ΝAM

Για ότι αξίζει

Ένας από τους ήρωες μου είναι ο Tim Page, Άγγλος, που το δεύτερο μισό της δεκαετίας του '60 το πέρασε στο Βιετνάμ φωτογραφίζοντας τον πόλεμο. Πηδώντας από ένα ελικόπτερο, ο αξιωματικός μπροστά του πάτησε νάρκη και ο Tim Page πέρασε κάπου 2 χρόνια σε νοσοκομεία ξαναμαθαίνοντας να περπατά.

Οι φωτογραφίες του είναι από τις πιο σημαντικές που οι φωτογράφοι του πολέμου του Βιετνάμ έστειλαν στα πρακτορεία ειδήσεων από την νοτιοανατολική Ασία. Εξέδωσε ένα βιβλίο με τον τίτλο "ΝΑΜ", το τέλος των '70 με τις πιο συζητημένες του φωτογραφίες. Μια από αυτές που μου είχαν κάνει την μεγαλύτερη εντύπωση ήταν ενός στρατιώτη στον πύργο ενός τάνκ πού έμπαινε σε ένα χωριό κρατώντας μια ροζ ομπρέλα. Στο κράνος του είχε γράψει πολλά συμπεριλαμβανομένης της λέξης "HIPPIE" που έγινε ο τίτλος της φωτογραφίας.

Το μνημείο του Βιετνάμ εγκαινιάστηκε στην Ουάσινγκτον τον Νοέμβριο του 1983. Είναι μια τεράστια πληγή στο έδαφος, σαν να την έκανε ένα ουράνιο ξίφος, σε σχήμα "V" όπου ή γωνία του "V" είναι κάπου 3 μέτρα βαθειά και οι άκρες ρηχαίνουν μέχρι που φτάνουν στο επίπεδο του γρασιδιού του πάρκου. Ο τοίχος είναι γυαλιστερός μαύρος γρανίτης με σκαλισμένα τα ονόματα των πάνω από 65.000 ανθρώπων που σκοτώθηκαν στο Βιετνάμ. Οι συγγενείς πηγαίνουν στον "τοίχο", βρίσκουν το όνομα του αγαπημένου τους και αφήνουν κάτι, ένα λουλούδι, ένα σημείωμα.

Ήμουνα εκεί την εβδομάδα που άνοιξε το μνημείο στο κοινό. Η εμπειρία του να στέκεται κανείς εκεί, και να περπατάει το μνημείο, ήταν βαθειά και συγκλονιστική. Είδα μια γυναίκα, που αργότερα έμαθα πως ήταν μητέρα σκοτωμένου, με την πλάτη γυρισμένη στον τοίχο, και κρατούσε μια ροζ ομπρέλα. Αμέσως συνδύασα την σκηνή με την φωτογραφία του Tim Page, έσπρωξα, σκουντούφλησa έφερα την μηχανή σε σωστή θέση, πήρα την φωτογραφία, σε κλάσματα δευτερολέπτου, ξέροντας ότι την έπαιρνα για τον Tim.

Σκέφτηκα αργότερα: "Σκιές αφανών κορμιών, καθρεπτίσματα ανθρώπων που φεύγουν. Το μόνο που ενώνει το παρών με το παρελθόν είναι ένα ζωντανό χρώμα που καλύπτει το πρόσωπο μιας γυναίκας και προστατεύει το κεφάλι ενός νέου που το όνομά του μπορεί και να είναι σ' αυτόν τον τοίχο". "Shadows of bodies unseen, reflections of people walking away. The only thing that connects the present to the past is the one vibrant color that shields the face of a woman and shelters the head of a young man whose name might well be on that Wall."

Βρήκα το σλάϊτ μετά από 25 χρόνια και πέρσι το έστειλα στον Tim Page.

 

FOR WHAT IT'S WORTH
(Stephen Stills)

There's something happening here
And what it is ain't exactly clear
There's a man with a gun over there
Telling me I've got to beware
Think it's time we stop children, what's that sound
Everybody look what's goin' down

There's battle lines being drawn
And nobody's right, if everybody's wrong
Young people speaking their minds
A-getting so much resistance from behind
And we stop, what's that sound
Everybody look what's goin' down

What a field day for the heat
A thousand people in the street
Singin' songs and a-carryin' signs
Mostly say "hooray for our side"
It's time to stop, hey what's that sound
Everybody look what's goin' down