εργαστηρίου πειραμάτων και δεν τρέχω γύρω-γύρω για ένα κομμάτι τυρί.

Αν δεν βρω τυρί μόνος μου δεν θα μου φταίει κανείς. Όσο το βρίσκω όμως το γεύομαι σα χαβιάρι. Γιατί δεν το κυνηγάω στο λαβύρινθο να μου το δώσει κάποιος από πάνω σαν αμοιβή που έκανα όπως μου είπανε.

Όταν αηδίασα με την επιχειρησιακή κοινωνία δεν κάθισα στη γωνία να κλαίγομαι. Κύριοι και κυρίες, τους είπα, δεν μου πάτε για αφεντικά, γι αυτό θα γίνετε πελάτες. Και είναι ακόμα. Και από το σπιτάκι μας στο χωριό μας πάω κάθε μέρα και εργάζομαι στη Νέα Υόρκη ή τη Στοκχόλμη...

Όπως θα καταλάβατε ήδη, είμαι αναρχικός. Όχι από αυτούς που φοράνε κουκούλες και καίνε πανεπιστήμια, αλλά από αυτούς που περπατάνε γυμνοί μέσα από την φωτιά χωρίς να τους πειράξει κι αν καούν -γιατί τα βήματα ήταν δικά τους και μόνο.

Δεν παραδέχομαι αρχή αν δεν μου αποδείξει την αξία της και δεν την ακολουθώ αν δεν συνεχίσει να αποδεικνύει την αξία της κάθε δευτερόλεπτο. Θα σεβαστώ και θα μιλήσω στον πληθυντικό σ' ένα σκουπιδιάρη και θα φτύσω ένα γιατρό, γιατί θέλω να βλέπω τους ανθρώπους κι όχι τα ράσα τους. Και εύχομαι να αναγνωρίζω πάντα τον σκουπιδιάρη που είναι άνθρωπος άξιος σεβασμού και τον γιατρό που είναι μισάνθρωπος ανάξιος της θέσης που του δίνει η υποταχτική νοοτροπία της κοινωνίας του λαβύρινθου με τα τυριά.

Το σύμπαν δεν υπάρχει ακριβώς όπως το πιστεύουν τα επιστημονικά βιβλία. Ο κάθε ένας από εμάς είναι ένα σύμπαν, το δικό του σύμπαν γιατί το σύμπαν είναι μόνο ότι αντιλαμβάνεται ο καθένας μας. Και, όσοι διαβάζετε ακόμα, καλώς ήρθατε στο σύμπαν μου. Το σύμπαν μου είναι άπειρο, χωρίς αρχή και χωρίς τέλος. Δεν έχω θύμηση της στιγμής που γεννήθηκα, και όταν πεθάνω δεν θα υπάρχω μισό δευτερόλεπτο αργότερα για να συνειδητοποιήσω ότι πέθανα, άρα δεν έχω αρχή συνειδητή, ούτε θα έχω τέλος. Και το τελευταίο δευτερόλεπτο μέσα στο άπειρο θα ζήσω στην κόλαση ή το παράδεισο που έχτισα στην ψυχή μου.

Θάνατος είναι μόνο ο φόβος που δίνει η γνώση του ότι το σύμπαν του καθενός θα σταματήσει. Όταν ξέρει κανείς ότι τον θάνατο ποτέ δεν θα τον συνειδητοποιήσει -παρά μόνο ίσως τον δει να έρχεται, τότε καταλαβαίνεις ότι ο φόβος είναι άστοχος, γιατί θάνατος δεν θα υπάρξει ποτέ συνειδητός. Κι όταν τον δεις νά 'ρχετε, γιατί να μην ρωτήσεις αν ξέρει να παίζει σκάκι;

Η συνείδηση του "είναι", άλλωστε, υπάρχει μόνο για ότι συνέβη στο παρελθόν, κι ας είναι το παρελθόν μόνο μισό δευτερόλεπτο πριν. Όπως λέει και παραπάνω στην επικεφαλίδα του μπλογκ, " Αναμνήσεις είναι το φως που λάμπει απ’ όσα μας συνέβησαν. Όσα μέλει να γίνουν μας κρατάνε διψασμένους, να προχωράμε, θέλοντας μέλλον για ν’ αποκτήσουμε παρελθόν. Το παρών είναι εκεί που οι ελπίδες γίνονται αναμνήσεις: μια φευγάτη λεπτή γραμμή".


Ο παράδεισος και η κόλαση είναι σαν το φως και το σκοτάδι. Το σκοτάδι είναι το τίποτα, το μηδέν που χτίζει κάποιος όταν δεν νοιώθει ευτυχία όταν δεν βλέπει γύρω του τ' αστέρια, όταν αναγκάζεται να προσδιορίσει τον εαυτό του προσδιορίζοντας σε τι δεν πιστεύει. Παράδεισος είναι όταν η ψυχή είναι γεμάτη με το να ανήκει η ίδια σαν μέρος του προσωπικού της σύμπαντος. Αυτό που λένε Θεός ή Άθεος. Ιθάκη, ή περιπλάνηση. Ύπαρξη ή ανυπαρξία. Φύση γεμάτη ομορφιά και αδελφοσύνη, ή όργανα που σαπίζουν και σκουλήκια που τα τρώνε.

Υπάρχουν εκείνοι που ψάχνουν, και κάνουν να πιάσουν κάτι αλλά η χούφτα τους κλείνει κενή. Τότε,  αναμασάν αυτά που είπαν άλλοι, γιατί δεν έχουν τίποτα να πουν οι ίδιοι παρά το κενό. Και χωρίς φως, ακόμα κι αυτά που είπαν οι άλλοι ακούγονται σαν άναρθρες κραυγές όταν τις παπαγαλίζουν.

Να αναμασήσω κι εγώ κάτι που είπε άλλος! Είπε ο Θερβαντεθ στο Δον Κιχώτης: "Υπάρχει ένας Θεός μέσα μας". Και είπε και ο Καζαντζάκης, όταν αντίκρισε τον τρομερό Γιεχωβά και την Άβυσσο στο χώμα που επέστρεφε: "Παππού, καλώς σε βρήκα!"











7 σχόλια:

  1. Επειδή είδα τα μάτια σου από κοντά, ξέρω ότι όλα όσα γράφεις είναι αληθινά. Είναι βιώματα και πεποιθήσεις που γράφτηκαν μέσα στους νευρώνες του μυαλού σου με πολύ κόπο και με εργασία χειροπιαστή κι όχι από εκείνες τις θεωρητικές που επικαλούνται μερικοί. Κι αυτό έχει μεγάλη αξία, όση αξία έχει το σμίλευμα του άμορφου υλικού που δίνει στο τέλος το μαρμάρινο άγαλμα που το θαυμάζουν όλοι. Διότι τα πιστεύω σου δεν σου τα φύτεψε κάποιος ή κάτι, αλλά μόνος σου τα έσπειρες και τα καλλιέργησες τόσα χρόνια μέσα από την πορεία της ζωής σου. Αυτά μου είπαν τα μάτια σου...

    Αν υπήρχε η δυνατότητα, χωρίς βεβαίως να θέλω να υποτιμήσω τον παππού, θα άλλαζα τον τίτλο της σημερινής σου ανάρτησης. Θα τον έκλεβα από τα δικά σου λόγια και θα τον έκανα: "Ξέρεις να παίζεις σκάκι;"

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Είναι πολύ σημαντικό
    να είσαι ο εαυτός σου
    να φτιάχνεις, να ακολουθείς,
    τον δρόμο τον δικό σου.

    όμως οι περισσότεροι
    στο ίδιο το κανάλι
    ακολουθούμε άφωνοι
    το δρόμο κι όπου βγάλει.

    Αγανακτούμε ,κρίνουμε,
    σε κάποια παραζάλη,
    αν κάποιο δρόμο δύσκολο
    μας φτιάξουνε οι άλλοι.

    να είσαι καλά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Κώστα μου, τον τίτλο θα τον αντικαθιστούσα αν δεν είχα ξεκινήσει απ' τον Απρίλιο να βάζω επικεφαλίδες μιας μόνο λέξης. Γιατί μ' αρέσει ο τίτλος σου, αντιπροσωπεύει για μένα καλά το κείμενο. Μόνο μια λέξη, "Σκάκι", δεν θα ήταν το ίδιο καλή. Αν τα είδες αυτά σε μένα, το Σαββατοκύριακο που μας έφερες σπίτι μας στο δικό σας, θα έχω επιτύχει κάτι: όχι το να είμαι αυτά που λέω, αλλά το να έχω γνωρίσει έναν άνθρωπο που μπορεί να βλέπει τους άλλους όπως είναι έξω από το πρίσμα του Εγώ του. Και τέτοιοι άνθρωποι είναι σπάνιο να βρεθούν. Γι αυτό, σ' ευχαριστώ Κώστα μου, καλώς σε βρήκα.




    Καλά να είσαι, πάντα, Φάνη μου,
    κι ο δρόμος που θα βγάλει
    ορίζεται απ' την ομορφιά,
    ή όχι, πού όλοι έχουν φτιάξει.

    Γιατί, σωστά, σαν πάντοτε,
    ο στοίχος σου αναπαύει
    ψυχές, κορμιά που κρέμονται
    στο αγιάζι και στη ζάλη.

    Κι αν άγαρμπα δανείζομαι
    το σύμπαν το δικό σου,
    για να σου δώσω αδελφικά
    βάλσαμο, σαν το δικό σου,

    Συγχώρα την προσπάθεια,
    οι λέξεις μόνο μένουν,
    με τέχνη ή παιδιάστικη ορμή
    τη θύμηση λαξεύουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Υπέροχες σκέψεις. Ως προς την ιδεολογία, έχω τις ίδιες πεποιθήσεις. Και παλεύω μέσα μου να μπορέσω να βρω τον τρόπο να ζω δίχως το άγχος της ανασφάλειας, της σύνταξης, των ενσήμων, των αφεντικών, εκτός του συστήματος. Δεν είναι εύκολο να το πετύχεις. Το χειρότερο σε όλη αυτή την περίοδο είναι το κλείσιμο των οριζόντων, θέλω να κατασταλάξω μέσα μου και να ξεφύγει το μυαλό μου από αυτό το ψυχολογικό και τρομοκρατικό πόλεμο. Μακάρι όταν φτάσω στην ηλικία σου να μπορώ να αισθάνομαι όπως εσύ. Επέτρεψε μου πάντως να πω ότι ήταν εξαιρετικά εύστοχο το κλείσιμο του post με τον Καζαντζάκη, ο οποίος είχε μια ανάλογη κοσμοθεωρία. :)
    Χαίρομαι να σε διαβάζω!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Roadartist μου, σ' ευχαριστώ, πραγματικά σ' ευχαριστώ για την χαρά του να μοιράζεται κανείς σκέψεις. "Ασφάλεια", λένε, σημαίνει να προγραμματίζουμε και να ετοιμαζόμαστε ελπίζοντας ότι το μέλλον θα συμβεί με τρόπο που μπορούσαμε να προβλέψουμε, άρα να προετοιμαστούμε γι αυτό. Πολλοί πιστεύουν ότι "Ανασφάλεια" είναι η αβεβαιότητα, ενώ εμένα μου φαίνεται πως "Ανασφάλεια" είναι ο φόβος του ότι ίσως να μην μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε στο απρόβλεπτο. Για μένα, "Ασφάλεια" είναι να ξέρω στο μεδούλι μου ότι θα ανταπεξέλθω όσο καλύτερα μπορώ στο απρόβλεπτο, και ότι είμαι έτοιμος να ζήσω κάθε στιγμή όπως έρθει χωρίς να φοβάμαι τι θα χάσω ή να ελπίζω τι θα κερδίσω. Μόνο να πιστεύω ότι θα ζήσω κάθε στιγμή και θα την χαρώ για το τι είναι, και θα την παλέψω με όσα όπλα και εργαλεία μου έδωσε η ζωή.

    Δεν χρειάζεται να φτάσεις στην ηλικία μου για να αισθάνεσαι όπως εγώ. Εφ' όσον μπορείς να εικονογραφείς στο νου σου το πως θα ήθελες να αισθάνεσαι, μπορείς ήδη -αρκεί να το πιστέψεις. Ναι, η πείρα δίνει εργαλεία, αλλά δεν αλλάζει την ψυχή. Την ψυχή που θέλει να αισθάνεται έτσι την έχεις ήδη :-)

    Η μαγιά είναι η Αυτοπεποίθηση. Για μένα, αυτήν την βρίσκουμε όχι πιστεύοντας ότι έχουμε δίκιο, αλλά μπορώντας να καταλάβουμε τους άλλους από το δικό τους σημείο βλέψης και να κρατάμε και το ποιοί είμαστε εμείς, μαζί τους, στον ίδιο χώρο. Χωρίς να έχουμε την ανάγκη να αποδείξουμε τίποτα σε κανέναν.

    Ο Καζαντζάκης κοίταξε κατάματα την άβυσσο και δεν παράλυσε, και γύρισε το κεφάλι να μας πει τι είδε. Μακάρι όλοι μια στιγμή της ζωής μας να είμαστε καλότυχοι σαν κι εκείνο...

    Καλή σου μέρα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. εφτά διαμερίσματα;;;
    δεν είσαι καλά!
    θα δουλεύεις για τον γιωργάκη;
    κουράγιο φίλε μου.
    έτσι εξηγούνται τα νεύρα σου.
    φιλιά στη μαργαρίτα.

    καλό μήνα!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Μπα, Ρία μου, έντεκα ήτανε αλλά πούλησε δύο ο πατέρας μου όταν πέθανε ο Θείος μου για τους φόρους κλπ., πούλησε ένα μια θεία μου και μας ανάγκασε να πουλήσουμε και το μερίδιό μας σ' αυτό πουήθελε να πουλήσουμε, και πούλησα ένα κι εγώ για τους φόρους κληρονομίας. Αυτά που μείνανε θα ήθελα να τα αφήσω στην επομένη γενιά ανέπαφα, αλλά ο Βαγγελάκης, ο Γιωργάκης και η Αγγέλα έχουν διαφορετικές ιδέες. Δεν ήξερα ότι έχω νεύρα πριν μου το πεις, αλλά τώρα που το λες, έχεις δίκιο, μάλλον έχω -όχι όμως γι αυτά τα θέματα: μάλλον για το ότι επιστρέφοντας από την Αμερική το 2007 νόμιζα ότι γύριζα σε μια πατρίδα, αλλά, οι ιθαγενείς συμπατριώτες μου απέδειξαν ότι αν θέλω πατρίδα καλύτερα να ψάξω αλλού. Για του λόγου το αληθές όμως, γνώρισα και μερικούς συμπατριώτες που αξίζουν να λέγονται Έλληνες.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Σημειώσεις σχετικά με τα σχόλια:

Η Αποθήκη Σκέψης δεν δέχεται "Ανώνυμα" σχόλια, γιατί μερικοί ανώνυμοι διάλεγαν να μην υπογράφουν καν με κάποιο όνομα κάτω από το σχόλιό τους. Ενώ ούτε η μπλογκική ταυτότητα ούτε ένα όνομα γραμμένο κάτω από ένα σχόλιο σημαίνουν τίποτα, η προδίδουν κανένα πραγματικό στοιχείο, η πλήρης ανωνυμία δείχνει απλά έλλειψη οποιουδήποτε σεβασμού προς τους άλλους σχολιαστές. Ζητώ συγγνώμη για αυτήν την αλλαγή από τους φίλους που υπέγραφαν τα ανώνυμα σχόλιά τους και ελπίζω να βρείτε έναν τρόπο να συνεχίσετε να σχολιάζετε όποτε θέλετε.


Για να απαντήσετε σε μεμονωμένα σχόλια, κάντε κλικ στο λινκ "Reply" κάτω από το κάθε σχόλιο. Για να συνεχιστεί η σειρά σχετικών σχολίων κάτω από ένα συγκεκριμένο σχόλιο πρέπει να πατάτε το λινκ "Reply" κάτω από το αρχικό σχόλιο της σειράς.

Για να γράφετε ανεξάρτητο σχόλιο πρέπει να χρησιμοποιείτε το κουτί σχολίων κάτω-κάτω χωρίς να πατάτε "Reply" προηγουμένως.