Kωλότρυπες

Οι γνώμες είναι σαν κωλότρυπες, όλοι έχουν μια, και ο καθένας νομίζει ότι όλων των άλλων βρωμάνε.

― Simone Elkeles, Αμερικανίδα συγγραφέας γεννημένη στο Σικάγο το 1970.

Opinions are like assholes, everybody's got one and everyone thinks everyone else's stinks.

Όπως τα σκυλιά και τα γατιά μυρίζουν τους πισινούς των άλλων που συναντούν, έτσι και εμείς μυρίζουμε τις γνώμες των άλλων, και όταν βρούμε κάποια που νομίζουμε ότι μυρίζει σαν την δικιά μας, γινόμαστε φίλοι. Ομάδα. Και όπως κάνουν και τα σκυλιά και τα γατιά, κάθε τόσο και λιγάκι γλείφουμε και την δική μας γνώμη με ικανοποίηση.

Στην πραγματικότητα βέβαια, οι γνώμες είναι απλά η οδός δια της οποίας βγαίνει η τροφή αφού την επεξεργαστούμε μέσα μας. Μπορεί η επεξεργασμένη τροφή να είναι σκληρή και να φέρνει δυσκοιλιότητα ή να είναι σαν νερό, διάρροια. Το κορμί μας εκπλήσσει καμιά φορά ως προς το πως καταλήγει η τροφή που φάγαμε, αλλά μέσες-άκρες μαθαίνουμε τι να περιμένουμε, παραδείγματος χάριν, ότι αν φάμε φασολάδα την επομένη ο κόσμος θα κρατάει την μύτη του από το τι βγάζει η γνώμη μας.

Η γνώμη μου είναι ότι τα καλύτερα κακά, ούτε δυσκοιλιότητα ούτε ευκοιλιότητα, κάπου στην μέση, έρχονται όταν τρώμε γεγονότα αντί θέσφατα και μύθους, ή ψέματα. Η ερώτηση τότε, είναι, που να βρει κανείς να φάει γεγονότα καλής ποιότητας.

Έχω την εντύπωση ότι ήταν ο Καζαντζάκης που είχε πει, να μπορέσεις να κοιτάξεις την άβυσσο. Χωρίς να φοβηθείς. Και αργότερα στην ζωή σκέφτηκα ότι για να μην δειλιάσεις κοιτώντας την άβυσσο δεν χρειάζεται θάρρος, ούτε γνώμη, αλλά, γνώση. Την γνώση του γεγονότος ότι τίποτα δεν έχει σημασία, καμία σημασία. Μόνο η κάθε στιγμή της Ύπαρξης, όχι για κάποιο νόημα αλλά για χάρη της ίδιας της ύπαρξης. Ύπαρξη για χάρη της Ύπαρξης. Τότε, η άβυσσος παύει να είναι γνώμη και η Ύπαρξη γίνεται απλό και ατόφιο γεγονός.

Ύπαρξη, φυσικά δεν υφίσταται παρά μόνο σαν αυταπάτη του οργανικού νου, αλλά η αυταπάτη αυτή δεν είναι θέμα γνώμης. Για τον νου είναι ένα γεγονός.

Κάθε γεγονός από μόνο του είναι ατόφιο. Όμως, το πως το ερμηνεύουμε εξαρτάται από την γωνία από την οποία το βλέπουμε και από τον προγραμματισμό της σκέψης μας μέσω του οποίου το αντιλαμβανόμαστε. Έτσι, η ουσία οποιουδήποτε γεγονότος γίνεται αντιληπτή από εμάς μόνο σαν γνώμη μας.

Γι’ αυτό ακριβώς όταν πει κανείς σε άλλο άνθρωπο ότι «αυτό, το άλφα ή το βήτα, είναι γεγονός», ο άλλος μπορεί να απαντήσει: «αυτό είναι γνώμη σου». Το «αυτό είναι γνώμη σου» είναι το αγαπημένο θέσφατο όλων των ευρισκόμενων σε άρνηση. Είναι η απάντηση με την οποία σου λένε, ευγενικά, να πας να γαμηθείς.

Άλλοι θα απαντήσουν έτσι εννοώντας ότι το κάθε γεγονός ο καθένας το ερμηνεύει διαφορετικά. Δεν θα υποβιβάσουν ούτε το γεγονός ούτε τις σκέψεις σας με τις οποίες το ερμηνεύετε, το γεγονός. Και άλλοι θα απαντήσουν έτσι για να υποβιβάσουν το γεγονός, (επειδή δεν τους βολεύει ως γεγονός) να πουν ότι κάνετε λάθος και ότι δεν είναι καν γεγονός αυτό για το οποίο τους μιλήσατε. Και στις δύο περιπτώσεις διαφωνούν με το πως χρησιμοποιείτε σε συζήτηση ένα οποιοδήποτε γεγονός. Όταν μπορεί κανείς να φτάσει να αντιληφθεί ποιόν από τους δύο τύπους απάντησης έλαβε, τότε θα μπορεί να γνωρίσει αν διαφωνεί με έναν φιλόσοφο, ή με έναν φασίστα. Και τα δύο από Φ αρχίζουν, οπότε, εντάξει. Οι περισσότεροι, δυστυχώς, χρησιμοποιούν τις λέξεις φασίστας και ρατσιστής με τόσο ευρύ φάσμα που η ρήση καταλήγει απλά αμόρφωτη. Αλλά, αυτό είναι από άλλο βαγγέλιο.

Θα εξέπλειτε κάποιον το να αντιληφθεί πόσοι φασίστες υπάρχουν γύρω του, άνθρωποι τους οποίους ποτέ δεν θα φανταζόταν να χαρακτηρίσει έτσι.

Μην ξεχνάμε ότι ο φασισμός δεν είναι σύστημα κυβέρνησης αλλά ιδεολογία. Η ιδεολογία της πολιτιστικής υπεροχής λόγω αρχαίων προγόνων θεμελιωμένη σε ένστικτο. Έχω γνωρίσει και αριστερούς φασίστες, και δεξιούς. Αυτό που έγραψα τώρα τι είναι; Γεγονός ή γνώμη μου; Εσείς αποφασίζετε αναλύοντας την ετυμολογία και την ιστορία της λέξης φασισμός, και τα φαινομενικά, από την δική σας οπτική γωνία, κίνητρα με τα οποία γράφω.

A bull inspects another bull's shit hole.

Η παρούσα ανάρτηση, ως φόρος τιμής στην συνάντηση Τραμπ-Ζελένσκι στις 28/2/2025,

και ομάζ, που λένε και Γαλλιστί, στις διάφορες απόψεις περί του προς τα πόθε οδεύουμε,
και γιατί οδεύουμε.

~~~

Αρκούδα

Όταν γεννήθηκα, το 1958, πρόεδρος ήταν ο Άιζενχάουερ. Θυμάμαι τους γονείς μου να λένε ο ένας στον άλλον το 1963, θορυβημένοι, ότι δολοφονήσανε τον Κένεντι! (δεν τον δολοφονήσανε οι γονείς μου, άλλοι τον δολοφονήσανε και οι γονείς μου απλά είπαν: «δολοφονήσανε τον Κένεντι!»). Όταν παντρεύτηκα Αμερικανίδα Γερμανικής καταγωγής το 1984, ζούσαμε ακόμα με την απόλυτη πραγματικότητα του ψυχρού πολέμου και η Σοβιετική Ένωση ήταν η άγρια αρκούδα πίσω από ένα σιδερένιο παραπέτασμα. Όταν έπεσε το Τοίχος του Βερολίνου είμασταν ήδη πεντέμισι χρόνια παντρεμένοι και ένα χρόνο αργότερα ζούσαμε πια μόνιμα στην Αμερική. Ημουνα τριών χρονών όταν χτίστηκε το τοίχος και 30 όταν έπεσε. Το 2008, όταν ο γιος μου ο Κώστας ήταν 17 χρονών, οδηγήσαμε το ήδη 14 ετών Τζιπ Τσεροκή μας από την Μασαχουσέτη, μπρος-πίσω μερικές φορές στο Τσεκ Πόιντ Τσάρλι που ήταν πλέον τουριστική ατραξιόν. Αγόρασα ένα γούνινο καπέλο κυβερνήτη Σοβιετικού υποβρυχίου σαν του Σων Κόνερι από την ταινία Το Κυνήγι για τον Κόκκινο Οκτώβρη. Σε μια γειτονιά στο πρώην Ανατολικό Βερολίνο βρήκαμε καμιά ‘κατοσταριά μέτρα απομεινάρι του τοίχους, το αγγίξαμε με τις παλάμες μας και τις άκρες των δαχτύλων μας και περπατήσαμε γύρω του και απ’ τις δύο πλευρές χωρίς φόβο να μας γαζώσει κανείς με αυτόματο. Την επομένη καθώς φτάναμε στο Αμβούργο, στον δρόμο για Κοπεγχάγη και Στοκχόλμη, χτυπήσαμε το κούτελό μας και φωνάξαμε, γαμώ το! Ξεχάσαμε να πάρουμε μαζί μας ένα κομμάτι του Τοίχους του Βερολίνου!

Ο ψυχρός πόλεμος ήτανε κρύος.
Στα Αγγλικά, τον λένε «κρύο» (Cold War) αλλά στα Ελληνικά αντί κρύο τον λένε ψυχρό.
Επειδή, όπως είναι γνωστό, όταν μιλάς Ελληνικά και θέλεις μια λέξη να ακουστεί σημαντική και βαρύγδουπη, την λες στην καθαρεύουσα, ή, ακόμα καλύτερα, στα Αρχαία.

Checkpoint Charlie, 1961

Checkpoint Charlie, 1961

The Spy Who Came in From The Cold (1965) Richard Burton
by John le Carré, directed by Martin Ritt

1980's

Φεβρουάριος 2008

Ο Δυτικός Καπιταλισμός και το παραμύθι του Ρέγκαν ότι η Αμερική λέει κατασκεύαzε πυραυλική άμυνα "Ο Πόλεμος των Άστρων" χρεοκόπησε τον Σοβιετικό Κομουνισμό. Τον εικοστό πρώτο αιώνα, η Αρκούδα, πρώην Σοβιετική, νυν Ρωσική, φαινόταν πλέον ήμερη και εκπαιδευμένη, θέαμα σε τσίρκο, να διασκεδάζει όσους πλήρωνανε εισιτήριο για την παράσταση. Ολοι πια τρώγανε τσήζμπέργκερς και κανένας δεν ενδιαφερότανε για μπορστ. Παλαιότερα, λίγα χρόνια πριν το τέλος του παραπετάσματος, προς το τέλος των Σοβιέτ, την δεκαετία των '80, οι Μοσχοβίτες λέγανε ανέκδοτα: «Ρωτάει μια πελάτισα σε ένα κατάστημα: "Δεν έχετε κρέας;" και απαντάει ο πωλητής: "Εμείς δεν έχουμε ψάρι. Το μαγαζί που δεν έχει κρέας είναι απέναντι"».

Τα πρώτα μου 30 χρόνια, από τότε που γεννήθηκα μέχρι το 1989 η πραγματικότητα του σύμπαντός μου ήταν ο ψυχρός πόλεμος. Η Δύση και το Σοβιετικό μπλοκ σε συνεχή αντιπαράθεση με στρατούς κατασκόπων και τοπικούς πολέμους, όπως το Βιετνάμ για την Αμερική και το Αφγανιστάν για την Σοβιετική Ένωση. Με τους αγκώνες στο τραπέζι και τα χέρια μπλεγμένα στις κλειστές παλάμες, ποιός θα έριχνε στο τραπέζι πρώτος το χέρι του άλλου, χωρίς να χρειαστεί πυρηνικό ολοκαύτωμα. 

Στην Μεσόγειο όπου μεγάλωνα τα πράγματα ήταν απλά: Εκείνοι που θαύμαζαν την Σοβιετική Ένωση και εκείνοι που θαύμαζαν την Αμερική σε συνεχή αντιπαράθεση για το ποιος έχει δίκιο. Από τότε που ο Στάλιν στην Γιάλτα είχε πουλήσει την Ελλάδα στον Τσώρτσιλ και την Ιταλία στον Ρούζβελτ και είχανε ξεχάσει να το πούνε στους θερμούς Σοβιετόφιλους στα καφενεία της Ελλάδας και της Ιταλίας —μερικοί εκ των οποίων ακόμα αναρωτιούνται γιατί δεν έρχεται ο πατερούλης Στάλιν να βοηθήσει. Στην Ελλάδα των Βρετανών έγινε εμφύλιος (εκτός από την Κρήτη) και στην Ιταλία των Αμερικανών οι Ιταλοί τα βρήκανε (όπως τα βρήκανε οι Έλληνες στην Κρήτη) και δεν κάνανε εμφύλιο.

Από τις αρχές των ’50, όταν η Κα Γκε Μπε έκλεψε την ατομική βόμβα από την Αμερική, και σε όλη την δεκαετία των ’60 και των ’70, με ζενίθ αρχές των ’80 ζούσαμε υπό αυτή την πραγματικότητα Ισοζυγίου του Τρόμου. Το είχαμε συνηθίσει. Καθώς ενηλικιωνόμουνα, το ζενίθ το πέρασα στην Μεγάλη Βρετανία η οποία εκτελούσε χρέη Αμερικανικού αεροπλανοφόρου παρκαρισμένη 30 μίλια δυτικά της Ευρώπης.

 

Και, στις 12 Ιουνίου 1987, μπροστά στην Πύλη του Μπράντενμπουργκ, στο Βερολίνο...

«Κύριε Γκορμπατσώφ, ξηλώστε αυτόν τον τοίχο»

Από τότε πέρασαν δώδεκα μεταβατικά χρόνια, ευημερίας στην Δύση και μεθύσι και μαφίες στην Ρωσία καθώς το σύμπαν μεταμορφωνόταν σε κάτι το διαφορετικό, 1989-2001.

Το 2001, στις 11 Σεπτεμβρίου, ο κόσμος άλλαξε κατεύθηνση για πάντα.

Μέχρι που ένας πρώην υπάλληλος της Κα-Γκε-Μπε (ή, επί το κινηματογραφικότερο: Κέη-Τζη-Μπη) έγινε δικτάτορας και τώρα, δώδεκα συν εικοστέσσερα χρόνια, τρέχα γύρευε... Παράξενο να μεγαλώνει κανείς σε ηλικία, και, ξαφνικά, η περίοδος μετά από τον ψυχρό πόλεμο είναι μακρύτερη από όσο κράτησε ο ψυχρός πόλεμος. Και πιο επικύνδινη.

Η απειλή της πιθανότητας πυρηνικού πολέμου δεν έχει ελαττωθεί αλλά ο κόσμος έχει ξεχάσει το πως να ανησυχεί. Με τι τρόπο να το σκέφτεται. Όπως πάντα, το μόνο που χρειάζεται, για να γίνει πυρηνικός πόλεμος, είναι ένας τρελός. Και όσο περισσότερο τρελενόμαστε εμείς, τοσο πιο δύσκολο είναι να αναγνωρίσουμε έναν τρελο ανάμεσά μας.

Είναι πολύ εύκολο να δει κανείς τον κόσμο σαν μαύρο και άσπρο. Όμως είναι πολύπλοκος. Πολλά γκρι. Και χρώματα. Όποιος ψάχνει για μαύρο και άσπρο είναι σίγουρο ότι θα την πάθει, και, αντί να είναι παρμπρίζ για τα έντομα γίνεται έντομο στο παρμπρίζ. 

Και η αρκούδα, στην πραγματικότητα δεν κοιμήθηκε ποτέ. Δεν την εξημέρωσε κανείς. Βότκα να ρέει, και όλα καλά.

Στην παραπάνω φωτογραφία, η αρκούδα παίζει Δόκτωρ Ζιβάγκο στην μπαλαλάικα.

Και, για να επιστρέψουμε μια στιγμή στο Βερολίνο, και αφού η Τζιόρτζια Μελόνι επανέφερε τον Φασισμό στην Ιταλία, η Αλίσε Βάιντλ φέρνει τους Ναζί δεύτερο κόμμα στην Ντόυτσλαντ Ούμπερ-Άλες με τα υψηλότερα νούμερα από πριν τον Β'ΠΠ. Χάιλ! που λένε. Ο Άξωνας ζει! Η Πρωθυπουργός Μελόνι του φασισμού, το φύλο συκής του Ναζισμού, Βάιντλ, και ο κρυπτο-πρόεδρος της Αμερικής, Μασκ. Χάιλ, γαμώ το, και σε όποιον αρέσει. Πριν 90 χρόνια τους φταίγανε οι Εβραίοι. Τώρα τι μας φταίει; οι μετανάστες; ο ...νεοφιλελευθερισμός;

Κάποιος σοφός κάποτε είχε πει ότι η θρησκεία είναι το όπιο του πόπολου. Και τα τσιτάτα περί των θεωριών η εφαρμογή των οποίων έκανε τα καημένα τα «θύματα» να πάνε δεξιά, τι είναι; Θρησκεία είναι. Πίστη. Όπιο. Το τι πιστεύει το πόπολο για να μην αφουγκραστεί ποτέ ότι είναι το ίδιο το ποπολο-κοτόπουλο που φταίει. Λόγω της φύσης του.

Ο Εωσφόρος, που φέρνει την αυγή, ο σατανάς, ο διάβολος που διαβάλει, ποτέ δεν έρχεται με κέρατα και δόντια του δράκουλα. Είναι όμορφος, ειρηνικός, ελκυστικός και με χαμόγελο μας προσκαλεί στην αγκαλιά του.

'Οπως δίδαξε και ο Αίσωπος, ο σκορπιός δεν μπορεί να αλλάξει την φύση του.
(ότι δικαιολογία και να βρει)

Ανοιξη (ξανά) για τον Χίτλερ και την Γερμανία.
The Producers (1967) by Mel Brooks,
with Zero Mostel and Gene Wilder.

~~~

Ευθύνη

 

Στην προ-προηγούμενη ανάρτηση πρότεινα ότι βρισκόμαστε, παγκόσμια, σε
κατάσταση ξεκάθαρου, άμεσου και παρόντος κινδύνου

Η ευλογη ερώτηση που τίθεται είναι:
Τι μπορούμε να κάνουμε;

Πρώτα-πρώτα, να σταματήσουμε να τα ρίχνουμε σε τσιτάτα και λέξεις και θεωρίες και «συνομωσίες»,
στις πολυεθνικές, τους Εβραίους, τους μουσουλμάνους, ή, στους ...ιλουμινάτι,
και να αρχίσουμε επιτέλους να αποκαλούμε τους ενόχους με το όνομά τους: Εμείς οι ίδιοι, αυτοπροσώπως.
Εμείς που τα θέλουμε όλα. Δικαιώματα χωρίς Ευθύνες,
και ψηφίζουμε όποιον μας τα υποσχεθεί, με πετραχήλια.
Και θέλουμε να περιορίσουμε τα δικαιώματα των αδυνάτων και των μειονοτήτων,
επειδή μας φοβίζουν.

εν τω μεταξύ:
Χωρίς εμάς τους ακόλουθους, ένας ηγέτης δεν είναι παρά ένας τυπάκος που βγαίνει βόλτα μόνος του.

όμως,
η ευρύτερη απειλή βρίσκεται στο ότι ο κάθε άνθρωπος σκέφτεται πως δεν μπορεί μόνος του να κάνει τίποτα.
Έτσι, όταν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι αισθάνονται ανήμποροι, πράγματι δεν πετυχαίνουμε τίποτα,
επειδή κανείς δεν κάνει τίποτα,
και συνεχίζει ο καθένας την διαρκώς συρρικνώμενη, συνεχώς περιοριζόμενη ζωούλα του.
(μα, και τα φτερά μιας πεταλούδας στον Αμαζόνιο μπορεί κλιμακωτά να προκαλέσουν τυφώνα στον Ωκεανό)
Butterfly effect (English) https://en.wikipedia.org/wiki/Butterfly_effect
Φαινόμενο της πεταλούδας (Ελληνικά) https://el.wikipedia.org/wiki/Φαινόμενο_της_πεταλούδας
(εν τω μεταξύ, 77,301,997 άνθρωποι μαζί, ψήφισαν και εξέλεξαν τον Τραμπ)
(πούλησε σε όσους μισούσαν τους μετανάστες και τους πρόσφυγες και οι ψηφοφόροι αγόρασαν:
εμείς θα σε ψηφίσουμε και εσύ θα κυνηγάς αυτούς που μισούμε: μετανάστες και δημοκρατικούς)

Για μένα, προσωπικά, η ομορφιά της Ύπαρξης δεν έγκειται στα δικαιώματά μου αλλά στην ευθύνη μου. Η σημασία ενός ανθρώπου στην ζωή, κατά την γνώμη μου, δεν βρίσκεται στο τι έχει σαν ιδιοκτησία του, ή τι έχει δικαίωμα να κάνει, αλλά το μέγεθος και η βαρύτητα των ευθυνών που αναγνωρίζει και κουβαλά. Είμαστε οχτώ δισεκατομμύρια, άρα εγώ, προσωπικά, έχω ένα οχτωδισεκατομμυριαστό (1/8.000.000.000) της ευθύνης του μέλλοντος της ανθρωπότητας. Πόσο βάρος, πόση σημασία έχει η ευθύνη ενός οχτωδισεκατομμυριαστού του μέλλοντος; Άπειρο, όπως το μέλλον. Αυτό είναι ένα βάρος με υπόσταση. 

Έχω την ευθύνη να κάνω ότι είναι δυνατόν για να βοηθήσω να αποτραπεί η καταστροφή.

Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με το να θυμόμαστε όλοι τι είναι το σωστό και να το πράττουμε. Τι άραγε είναι το σωστό; Πιθανολογώ ότι το σωστό είναι να φερόμαστε σε άλλους όπως θα θέλαμε να φέρονται οι άλλοι σε εμάς, να χαιρόμαστε την ελευθερία μας χωρίς να αφαιρούμε την ελευθερία άλλων, χωρίς να βλάπτουμε άλλους. Να μοιραζόμαστε, να ενδιαφερόμαστε και να βάζουμε το βοτσαλάκι μας, ο καθένας, στα κοινά...

Να θεωρούμε τις πράξεις μας ως παράδειγμα που άλλοι πιθανόν να επιλέξουν, και να επικοινωνούμε τις σκέψεις μας μαζί με όλους. Το παράδειγμά μας και η σκέψη μας ή κακό θα κάνουν ή καλό. Ελπίζουμε, καλό. Τι είναι καλό; Ξαναδιαβάστε την παραπάνω παράγραφο περί σωστού. Τι είναι κακό; ότι βλάπτει άλλους και ότι στερεί από άλλους την ελευθερία τους. Σε ακραίο παράδειγμα, είναι άραγε λάθος να αφαιρέσουμε την ελευθερία ενός δολοφόνου βάζοντάς τον φυλακή; Αυτό που ίσως ήταν λάθος στο παράδειγμα αυτό πιθανώς να θεωρηθεί το ότι χτίσαμε μια κοινωνία που τον προέτρεψε και του επέτρεψε να γίνει δολοφόνος. Ή δικτάτορας.

Εδώ και 532 χρόνια ο κόσμος μας έγινε πολύ μεγαλύτερος και πλουσιότερος από όσο ήταν. Εδώ και 405 χρόνια ξεκίνησαν οι άνθρωποι της Γης να πηγαίνουν στο τελευταίο σύνορο του πλανήτη, να χτίζουν από το μηδέν μια καινούργια κοινωνία για το μέλλον. Εδώ και 249 χρόνια μια καινούργια χώρα γεννήθηκε που επί 236 χρόνια ζυμώθηκε από όλους τους ανθρώπους που πήγαν εκεί από παντού και την υιοθέτησαν και τους υιοθέτησε. Εδώ και 80 χρόνια η χώρα αυτή ηγήθηκε της ραγδαίας εξέλιξης του πολιτισμού μας.

Από τις 20 Ιανουαρίου του 2025, η χώρα αυτή δεν υπάρχει πια.
(και αν ακόμα καταφέρει να επιστρέψει, δεν θα είναι ποτέ πια όπως ήταν κάποτε)
Το Αμερικανικό Όνειρο είναι τώρα εφιάλτης.
Η Ιδέα της Αμερικής οπισθοδρόμησε δεκαετίες πολλές.

Η υφήλιος κινδυνεύει, ξανά, να χαθεί μέσα στο πνευματικό σκοτάδι. Να καταβαραθρωθεί οικονομικά στην φτώχια και στην πείνα. Να πληγωθεί σε πολέμους. Να παραδοθεί σε ολιγαρχίες και δικτατορίες. Να κατασπαραχτεί στον ρατσισμό και το μίσος. Το χειρότερο από όλα: κινδυνεύει ο κόσμος να χάσει την Ελπίδα.

Τι μπορούμε να κάνουμε; Να μην ξεχάσουμε. Να θυμίζουμε συνεχώς σε όλους το τι είχαμε κάποτε και ποιος είναι ο λόγος για τον οποίον το θέλουμε και το θέλαμε επί 4.000 χρόνια τώρα. Να ψάχνουμε συνεχώς την κατεύθυνση που θα αλλάξει την πορεία μας, μακριά από την κατρακύλα της καταστροφής.

Πως νικήσαμε την Ιερά Εξέταση; Πως βγήκαμε από το σκοτάδι του Μεσαίωνα; Με την Λογοτεχνία και την Τέχνη. Τώρα που όλοι μπορούμε να γράφουμε ότι μας κατέβει και να το δημσιεύουμε χωρις κόστος στιγμιαία και παγκόσμια, λογοτεχνία δεν υπάρχει. Τέχνη έχει να επηρεάσει κοινωνία δεκαετίες. Και η μάθηση δεν είναι πια της μόδας.

Η Μαργαρίτα κι' εγώ ζούμε σε ένα μικρό χωριό σ' ένα βουνό και αισθανόμαστε αρκετά μακριά από όλα αυτά με όλο και λιγότερη σκέψη να επισκεφτούμε χώρες που αγαπάμε αλλά τώρα φοβόμαστε να πάμε. Το μόνο που μπορώ να κάνω από εδώ είναι να επικοινωνώ. Να γράφω αυτό το μπλογκ στα Ελληνικά και να γράφω τις χιλιάδες σχόλια που γράφω σε Αμερικανικές εφημερίδες στα Αγγλικά, συζητώντας εκεί, στην τριβή μεταξύ όλων.

Ότι και όσα και να κάνω, δεν τα αισθάνομαι σαν αρκετά καθώς ο κόσμος που αγαπούσα πηγαίνει στο διάολο. Πάει πίσω αντί μπροστά. Κάτω αντί πάνω. Έχω την ευθύνη, την υποχρέωση, σαν ένα οχτωδισεκατομμυριαστό της ανθρωπότητας που είμαι, να κάνω κάτι περισσότερο από ότι κάνω. Να τεντώσω το δοξάρι, κι' ας σπάσει.

Τρεις ψυχές, τρεις προσευχές:

Α’ Δοξάρι είμαι στα χέρια σου Κύριε˙ τέντωσε με αλλιώς θα σαπίσω

Β’ Μη με παρατεντώσεις Κύριε˙ θα σπάσω

Γ’ Παρατέντωσέ με Κύριε, κι ας σπάσω!

Νίκος Καζαντζάκης, Αναφορά στον Γκρέκο (1961)

Όταν προς το τέλος της ζωής του ο Νίκος Καζαντζάκης αισθάνθηκε την ανάγκη να εξιστορήσει την ζωή του

το έκανε σαν να δίνει αναφορά.

Και διάλεξε να κάνει την αναφορά του στον Δομίνικο Θεοτοκόπουλο, τον Ελ Γκρέκο, από το ίδιο Κρητικό χώμα,

τον στρατηγό του, τον παππού του.

Παππού, καλώς σε βρήκα.

"Ένα σχολείο για αγόρια και κορίτσια" (1670)

Jan Steen

"Η ζωή του ανθρώπου" (1665)

Jan Steen

Με την ανάρτηση αυτή κλείνει ο κύκλος που συμπεριλαμβάνει τις προηγούμενες αναρτήσεις:
Επιρροές https://dimitristhinks.blogspot.com/2025/02/blog-post_17.html
Τραμπ https://dimitristhinks.blogspot.com/2025/02/blog-post.html
Bond https://dimitristhinks.blogspot.com/2025/02/bond.html
Διαχειρισμοί https://dimitristhinks.blogspot.com/2025/01/blog-post_29.html
Κατάρρευση https://dimitristhinks.blogspot.com/2025/01/blog-post_25.html

~~~

Επιρροές

Αποδίδοντας ανάλυση και ορολογία στην εξέλιξη των κοινωνιών.

Από την Γένεση των Ενωμένων Κρατών της Αμερικής με την υπογραφή του Ομοσπονδιακού Συντάγματος, 17 Σεπτεμβρίου του 1787 στην Φιλαδέλφεια του Κράτους της Πενσυλβανίας, στο ζενίθ της Εποχής της Διαφώτισης μετά την Αναγέννηση, η μεγάλη προσπάθεια, η μεγάλη διελκυστίνδα στην καρδιά και ψυχή της ταυτότητας και φύσης της Αμερικής, ήταν και είναι η ισορροπία μεταξύ της ανεξαρτησίας του Κάθε Κράτους, αφ’ ενός, και αφ’ εταίρου της συμμόρφωσης στην μια Ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Μια πραγματικότητα διαχρονική, τα τελευταία 238 χρόνια την οποία άλλοι λαοί δεν την κατανοούν, πιστεύοντας ότι η Αμερική είναι ένα κράτος. Μια ένωση Κρατών που λειτουργεί και Ομοσπονδιακά και σε κάθε Κράτος, χωρίς διακοπή τα τελευταία 235 χρόνια, με συνεχή εισροή μεταναστών από όλον τον κόσμο, που έχτισαν την σημερινή Αμερική καθ' ομοίωση ονείρων γεννημένων σε κάθε γωνιά της Γης. Όνειρα που εξελίχθηκαν στο λεγόμενο Αμερικανικό Όνειρο.

Το Ομοσπονδιακό Σύνταγμα επικυρώθηκε από όλα τα πρώτα Κράτη μεταξύ 1787 και 1790.
(το κάθε Κράτος της Αμερικής έχει και δικό του Κρατικό Σύνταγμα, και δική του Κρατική τριπολική Κυβέρνηση)
Το 1790 υπήρχαν 13 Κράτη στην Ένωση, οι αρχικές 13 Βρετανικές Αποικίες, συνολικού πληθυσμού 3.929.214 πολιτών. 
Το 2025 υπάρχουν 50 Κράτη στην Ένωση, συνολικού πληθυσμού 341.345.119 πολιτών.

Η κατανόηση της ισορροπίας μεταξύ της δύναμης του Ομοσπονδιακού Κράτους και του κάθε ξεχωριστού Κράτους της Ένωσης είναι κεντρική στο να μορφώσουμε ουσιαστική αντίληψη για την φύση της ταυτότητας της Αμερικής, και, σημαντικότερο, να κατανοήσουμε πως τα Ενωμένα Κράτη της Αμερικής αφ' ενός αντιπροσωπεύουν και αφ' εταίρου επηρεάζουν την  υπόλοιπη υφήλιο, και σαν διεθνής κοινότητα και σαν 195 ανεξάρτητα κράτη σε όλη την Γη. 

Εγώ είμαι από την Μασαχουσέτη, εκεί που γεννήθηκε ο γιός μου, όπου μεγάλωσε και μεγάλωσα κι'εγώ μαζί του, εκεί που έχτισα καριέρα και φίλους και ταυτότητα. Αναγκάστηκα πρόσφατα να πολιτογραφηθώ στην Φλόριδα. Αισθάνομαι σαν να έχω πολιτογραφηθεί σε ξένη χώρα με ξένους ανθρώπους και ψάχνω αφορμή και τρόπο να επιστρέψω, σαν πολιτογράφηση τουλάχιστον, στην Μασαχουσέτη μου, καθώς ζω και θα ζω στην Ιταλία.

Το ότι για μένα τα χρώματα του δέρματος των ανθρωπων δεν έχουν την παραμικρή σημασία, το ότι μεταξύ ανδρών και γυναικών βλέπω τον κάθε καλύτερο άνθρωπο και χαρακτήρα άσχετα με τα γεννητικά του όργανα, το ότι δεν βλέπω διαφορές βασισμένες στις σεξουαλικές προτιμήσεις των ανθρώπων, ή την πίστη τους, το ότι δεν με ενδιαφέρουν τα πτυχία και οι περικεφαλαίες αλλά, πάλι, ο χαρακτήρας και ο νους, και το ότι το θεωρώ υποχρέωσή μου σαν άνθρωπος και σαν πολίτης να υπερασπίζομαι αυτά τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων, δεν τα έμαθα στην Αμερική. Τα ειχα αυτά μέσα μου από γεννησιμιού μου, γι' αυτό άλλωστε δεν ταίριαξα ποτέ στην Ελλάδα και έφυγα όταν ήμουνα δεκαεφτάμιση χρονών. Μικρό παιδί άκουγα τους Ελληναράδες να μιλάνε και ήξερα ότι δεν ανήκω. Αλλά έπρεπε να μεγαλώσω για να καταλάβω γιατί δεν ανήκα στην Ελλάδα, και να αισθανθώ μέσα μου το που ανήκω.

Πως διαμορφώνεται κάθε μέρα και κάθε χρόνο ο πλανήτης μεταξύ Ενωμένων Κρατών της Αμερικής, Ευρωπαϊκής Ένωσης, Κίνας, Ρωσίας, Ινδίας, Αραβικού-Ισλαμικού Κόσμου, και Τρίτου Κόσμου;
Πληθυσμός: 8.206.400.000+ https://www.worldometers.info/world-population/

• Ενωμένα Κράτη της Αμερικής: 346.598.126 (4,22%)
• Ευρωπαϊκή Ένωση: 450.000.000 (5,48%)
• Κίνα: 1.417.000.000 (17,27%)
• Ρωσία: 143.800.000 (1,75%)
• Ινδία: 1.459.000.000 (17,78%)
• Αραβικός-Ισλαμικός Κόσμος: 420.000.000 (5,12%)
• Τρίτος Κόσμος: 3.970.000.000 (48,38%)

Ο δικός μας κόσμος ιδιαίτερα, σήμερα, ο λεγόμενος Δυτικός Κόσμος των 785 εκατομμυρίων πολιτών στην Αμερική και στην Ευρώπη, το περίπου 10% του πληθυσμού της Γης, αλλά και κατά άμεση και έμμεση προέκταση ο υπόλοιπος πλανήτης, επηρεάζεται από τα Ενωμένα Κράτη της Αμερικής:

• Πολιτιστικά
• Οικονομικά
• Πολιτικά

Πολιτιστικά (κουλτούρα), μέσω του Κινηματογράφου και της Τηλεόρασης, όπως και της διεθνούς χρήσης της Αγγλικής γλώσσας. Ο Κινηματογράφος και η Τηλεόραση επηρεάζουν τους πολίτες ώστε να θεωρούν τον τρόπο ζωής που βλέπουν στις οθόνες σαν ιδεώδη και αναμενόμενο. Ως αποτέλεσμα, θεωρούν την Αγγλική γλώσσα σαν «έγκυρη» για την ζωή που θέλουν και εισάγουν Αγγλικές λέξεις στις δικές τους γλώσσες, δημιουργώντας ένα λυπηρό και α-νόητο καθεστώς διάβρωσης της γλώσσας τους όπου Έλληνες, Ιταλοί, Γάλλοι, Ισπανοί και λοιποί μιλάνε τις γλώσσες τους εισάγοντας Αγγλικές λέξεις στην ομιλία τους και την γραφή τους.

Οικονομικά, με την διάδοση του καταναλωτικού μοντέλου [αγοράς-ζήτησης-παραγωγής-προμήθειας-κέρδους], βασισμένο στο κέρδος που απορρέει από το εισπραττόμενο κεφάλαιο αφού αφαιρέσουμε το κεφάλαιο εξόδων παραγωγής. Σε αυτό το κεφάλαιο το οποίο έχει πραγματικό αντίκρυσμα προσθέτεται το εικονικό κεφάλαιο χρέους και των επιχειρήσεων και των πολιτών που έλαβαν δάνεια με αυθαίρετα επιτόκια. Σε αυτά προσθέτεται το επίσης εικονικό κεφάλαιο του αυθαίρετου υπολογισμού αξίας ιδιοκτησίας ακινήτων.
Εθνικό Χρέος Ενωμένων Κρατών της Αμερικής: $36.487.000.000.000+
https://www.usdebtclock.org/

Χρέος Εθνών:
https://www.usdebtclock.org/world-debt-clock.html

Πολιτικά, με την καθιέρωση του μοντέλου της Δημοκρατίας, βασισμένη στα ιδεώδη της αρχαίας Αθηναϊκής απ’ ευθείας εκπροσώπησης του κάθε πολίτη από τον ίδιο τον κάθε πολίτη, οργανωμένη με το μοντέλο της αρχαίας Ρωμαϊκής αντιπροσωπευόμενης εκπροσώπησης του πολίτη από εκλεγμένους αντιπροσώπους (Ρεπούμπλικα). 

Και η Πολιτιστική και η Οικονομική και η Πολιτική καθημερινή κατεύθυνση, όπως και η αλληλεπίδραση αυτών, τις οποίες ακολουθεί κάθε χώρα και κάθε κοινωνία και λαός, εκλαμβάνουν  αμέσως ή εμμέσως το Αμερικανικό μοντέλο σαν «οδηγό» (είτε κατανοούν το μοντέλο είτε απλά νομίζουν ότι το κατανοούν).

Η υιοθεσία του Αμερικανικού μοντέλου, ακριβώς όπως το Ρωμαϊκό μοντέλο πριν 2.000 χρόνια, εξομοιώνει Πολιτιστικά, Οικονομικά και Πολιτικά τις χώρες, πρακτικά και επικοινωνιακά. Αυτό το φαινόμενο διεθνούς εξομοίωσης το ονομάσαμε «Παγκοσμιοποίηση». 

Παράδειγμα εποικοδομητικής Παγκοσμιοποίησης, του τότε γνωστού κόσμου, ήταν το Έργο του Αλέξανδρου ο οποίος ένωσε κουλτούρες και λαούς από την Μακεδονία ως την Αίγυπτο και τον Ινδό ποταμό.

Παράδειγμα ελπίδας για μια θετική Παγκοσμιοποίηση ήταν το εικαστικό έργο του Τζην Ρόντεμπέρι ο οποίος ονειρεύτηκε μια Ομοσπονδία όχι μόνο της Γης αλλά και Πλανητών της γειτονιάς μας των άστρων του Γαλαξία μας. Όπου δεν υπάρχει πλέον χρήμα αλλά οι άνθρωποι, όλα τα όντα, μαθαίνουν και εργάζονται για να ανυψωθούν. Μαζί.

Θεωρητικά, η Παγκοσμιοποίηση υποτίθεται ότι φέρνει ευημερία και συνεχή ειρήνη.

Όμως η πραγματικότητα της Παγκοσμιοποίησης συμπεριέλαβε τα αποτελέσματα της ανθρώπινης απληστίας, και ανικανότητας, όπου οι μεγάλες επιχειρήσεις, και οι διεθνείς επιχειρήσεις άνοιξαν τεράστιο χάσμα μεταξύ του πλούτου και της φτώχιας, επιδεικνύοντας το αρνητικό πρόσωπο της Παγκοσμιοποίησης. Τα πάντα έχουν και θετικό και αρνητικό πρόσωπο, ανάλογα από πια μεριά κοιτά κανείς. Κάτι σαν το διπλό πρόσωπο της κωμωδίας και της τραγωδίας. 

Παράδοξα, άλλοι θεωρούν σαν αρνητικό το πρόσωπο της κωμωδίας, και άλλοι της τραγωδίας.

Για να καταπολεμηθεί η αρνητική πλευρά της παγκοσμιοποίησης χρειάζεται εκπαίδευση, μόρφωση και ηθική ανύψωση (ή απλά να αλλάξει κανείς οπτική γωνία). Είναι όμως πολύ ευκολότερο και περισσότερο ρεαλιστικό βραχυπρόθεσμα να αναθεματίσουμε τον όρο και να απαιτούμε απομονωτισμό και διαφοροποίηση, συνοδεία αυστηρών νόμων, κανόνων και περιορισμών. Απομάκρυνση από την Ελευθερία και συνεπώς από την Δημοκρατία (επειδή η Δημοκρατία δεν έφερε [ακόμα] εκείνα που υποσχέθηκε και χάσαμε την υπομονή μας). 

Η έλξη των μεγάλων πόλεων με την εντύπωση καλύτερης και πιο άνετης ζωής από εκείνη της αγροτικής υπαίθρου και των χωριών, προώθησε την έκφραση «Αστική Δημοκρατία». Αστική δημοκρατία (ή Φιλελεύθερη δημοκρατία) ονομάζεται η αντιπροσωπευτική δημοκρατία η οποία στηρίζεται πολιτικά στις αρχές του Φιλελευθερισμού.

Σήμερα, ο όρος «Αστική Δημοκρατία» συγχέεται με τον όρο «Φιλελευθερισμός» και επίσης συγχέουμε σε αυτές τις έννοιες και τον όρο «Νεοφιλελευθερισμός».  Οι εκφράσεις αυτές χρησιμοποιούνται σήμερα συγχέοντας έννοιες και ορισμούς σαν μια τουρλού σούπα η τελική γεύση της οποίας είναι αρνητική.

Φαίνεται παράδοξο το να βλέπουμε σαν αρνητικά τα αποτελέσματα ιδεολογιών η ονομασία των οποίων βασίζεται στην έννοια της Ελευθερίας.

Είναι ουτοπικά ευπρόσδεκτο να πιστεύουμε ότι οικονομία και πολιτική βασισμένη στις ατομικές ανάγκες, και η απορρέουσα Παγκοσμιοποίηση θα ήταν ευχής έργο για την ανθρωπότητα και τον πολιτισμό. Όμως, η πραγματικότητα μας προσγειώνει στον ρεαλισμό των αρνητικών και καταπιεστικών αποτελεσμάτων της ανθρώπινης φύσης που δημιουργεί ολιγαρχίες και δουλοπάροικους.

Και μέσα σε όλα αυτά έχουμε και μια άλλη καινούργια (καινούργια για εμάς) λέξη. Την λέξη Γουόκ (Woke). Γράφει η Γουικιπέδια ότι «Woke στα Αγγλικά σημαίνει ‘στάση επαγρύπνησης ιδίως κατά των φυλετικών προκαταλήψεων και των εξ αυτών διακρίσεων’. Πλέον, στον δυτικό κόσμο, από κοινωνικές δυνάμεις, προσδίδεται αρνητική χροιά και απαξία στην κουλτούρα που συνδέεται με αυτόν τον όρο, ενώ οι πολιτικές που προωθούνται βάσει της σχετικής κουλτούρας κατηγορούνται ως υπερβολικές και ότι ένας πολίτης που εμφορείται από αυτήν την κουλτούρα καταλήγει ο ίδιος να παραβιάζει την ίδια την αρχή της ελευθερίας του λόγου. Οι ίδιες κοινωνικές δυνάμεις θεωρούν ότι η woke κουλτούρα χρησιμοποιείται από το εκμεταλλευτικό σύστημα του Καπιταλισμού που κυριαρχεί και ως προπέτασμα με σκοπό να προωθήσει νεοφιλελευθερες πολιτικές υπό τον μανδύα δικαιωμάτων διάφορων κοινωνικών ομάδων (όπως ΛΟΑΤΚΙ+, φεμινίστριες, ακτιβιστές του BLM κ.ά.)»

Προσωπικά πιστεύω ότι το να ωρυόμαστε κατά της Ελευθερίας και της Παγκοσμιοποίησης, αντί του να εργαζόμαστε για την μείωση της τάσης κοινωνικών αδικιών είναι μια παράδοση των όπλων, μια λευκή σημαία που λέει ότι το είδος μας δεν έχει και δεν θα έχει ποτέ την δύναμη να φέρεται δίκαια στα πλαίσια μιας ελεύθερης κοινωνίας βασισμένης στην ελευθερία του κάθε ενός.

Δεν αρνούμαι την πραγματικότητα αλλά, προσωπικά, ελπίζω ότι η εξέλιξή μας μπορεί να βοηθήσει στην βελτίωση και ως εκ τούτου προσπαθώ να μην χρησιμοποιώ αφηρημένες εκφράσεις οι οποίες στην τελική απλά υποβιβάζουν τις πιθανότητες του είδους μας να ξεπεράσει τον καταναγκασμό.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι καθώς προσπαθούμε να αγγίξουμε την Ελευθερία και την Επαγρύπνηση αποτυγχάνουμε. Αποτυχαίνουμε όπως στην Γαλλική Επανάσταση που κατέληξε σε κουκλοθέατρα δικαστηρίων και γκιλοτίνες και μετά αυτοκρατορία. Σαν την Ελληνική Επανάσταση που κατέληξε σε χρεοκοπία δανείου και αλληλοσπαραγμό μέχρι που ήρθαν οι Μεγάλες Δυνάμεις να την σώσουν την Επανάσταση και μετά να μας κάτσουνε βασιλιά απο την Βαυαρία. Σαν τις τρεις απανωτές Ρεπουμπλικανικές κυβερνήσεις στην Αμερική την δεκαετία των 1920’ που κατέληξαν στο κράχ του 1929 και την Μεγάλη Ύφεση. Σαν την διεθνή οικονομία και Παγκοσμιοποίηση που ονειρεύονταν ισότητα, ελευθερία και ευημερία και κατέληξαν στην χαβούζα φτώχιας, καταπίεσης και θυμού.

Αλλά ας παραδεχτούμε το γιατί αποτυγχάνουμε: Αποτυχαίνουμε λόγω την φύσης μας και της απληστίας μας. Ας παραδεχτούμε τι φταίει στην πραγματικότητα αντί να το φορτώνουμε σε λέξεις και ορολογίες-θέσφατα κοινωνιολογικές και οικονομικές. Θα συνεχίσουμε να αποτυχαίνουμε ότι θεωρίες και να ασπαστούμε ή να μας επιβληθούν. Ίσως να μην μπορούμε να βελτιωθούμε. Ίσως να μπορούμε να βελτιωθούμε, με τους αιώνες. Εγώ επιλέγω να ελπίζω ότι μπορούμε.

Και, από την άλλη, το να βρίσκουμε αποδιοπομπαίους τράγους, τους Εβραίους, τους Ομοφυλόφυλους, τους τρανς, τους Μετανάστες και τους Πρόσφυγες, ή την Ελευθερία, την Ισότητα και την Επαγρύπνηση, ζητώντας δρακόντια μέτρα ως σωτηρία, δεν είναι τρόπος να εξελιχθεί ένας πολιτισμός. «Χοντρός, μεθυσμένος και μαλάκας δεν είναι τρόπος να οδεύεις στη ζωή, παιδί μου», όπως είπε ο πρύτανης Wormer στον φοιτητή Dorfman της αδελφότητας Delta στην ταινία Animal House (1978), δύο μόλις χρόνια πριν ξεκινήσει η εποχή Ρέγκαν-Θάτσερ.

Η Μάργκαρετ Θάτσερ χορεύει με τον Ρόναλντ Ρέγκαν το 1988
Αυτός ο χορός επισφράγισε την οικονομική εκκίνηση της δεκαετίας των 1980'

Η Βασίλισσα Ελισάβετ ΙΙ χορεύει με τον Πρόεδρο Κουάμι Νικρούμα της Γκάνα το 1961
Αυτός ο χορός (προσωπική πρωτοβουλία της Ελισάβετ) ήταν η στιγμή που η Γκάνα παρέμεινε στην Κοινοπολιτεία και στην Δύση
αντί να πλησιάσει, οικονομικά, την Σοβιετική Ένωση.

Οι θεωρούμενοι 11ος (αριστερά) και 14ος (δεξιά) καλύτεροι πρόεδροι
από τους 46 προέδρους στην Ιστορία της Αμερικής.
Ο Ρέγκαν θεωρείται 18ος
Ο Ομπάμα έβγαλε την Αμερική από την καταστρεπτική ύφεση του 2008
και ο Κλίντον έφερε την δυνατότερη οικονομία που είχε δει η Αμερική για σχεδόν αιώνα.
(τις επιχειρήσεις μου με πελάτες σε 7 Κράτη της Ένωσης συν στη Σουηδία, μπόρεσα και τις ξεκίνησα επί Κλίντον)

1ος, 2ος και 3ος θεωρούνται οι Φράνκλιν Ρούζβελτ, Λίνκολν και Ουάσιγκτον
Ο Ρούζβελτ έσωσε την Αμερική από οικονομική καταστροφή,
ο Λίνκολν έσωσε την Ένωση από διάλυση και ελευθέρωσε τους σκλάβους,
και ο Ουάσιγκτον θεμελίωσε τις αξίες την προεδρίας.

~~~

Θέλω και αποφασίζω να πιστεύω ότι το να αναθεματίζουμε εκφράσεις οι οποίες πηγάζουν από έννοιες Ελευθερίας και Επαγρύπνησης είναι θλιβερή αποφυγή του να κάνουμε κάτι που θα έπρεπε να κάνουμε: να βελτιώνουμε σιγά-σιγά την φύση μας της απληστίας και της επιβολής αντί να ζητάμε Δράκωντες Τυράννους να επιβάλουν νόμους περιοριστικούς, καθώς απαξιούμε την Ελευθερία (φιλελευθερισμός, 1815, νεοφιλελευθερισμός, 1922 και 1930-1932-1938) και την Επαγρύπνηση (Woke, 1938) όπως και την κοινωνική ισότητα.

Και όρους που διαμορφώθηκαν το 1815, και το 1922-1938, τους μάθαμε σήμερα, και τους πιπαλάμε σήμερα, ως σχετικούς με το πως λειτουργεί η κοινωνία ένα και δύο αιώνες αφού διαμορφώθηκαν οι όροι.

Οι λέξεις και οι έννοιες δεν φταίνε σε τίποτα αν εμείς δεν μπορούμε να φτάσουμε τα ιδεώδη που αντιπροσωπεύουν. Η ανθρώπινη φύση πρέπει να εξελιχθεί, με χρόνια, με καιρούς, ώστε να μην καταχράται την ελευθερία. Να βλέπει την ελευθερία σαν προσωπική ευθύνη αντι σαν εγωκεντρικό δικαίωμα. Να εξελιχθεί έτσι ώστε να μπορει ο καθένας να απολαμβάνει προσωπική ελευθερία του ατόμου χωρίς να επεμβαίνει στην ελευθερία του άλλου.

Φταίει ο νεοφιλελευθερισμός για την κατάντια μας; Πιστεύω ότι φταίει ο τρόπος με τον οποίον  εφαρμόσαμε τις αξίες του. Σαν να χαρίζεις ένα αυτοκίνητο σε κάποιον που δεν ξέρει να οδηγεί. Δεν φταίει το αυτοκίνητο για το τρακάρισμα, ούτε είναι σωστό να πούμε καταργήστε τα αυτοκίνητα. Ούτε να πούμε μην οδηγείτε. Απλά να μάθει ο κόσμος να οδηγεί, γαμώ το. Και το λέω αυτό από την Ιταλία, όπου επίσεις λέω πάντα στην Μαργαρίτα ότι δεν είναι δυνατόν 90% των Ιταλών οδηγών στους δρόμους να είναι ηλίθιοι, αλλά, μάλλον απλά δεν διδάσκονται σωστά το πως να οδηγούνε.

Βέβαια υπάρχει και η ύστατη φαντασίωση: ότι πίσω από την μία ή την άλλη οικονομική ή κοινωνιοπολιτική θεωρία υπάρχουν σκοτεινές συνομωσίες εκείνων που μας επιβάλουν την βούλησή τους για το κέρδος τους, ενώ, δυστυχώς, απλά υπερτιμούμε την ανθρώπινη νοημοσύνη, ότι υπάρχουν λέει  εκείνοι που οργανώνουν τις σκοτεινές συνομωσίες. Δυστυχώς, φτερά στον άνεμο είμαστε. Τυχαίες εκβάσεις, πάντα προς την αδικία και την χασούρα. Οι μύθοι που αποδίδουν ικανότητα στους ιθύνοντες είναι μύθοι. Οι ιθύνοντες είναι άνθρωποι σαν κι' εμάς, ατελείς και όχι τόσο έξυπνοι όσο θα θέλαμε να είναι η νομίζουμε ότι είναι.

Το κριτήριο, για τον πολιτισμό, δεν είναι το πόσο κοντά στην ελευθερία και στην ισότητα μπορούμε να φτάσουμε. Το κριτήριο θα έπρεπε να είναι το για πόσο χρόνο μπορούμε να διατηρήσουμε την ελευθερία και την ισότητα, αφού φτάσουμε όσο κοντύτερα μπορούμε. Και την ευημερία όλων. Ουτοπία; Ίσως. Αλλά η πλήρης παράδοση των όπλων στον θυμό και την απογοήτευση είναι χειρότερο επειδή αφαιρεί την Ελπίδα της Ουτοπίας.

~~~

ΥΓ.
Πληροφοριακά,
Στο Ελληνόφωνο και στο Αγγλόφωνο ίντερνετ:

Φιλελευθερισμός

https://el.wikipedia.org/wiki/Φιλελευθερισμός

Ο φιλελευθερισμός είναι μια πολιτική φιλοσοφία ή κοσμοθεωρία, θεμελιωμένη στις ιδέες της ατομικής ελευθερίας αλλά και της ατομικής ιδιοκτησίας. Οι φιλελεύθεροι ασπάζονται ένα ευρύ φάσμα απόψεων, ανάλογα με τον τρόπο με τον οποίον κατανοούν τις αρχές αυτές, αλλά γενικά υποστηρίζουν ιδέες όπως η διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, τα πολιτικά δικαιώματα, η ελευθερία του τύπου, η θρησκευτική ελευθερία, το ελεύθερο εμπόριο και η ιδιοκτησία.

Από την Φιλοσοφική Εγκυκλοπαίδεια του Πανεπιστημιου του Στάνφορντ:

https://plato.stanford.edu/entries/liberalism/

Ο φιλελευθερισμός έχει διάφορα νοήματα. Σε κάθε προσεκτική εξέταση, φαίνεται να διασπάται σε μια σειρά σχετικών αλλά μερικές φορές ανταγωνιστικών οραμάτων. Σε αυτό το λήμμα εστιάζουμε σε συζητήσεις εντός της φιλελεύθερης παράδοσης. Αντιπαραθέτουμε τρεις ερμηνείες της βασικής δέσμευσης του φιλελευθερισμού στην ελευθερία. Αντιπαραθέτουμε τον «παλιό» και τον «νέο» φιλελευθερισμό. Ρωτάμε αν ο φιλελευθερισμός είναι ένα «συνολικό» ή ένα «πολιτικό» δόγμα. Κλείνουμε με ερωτήσεις σχετικά με το «εύρος» του φιλελευθερισμού — ισχύει για όλη την ανθρωπότητα; Πρέπει όλες οι πολιτικές κοινότητες να είναι φιλελεύθερες; Θα μπορούσε ένας φιλελεύθερος να απαντήσει με συνέπεια σε αυτή την ερώτηση λέγοντας Όχι; Θα μπορούσε ένας φιλελεύθερος να απαντήσει με συνέπεια σε αυτή την ερώτηση λέγοντας Ναι;

Νεοφιλελευθερισμός

https://el.wikipedia.org/wiki/Νεοφιλελευθερισμός

Νεοφιλελευθερισμός είναι ένας Γερμανικός όρος ("Neoliberalismus") που πρωτοεμφανίστηκε το 1922 ως μία υποτιμητική περιγραφή των όσων πραγματευόταν ο Λούντβιχ φον Μίζες στο βιβλίο του Έθνος, Κράτος, Οικονομία το 1919, ενώ δύο χρόνια αργότερα ο παρεμφερής όρος "Neu-Liberalismus" εμφανίστηκε στο μαρξιστικό περιοδικό Die Gesellschaft, σε άρθρο του Άλφρεντ Μόιζελ, ως υποτιμητική περιγραφή της κριτικής που ασκούσε στο Σοσιαλισμό ο φ.Μίζες στο ομώνυμο βιβλίο του, Σοσιαλισμός, το 1922. Το 1926, ο όρος Νεοφιλελευθερισμός υιοθετήθηκε από τον πρωτο-φασιστικό φιλόσοφο Ότμαρ Σπαν, επίσης επικριτή του φ.Μίζες, ο οποίος επέκτεινε τον όρο πέραν των θεωριών του φ.Μίζες και σε όσα πρότειναν άλλοι φιλελεύθεροι οικονομολόγοι της εποχής, όπως οι Κνουτ Βίξελ και Γκούσταβ Κάσσελ του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης. Η αρχική διατύπωση του όρου ήταν σαφώς αρνητική.

Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά θετικά από τους φιλελεύθερους διανοητές Λουί Ρουζιέ και Αλεξάντερ Ρουστόβ το 1938 στο συνέδριο "Colloque Walter Lippmann" των Παρισίων, οι οποίοι προσπαθούσαν να προτείνουν μία μέση οδό μεταξύ του κλασικού φιλελευθερισμού και του κολλεκτιβιστικού κεντρικού σχεδιασμού προωθώντας έναν πιο ενεργό ρόλο του κράτους στις αγορές.

Από την Φιλοσοφική Εγκυκλοπαίδεια του Πανεπιστημιου του Στάνφορντ:

https://plato.stanford.edu/entries/neoliberalism/

Αν και δεν συμφωνούν όλοι οι μελετητές στην έννοια του όρου, ο «νεοφιλελευθερισμός» θεωρείται τώρα γενικά ότι χαρακτηρίζει τη φιλοσοφική άποψη ότι οι πολιτικοί και οικονομικοί θεσμοί μιας κοινωνίας πρέπει να είναι σθεναρά φιλελεύθεροι και καπιταλιστικοί, αλλά να συμπληρώνονται από μια συνταγματικά περιορισμένη δημοκρατία και ένα μέτριο κράτος πρόνοιας. Πρόσφατη εργασία για τον νεοφιλελευθερισμό, όπως κατανοείται έτσι, δείχνει ότι αυτή είναι μια συνεκτική και διακριτική πολιτική φιλοσοφία. Αυτό το λήμμα εξηγεί τον νεοφιλελευθερισμό εξετάζοντας τις πολιτικές έννοιες, αρχές και πολιτικές που μοιράζονται οι F. A. Hayek, Milton Friedman και James Buchanan, οι οποίοι διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη νέα ιστορική έρευνα για τον νεοφιλελευθερισμό και έγραψαν τόσο στην πολιτική φιλοσοφία όσο και στην πολιτική οικονομία. Ο εντοπισμός κοινών θεμάτων στο έργο τους παρέχει μια διαφωτιστική εικόνα του νεοφιλελευθερισμού ως συνεκτικού πολιτικού δόγματος.

~~~