Δημοκρατικά

 

Ίσως να θυμάστε ότι κάμποσες φορές στο παρελθόν είχα προτείνει ότι η πραγματική Δημοκρατία συμπεριλαμβάνει την δυνατότητα της αυτοκαταστροφής, επειδή εάν 50,01% των πολιτών ψηφίσουν έναν Δικτάτορα, η Δημοκρατία καταλύεται, δημοκρατικά. 

Και ο Μουσολίνι και ο Χίτλερ εκλέχτηκαν δημοκρατικά, και παρουσιάζονταν υπό την ομπρέλα της λέξης «σοσιαλισμός».  Οι λέξεις είναι απατηλά πράματα, αλλά ο κόσμος τις χάβει, με τζατζίκι.

Τώρα που οι Κασσανδρικές παρατηρήσεις μου βγαίνουν αληθινές ίσως είναι ώρα να εξετάσουμε από κοντύτερα και αναλυτικότερα τι ακριβώς σημαίνει Δημοκρατία. Σημαίνει ότι την οργάνωση και πορεία μιας κοινωνίας την κρατεί ο δήμος, δηλαδή αποφασίζουν οι πολίτες, πλειοψηφικά.

Αυτό βέβαια σημαίνει ότι όταν γίνεται αυτό που θέλει το 50,01%, υπάρχει ένα 49,99% των πολιτών σε μια δημοκρατία που είναι δυσαρεστημένοι. Άρα, στους 10.000 πολίτες, οι 4.999 είναι δυσαρεστημένοι. Στην πραγματικότητα, περισσότεροι, μια που πάντα υπάρχουν εκείνοι που είναι δυσαρεστημένοι ακόμα και με το κόμμα που ψήφισαν.

Αυτό όμως που δεν γίνεται άμεσα αντιληπτό είναι το ότι σε καμία περίπτωση δεν εξυπακούεται ότι η οποιαδήποτε Δημοκρατία θεωρεί τους πολίτες ίσων δικαιωμάτων ή αξίας, ή ότι είναι και δίκαιη –ιδιαίτερα εφ’ όσον το τι θεωρείται δίκαιο και σωστό είναι η πλέον υποκειμενική άποψη που θα συναντήσουμε σε οποιαδήποτε συζήτηση, και σε όλες τις συζητήσεις οπου οι απόψεις και τα θέσφατα πάντα διαφέρουν.

Επί 60 χρόνια ο κόσμος βάδιζε προς τα ιδανικά της ισότητας μεταξύ ρατσών, λευκών, μαύρων, καφέ, κίτρινων, κόκκινων, μεταξύ ανδρών και γυναικών, μεταξύ ετερόφυλων, ομοφυλόφιλων και διφιλόφιλων, μεταξύ θρησκειών και πιστεύω, πάντα υπό την προσπάθεια να υπάρχει η μικρότερη δυνατή κάθετη απόσταση μεταξύ των πλουσιότερων και των φτωχότερων. Ο κόσμος μπέρδευε την πορεία αυτή με τις αρχές της Δημοκρατίας.

Αν εκείνοι που προτιμούν ισότητα και δικαιοσύνη είναι πλειοψηφία, τότε εντάξει, λέμε, αλλά, αν η πλειοψηφία αποφασίζει ότι εκείνοι που δεν σκέφτονται ή δεν μοιάζουν σαν κι' εμάς πρέπει να διωχτούν, τότε, τι;

Η κοινωνία έφτασε τώρα, προς το τέλος των τελευταίων 60 χρόνων σε σημεία που όλο και περισσότεροι άρχισαν να αλλάζουν γνώμη και να τίθενται εναντίων της ισότητας, της ανέχειας και της δικαιοσύνης, ακόμα και ενάντια στην ίδια την ελευθερία, πάντα όμως δημοκρατικά.

Περισσότερο καθοριστική από όλα ήταν η πλάνη της ταύτισης ισότητας και ανέχειας με την Δημοκρατία. Πράγματι η Δημοκρατία διευκόλυνε επί δεκαετίες την εξάπλωση των αρχών της ισότητας και της δικαιοσύνης, αλλά τώρα η ίδια Δημοκρατία, η πλειοψηφία, βάζει φρένο στην εφαρμογή αυτών των αρχών. 

Πιστεύουμε, κάμποσοι από εμάς, ότι η ισότητα και η απορρέουσα αίσθηση δικαιοσύνης είναι το «σωστό». Όμως καθώς οι πλειοψηφίες τώρα τείνουν προς το αντίθετο, ποιοι αποφασίζουν τι είναι «σωστό»; Η πλειοψηφία. 

Μπορώ εγώ, ο Δημήτρης να σηκωθώ όρθιος και να πω ότι πιστεύω… πως, για μένα, όλοι οι άνθρωποι είναι άνθρωποι ίσης αξίας, χωρίς το χρώμα του δέρματός τους να έχει καμία σημασία, ότι οι άνδρες και οι γυναίκες έχουν ισάξιες ικανότητες και δυνατότητες, συμπληρώνοντας αλλήλους και ότι όλοι και όλες πρέπει να έχουν ισάξιες ευκαιρίες για μόρφωση και εργασία ίδιου επιπέδου μισθού, ότι οι σεξουαλικές προτιμήσεις του καθενός και η πίστη του καθενός δεν είναι κανενός δουλειά παρά μόνο δική τους. Και πράγματι αυτά τα πιστεύω και είμαι έτοιμος να βάλω το κορμί μου μπροστά σε κίνδυνο βίας για να στηρίξω τα πιστεύω μου. Αν δεν ήμουνα έτοιμος να το κάνω αυτό τότε τα λεγόμενά μου θα ήταν αερολογίες. 

Μπορεί επίσης να πει κανείς τα αντίθετα. Ποιός θα έχει δίκιο; Ποιανού η άποψη θα εφαρμοστεί ανά πάσα στιγμή; Πλειοψηφία. Δημοκρατία.

Μπορεί κανείς να πει, εντάξει, ας υπάρχουν ανοιχτά ομοφιλόφιλοι αλλά όχι τρανς, δηλαδή άνδρες που αισθάνονται ότι ειναι γυναίκες, ή γυναίκες που αισθάνονται ότι είναι άντρες. Αυτοί δεν είναι δεκτοί κι' ας είναι θέμα φύσης και ορμονών. Αυτή την διαχωριστική γραμμή ποιος την τραβάει και ποιοί αποφασίζουν που χαράζεται; Η πλειοψηφία;

Πιπιλάμε μια λέξη που δεν κατανοούμε τι σημαίνει, ας πούμε γουόκ, και λέμε αυτό φταίει.

Ποιός τραβάει τις διαχωριστικές γραμμές, για τα πάντα μέσα σε μια κοινωνία ή κράτος. Με τι κριτήρια; Με ποια ηθική; με τι μόρφωση, γαμώ το;

Τι θεωρητικές δικαιολογίες βρίσκουν πολλοί για να συγκαλύψουν τον απλούστατό τους πρωτόγονο και πανάρχαιο ρατσισμό;

Οι φτωχότεροι εργάτες και αγρότες σήμερα, στον δυτικό τουλάχιστον κόσμο έχουν πράγματα, τρόπο ζωής, ανέσεις, που οι ίδιοι πριν 100 χρόνια ούτε τα ονειρευόντουσαν. Στέγη, ψυγείο, τηλεόραση, αυτοκίνητο, κινητά. Ο άνθρωπος αντιδρά συναισθηματικά, και συγκριτικά με τους γύρω του. Ποτέ λογικά. Σήμερα, τα νέα παιδιά, φερ' ειπείν, αναγκαστήκανε να κάτσουν μέσα στα διαμερίσματά τους και τα σπίτια τους με την οικογένειά τους, με τα κινητά τους, τα κομπιούτερ τους, τις τηλεοράσεις τους, τα ψυγεία τους με τα τρόφιμά τους, και πάθανε λέει ψυχικό τραλαλά από τους περιορισμούς της πανδημίας. Έ-ρε, κούνια που μας κουνάει, συλλογικά. Κούπε-πε το λέγανε που έπαθε ψυχολογικά επειδή έπρεπε να κάτσει σπιτάκι του.

Τώρα, το 2025, μερικοί από εμάς βλέπουν την ελευθερία, την δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα να εξαφανίζονται –καθώς την ίδια στιγμή οι «άλλοι» βλέπουν την δικιά τους μάρκα ελευθερίας, δικαιοσύνης και ανθρώπινα δικαιώματα να επιστρέφουν, επί τέλους για εκείνους, στον τρόπο και μεθόδους που εκείνοι οραματίζονται. Οι μαύροι θεωρούνται, ανοιχτά, υποδεέστεροι, οι μετανάστες να πάνε να πνιγούν. Οι Εβραίοι, διεθνής συνομωσία κομμουνιστικών τραπεζιτών. Οι γυναίκες στην κουζίνα να γεννοβολάνε καθώς οι αρσενικιάρδες την παίζουνε να δούνε πιανού είναι η μακρύτερη. Οι ομοφυλόφιλοι φυλακή. Αυτή είναι η κοινωνία που θέλουν εκείνοι, και τώρα εκείνοι γίνονται πλειοψηφία. 

Ποια η διαφορά μεταξύ δημοκρατίας, λαοκρατίας, ή, οχλοκρατίας.

Δημοκρατία.

Στην τελική, η δημοκρατία της πλειοψηφίας δεν σημαίνει τίποτα όσον αφορά, αντικειμενικά, το σωστό και το λάθος, δίκιο και άδικο. Σωστό, είναι ότι λέει η πλειοψηφία. Υπάρχει «θέλω». Υπάρχει η ισχύς της πλειοψηφίας. Και σε μια Δημοκρατία, ότι λέει η πλειοψηφία γίνεται, ότι και να είναι αυτό.

Αυτό, τελικά, στην απλούστερη του όψη, συμβαίνει επί χιλιάδες χρόνια. Είτε σαν αποτέλεσμα δύναμης της πλειοψηφίας είτε δύναμης ολιγαρχίας ή δικτατορίας. Ποιοι έχουν δίκιο και ποιοι αντιπροσωπεύουν το δίκαιο; Και τους βασιλιάδες και τους δικτάτορες και τους ολιγάρχες, η πλειοψηφία τους στηρίζει ή τους ανέχεται.

Κι' εμείς, η μειοψηφία, τα λέγαμε πάντα, ακόμα και πριν από την Κασσάνδρα. 

Ο Θεός Απόλλων χάρισε στην Κασσάνδρα το δώρο της προφητείας. Αλλά όταν εκείνη αρνήθηκε να του κάτσει, εκείνος την τιμώρησε με το ότι κανείς, ποτέ, δεν θα πίστευε τις προφητείες της.

Και την Κασσάνδρα ποιος την δολοφόνησε; Ο Όχλος; Όχι: η Κλυταιμνήστρα την δολοφόνησε για να μην την έχει σκλάβα ο άντρας της ο Αγαμέμνων αφού την έφερε σπίτι τους από την Τροία.

Taylor Swift, Cassandra

Τελικά, τι σημαίνει, πραγματιστικά, «Δημοκρατία»;
και,
όταν οι δάσκαλοι είναι αμόρφωτοι, τι μόρφωση θα αποκτήσουν οι γενεές;

Δημοκρατία (ετυμ.: δημοκρατία < (δῆμος) δημο- + -κρατία (< κρατέω < κράτος))

~~~

Άγνωστος

A Complete Unknown (2024)
8/10 Αστέρια 

Πέραν κατανόησης

28 Φεβρουαρίου 2025

Η αρχική δημοσίευση της κριτικής μου για την ταινία, στα αγγλικά, στην IMDB, εδώ:
https://www.imdb.com/review/rw10349279/
Παρακάτω, μεταφρασμένη στα Ελληνικά:

Η ταινία παρουσιάζει ένα πράγμα που είναι απόλυτα σωστό: Ο Ρόμπερτ Άλεν Ζίμερμαν από την Ντουλούθ της Μινεσότα είναι πραγματικά ένας άγνωστος, έχοντας συστηματικά φιλοτεχνήσει την περσόνα του ως πέραν κατανόησης. Επίσης, είναι ένας από τους σημαντικότερους τραγουδοποιούς όλων των εποχών. 

Άραγε, τον οδήγησε η καρδιά του, ειλικρινά και ταπεινά στο κρεβάτι του νοσοκομείου του Γούντι Γκάθρι και στην προσοχή και την αναγνώριση του από τον Πιτ Σίγκερ και της ήδη διάσημης και σημαντικής Τζόαν Μπαέζ, ή προσκολλήθηκε μαζί τους για να ξεκινήσει με πανουργία από την κορυφή, «ξεσπώντας στη σκηνή ήδη ένας θρύλος»; Ίσως και τα δύο; 

Στην ταινία, αν ανοιγοκλείσεις τα μάτια σου, θα χάσεις το ανεξερεύνητο βάθος και τη φύση της σχέσης μεταξύ της Joan Baez και του Bob Dylan. «Το άπλυτο φαινόμενο, Ο πρωταρχικός αλήτης, κατέπλευσε στην αγκαλιά της· Και έμεινε εκεί, Προσωρινά χαμένος στη θάλασσα, Η Μαντόνα ήταν δική του, δωρεάν, Ναι, το κορίτσι στο μισό κοχύλι, Θα μπορούσε να τον κρατήσει αλώβητο». Πού είναι όλα αυτά στην ταινία σε όλη την κεντρικά σημαντική φύση και βάθος; (σημείωση: αυτοί είναι στοίχοι από το τραγούδι της Joan Baez, Diamonds and Rust, που έγραψε για την σχέση της με τον Dylan) 

Επίσης, περασμένο στην ταινία εξ’ απαλών ονύχων, αν ανοιγοκλείσεις τα μάτια σου θα χάσεις το νόημα, η σχέση με τη «Sylvie Russo» (Elle Fanning) στην ταινία, που είναι βασισμένη στην πραγματική μούσα και ερωμένη του Dylan, Suze Rotolo. 

Αρχίζει με το να σέβεται τον Γούντι, τον Πιτ και τη Φολκ μουσική, και τελειώνει την εισαγωγή της ζωής του, 1961-1965, προδίδοντας εντελώς και ασεβώς τον Πιτ Σίγκερ και το Φολκ Φεστιβάλ του Νιούπορτ. Αυτός ο Dylan εξελισσόταν άραγε σε αυτό που έγινε στην ευρύτερη κουλτούρα μας ή ήταν ένας χρήστης που δεν είχε καμία περαιτέρω χρήση για εκείνους που του έδωσαν την ανάβασή του; 

Και ο Τιμοτέ Σαλαμέ; Έκανε μια δουλειά αγάπης ή βρήκε ένα θέμα που θα έκανε μια κερδοφόρα ταινία; Ή και τα δύο; Άγνωστο. 

Ξεκίνησα κλαίγοντας ασταμάτητα για τα πρώτα 10 περίπου λεπτά της ταινίας -παρόλο που ο Πιτ Σίγκερ, στην πραγματική ζωή, δεν ήταν εκεί όταν ο Ντύλαν επισκέφτηκε για πρώτη φορά τον Γούντι Γκάθρι και ο Γούντι, στην πραγματική ζωή, δεν έδωσε ποτέ στον Μπομπ τη φυσαρμόνικα του. Στο τέλος της ταινίας ένιωσα σαν να μην ήταν καθόλου μια ταινία για τον Μπομπ Ντίλαν αλλά, στην πραγματικότητα, για τον Πιτ Σίγκερ. Ποιος το ήξερε... Κατά τη γνώμη μου, ο Έντουαρντ Νόρτον αξίζει το Όσκαρ επειδή κατοίκησε άψογα τον Πιτ Σίγκερ. 

Ήταν ο Πιτ που ανακάλυψε και στη συνέχεια προδόθηκε από κάποιον που ήταν στην πραγματικότητα μόνος του, χωρίς κατεύθυνση προς μια εστία, Ένας εντελώς άγνωστος, σαν πέτρα που κυλά... Πώς σε κάνει να αισθάνεσαι, πώς σε κάνει να αισθάνεσαι; (στοίχοι από το τραγούδι Lika a Roling Stone) 

Ποιος θα ήταν ο Bob Dylan αν δεν είχε γράψει το Blowing in The Wind, το The Times They Are A-Changin' ή το Mr. Tambourine Man; Ή το Highway 61 Revisited; 

Το τελευταίο πράγμα που μας λένε πριν από τους τίτλους του τέλους της ταινίας είναι ότι ο Bob Dylan είναι ο μόνος τραγουδοποιός που τιμήθηκε με το Νομπέλ Λογοτεχνίας. Αλλά δεν παρευρέθηκε στην τελετή. Γιατί; Από ταπεινοφροσύνη; Ίσως επειδή δεν αναγνώριζε τα Νόμπελ ή δεν νοιαζόταν για αυτά; Ή να προκηρύξει αλαζονικά την ανωτερότητά του; Ίσως όλα τα παραπάνω;

~~~

Αμερικανική Φολκ Μουσική:

Woody Guthrie
Pete Seeger
Joan Baez
Bob Dylan

Arlo Guthrie

Woody Guthrie, This Land is Your Land, February 1940

Pete Seeger, Bruce Springsteen, This Land us Your Land
Washington DC, January 20, 2009, President Obama's inauguration

Pete Seeger, We Shall Overcome, 1967

Joan Baez, Bob Dylan, March on Washington, 1963

Newport Folk Festival, 1965
Dylan goes electric

Το χειρόγραφο του Dylan, στοίχοι του The Times They Are A-Changin'
Οκτώβριος 1963

Joan Baez and Bob Dylan, live, 1964,
It Ain't Me Babe

Ο Pete Seeger παρουσιάζει τον Bob Dylan
στο Newport Folk Festival, 1964, Mr. Tambourine Man

Bob Dylan στο Newport Folk Festival, 1965
με ηλεκτρική κιθάρα, Like A Rolling Stone
το κοινό του φεστιβάλ τον είχε μόλις πριν λίγο γιουχαΐσει για την προδοσία του της μουσικής φολκ,
αλλάζοντας την ακουστική κιθάρα με ηλεκτρική.

Bob Dylan,  A Hard Rain's A Gonna Fall

Joan Baez, live, 1975, Diamonds and Rust
Τραγούδι που έγραψε η Joan Baez για την σχέση της με τον Bob Dylan

Diamonds and Rust
Song by Joan Baez ‧ 1975

Well, I'll be damned
Here comes your ghost again
But that's not unusual
It's just that the moon is full
And you happened to call

And here I sit
Hand on the telephone
Hearing a voice I'd known
A couple of light years ago
Heading straight for a fall

As I remember your eyes
Were bluer than robin's eggs
My poetry was lousy you said
Where are you calling from?
A booth in the midwest

Ten years ago
I bought you some cufflinks
You brought me something
We both know what memories can bring
They bring diamonds and rust

Well, you burst on the scene
Already a legend
The unwashed phenomenon
The original vagabond
You strayed into my arms

And there you stayed
Temporarily lost at sea
The Madonna was yours for free
Yes, the girl on the half-shell
Could keep you unharmed

Now I see you standing
With brown leaves falling all around
And snow in your hair
Now you're smiling out the window
Of that crummy hotel
Over Washington Square
Our breath comes out white clouds
Mingles and hangs in the air
Speaking strictly for me
We both could have died then and there

Now you're telling me
You're not nostalgic
Then give me another word for it
You who are so good with words
And at keeping things vague
'Cause I need some of that vagueness now
It's all come back too clearly
Yes, I loved you dearly
And if you're offering me diamonds and rust
I've already paid

~~~

Παρακάτω φωτογραφίες:
Τραγουδώντας το
Knocking on Heaven's Door,
με τα παιδιά στο χωριό, το 2017...

To Knocking on Heaven's Door το έγραψε ο Dylan το 1973 για την ταινία
Pat Garrett and Billy the Kid,
όπου ο ίδιος έπαιξε τον Billy the Kid.

Πέμπτη, 3 Αυγούστου 2017, 6:52 μμ.,
San Benedetto in Alpe
Knocking on Heaven's Door

Mama take this badge off of me

I can't use it anymore

It's getting dark too dark to see

Feels like I'm knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Mama put my guns in the ground

I can't shoot them anymore

That cold black cloud is comin' down

Feels like I'm knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

"You just better start sniffin' your own rank subjugation jack

'Cause it's just you against your tattered libido

The bank and the mortician, forever man

And it wouldn't be luck if you could get out of life alive"

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

(Knock-knock-knockin' on Heaven's door)

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

(Knock-knock-knockin' on Heaven's door)

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

(Knock-knock-knockin' on Heaven's door)

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

(Knock-knock-knockin' on Heaven's door)

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Knock-knock-knockin' on Heaven's door

Thank you, Bob,

Thank you Joan,

Thank you, Pete,

Thank you, Woody,

and, Thank you, Arlo.

Είδα τον Bob Dylan σε συναυλία του στο Earl’s Court στο Λονδίνο το 1982,

και είδα τον Arlo Guthrie σε συναυλία του στο Cambridge της Μασαχουσέτης το 1991

και, εφ’ όσον το στομάχι μου έπεσε κατά σύμπτωση πάνω στο στομάχι του Arlo καθώς στρίβαμε μια γωνία

στην Βοστόνη το 1998, και εκείνος είπε «Ω! συγγνώμη», και εγώ απάντησα έκπληκτος «Άρλο!»,

έχω One Degree of Separation από τον πατέρα του τον Woody Guthrie.

~~~

9 Φεβρουαρίου, 2010:
Η τραγουδίστρια φολκ μουσικής, τραγουδοποιός και ακτιβίστρια Joan Baez προσκαλεί το ακροατήριο να πάρει μέρος σε μια εκτελεση του τραγουδιού-ύμνου "We Shall Overcome" ("Θα υπερνικήσουμε") στον Λευκό Οίκο του προέδρου Ομπάμα, για την Γιορτή Μουσικής από το Κίνημα Πολιτικών Δικαιωμάτων των 1960'.

47 χρόνια νωρίτερα...

28 Αυγούστου, 1963:
Η τραγουδίστρια φολκ μουσικής, τραγουδοποιός και ακτιβίστρια Joan Baez προσκαλεί το ακροατήριο να πάρει μέρος σε μια εκτελεση του τραγουδιού-ύμνου "We Shall Overcome" ("Θα υπερνικήσουμε") μπροστά στο Μνημείο του Λίνκολν κατά την Πορεία στην Ουάσιγκτον για το Κίνημα Πολιτικών Δικαιωμάτων των 1960'.

~~~