Πέμπτη 6 Ιουλίου 2017

Γνώση;








Οι προηγούμενες τρεις αναρτήσεις πρότειναν το τι θα μπορούσε να μας ενδιαφέρει, και τι θαυμαστού συνόλου είμαστε μέρη.
Είμαστε ομοούσια μέρη ενός και μόνο συνόλου το οποίο ένα σύνολο μπορεί να γίνει αντιληπτό και με την
τριαδική υπόσταση του σύμπαντος, ζωής, και λειτουργικότητας (νόμοι της φυσικής και της εξέλιξης).
Ένα αδιαίρετο σύνολο με τρείς νοητές υποστάσεις όπου εμείς είμαστε τα ίδια τα άτομα που αποτελούν το σύμπαν και 
μπορούμε να συλλογιζόμαστε τι είμαστε επειδή η εξέλιξη μας επέτρεψε να φτάσουμε στο σημείο που φτάσαμε.

Η αλαζονεία όμως που απορρέει από την συνειδητοποίηση της ύπαρξης μας προτάσσει να θέλουμε να πιστεύουμε ότι
είμαστε κάτι το ξεχωριστό από το σύμπαν, ότι είμαστε το κέντρο του σύμπαντος,
και ότι ο Λόγος για τα πάντα ακολουθεί την δική μας λογική.
Και έχουμε την ανάγκη να πιστεύουμε ότι υπάρχει, ότι πρέπει να υπάρχει Λογος.
Μας είναι φοβερό να τολμήσουμε να σκεφτούμε ότι ίσως να μην υπάρχει αιτία άλλη από το τυχαίο.
Εκει που η ανθρώπινη λογική (ή, η σκέψη) σταματά, ξεκινά το πλαίσιο που πολλοί αποκαλούν "Θεό", ή "Ευφυή Σχεδίαση",
η ανάγκη για πιστοποίηση "Λόγου".
Ώστε να συμπληρώσουμε την ακατανόητη ύπαρξη πλαισιόνοντας ότι δεν κατανοούμε ως "Μυστήριο"
(Θεό του οποίου την "βούληση" δεν μπορούμε να κατανοήσουμε)
Μια "ύπαρξη" που μας κρατά κλειδωμένους σε τρεις διαστάσεις με γραμμικό χρόνο.



Λοιπόν, ποια είναι η ηλικία του Σύμπαντος, όπως την κατανοεί η ανθρώπινη εμπειρία του "χρόνου"; 

Σήμερα, το 2017 της Κοινής Εποχής, η επιστήμη πιστεύει ότι η πλέον πιθανή ηλικία του Σύμπαντος, δηλαδή το πότε έγινε το Μεγάλο Μπαμ, είναι 13,77 δισεκατομμύρια χρόνια. Ή, πριν 13.770.000.000 περιστροφές της Γης γύρω από τον ήλιο.

Στην Ανάρτηση «Ζωή» απλοποίησα το μέγεθος του γνωστού σύμπαντος αναφερόμενος στην ακτίνα 13,77 δισεκατομμύρια έτη φωτός. Θέλω να το αναλύσω λίγο περισσότερο, αυτό, για να αποδώσω την πληρότητα του τι πρεσβεύει η σημερινή επιστήμη: Τα 13,77 δισεκατομμύρια έτη φωτός είναι το πόσο «πριν» στον χρόνο μπορούμε να δούμε σήμερα, αλλά, αυτά που βλέπουμε 13,77 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά από εμάς ήταν εκεί πριν 13,77 δισεκατομμύρια χρόνια. Σήμερα βρίσκονται πολύ μακρύτερα επειδή το σύμπαν εξελίσσεται και φουσκώνει επί 13,77 δισεκατομμύρια χρόνια, οπότε, η επιστήμη σήμερα υπολογίζει (υποθέτει) ότι η πραγματική ακτίνα του γνωστού σύμπαντος είναι κάπου 46 δισεκατομμύρια έτη φωτός. Το παράδοξο της τιμής αυτής, ότι το σύμπαν φουσκώνει με ταχύτητα γρηγορότερη από την ταχύτητα του φωτός είναι επειδή το όριο της ταχύτητας του φωτός υφίσταται μέσα στο σύμπαν, όχι όμως στην εξάπλωσή του.

Αλλά ας επιστρέψω στο σημερινό θέμα:
(Το είδος μας υπάρχει στην σημερινή του μορφή 300.000 χρόνια, δηλαδή το 1/15.000 της ηλικίας της Γης και το 1/45.000 της ηλικίας του σημερινού σύμπαντος, όπου, αν η κάθε μας γενεά είναι 25 χρόνια, το είδος μας υπάρχει επί 12.000 γενεές, αλλά μόνο 180 γενεές από το χτίσιμο των πυραμίδων και 23 γενεές από την Αναγέννηση –λιγότερες από τρεις γενεές από την πρώτη πυρηνική βόμβα)

Πρέπει να έχουμε υπ’ όψη μας δύο σημαντικές λεπτομέρειες στον ορισμό αυτό:
  1. Η μονάδα με την οποία μετράμε τον χρόνο ισούται με μια πλήρη περιστροφή του πλανήτη Γη γύρω από το άστρο που ονομάζουμε ήλιο. Ο ήλιος όμως, και η Γη μας, υπάρχουν για 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια, άρα το ένα έτος, η περιστροφή της Γης γύρω από τον ήλιο είναι μόνο μια ανθρώπινη αυθαίρετη μονάδα μέτρησης χρόνου.
  2. Εξετάζουμε μόνο το Γνωστό Σύμπαν. Αυτό είναι το σύμπαν σε τρεις διαστάσεις με γραμμικό χρόνο μιας κατεύθυνσης, που έχει ακτίνα ίση σε έτη φωτός με την ηλικία του. Δεν έχουμε όμως την παραμικρή ιδέα πόσο μεγαλύτερο είναι το συνολικό σύμπαν πέρα από εκείνο που μπορούμε να δούμε. Πιστεύουμε όμως ότι οπουδήποτε στο πραγματικό, συνολικό σύμπαν και να βρίσκεται κανείς, μπορεί να βλέπει προς οποιαδήποτε κατεύθυνση σε απόσταση που να ισούται, σε έτη φωτός, την ηλικία του σύμπαντος.

Τέλος Πάντως (ή, αρχή): Πιστεύουμε ότι το τωρινό σύμπαν ξεκίνησε με ένα Μεγάλο Μπαμ. Και δεν μπορούμε να υποθέσουμε ούτε τι υπήρχε πριν το Μεγάλο Μπαμ ούτε τι προκάλεσε το Μεγάλο Μπαμ. Και όταν δεν μπορεί να χωρέσει κάτι το μυαλό μας, ονομάζουμε αυτό το κάτι "Θεό", ή "intelligent design" και βγαίνουνε παπάδες να τον λιβανίζουνε.

Από τις ωραιότερες αναμνήσεις μου είναι τα χρόνια που δίδαξα κατηχητικό στα παιδιά της Ελληνικής Ορθόδοξης ενορίας μας στην Μασαχουσέτη των ΗΠΑ. Είχα πει, όταν με ρώτησε ο εφημέριός μας αν θα ήθελα να το κάνω, ότι «Πολύ θα το ήθελα, όμως θέλω την τάξη των 14-15 χρονών γιατί αυτή είναι η ηλικία που η Αρχιεπισκοπή έχει καθορίσει για την ανάλυση του Συμβόλου της Πίστεως (του «Πιστεύω»), και επίσης, αν το αναλάβω, θα πηγαίνω στην τάξη με επιστημονικά βιβλία, βιβλία Φυσικής και Κοσμολογίας, και με βιβλία της NASA». Στο οποίο ο παπάς μας είχε αμέσως απαντήσει «Βεβαίως». Βλέπετε οι Ορθόδοξες εκκλησίες έξω από την Ελλάδα υπάγονται απ’ ευθείας στο Φανάρι και δεν υποκύπτουν αναγκαστικά στην πολιτική και τις μεθόδους της Ελληνικής Αυτοκέφαλης και Ανεγκέφαλης Εκκλησίας. 

Πιστεύουμε ότι το σύμπαν επεκτείνεται και ότι θα επεκτείνεται επ’ αόριστο, και, ότι μια μέρα, τρισεκατομμύρια χρόνια από τώρα, όλα τα άστρα θα κάψουν και το τελευταίο άτομο υδρογόνου και θα σβήσουν, ρίχνοντας το σύμπαν σε ένα απέραντο και αιώνιο σκοτάδι.

Πολύ, πολύ πριν γίνει αυτό, το ηλιακό μας σύστημα και η Γη μας θα έχουν σβήσει. Πιστεύουμε ότι ο ήλιος μας θα ξεκινήσει να γίνεται Κόκκινος Γίγας, και η διάμετρος του ήλιου θα γίνει μεγαλύτερη από την τροχιά της Γης, οπότε και η Γη θα βρίσκεται μέσα στον τεράστιο Κόκκινο Γίγαντα ήλιο, σε 7,6 δισεκατομμύρια χρόνια. Αν ο ήλιος δεν φτάσει να κατασπαράξει την Γη, και η Γη γλυτώσει, τότε ο ήλιος στο τέλος θα σβήσει και η Γη σιγά-σιγά θα τον πλησιάσει, ελαττώνοντας την ακτίνα της τροχιάς της μέχρι να πέσει στην επιφάνεια του σβησμένου ήλιου σε 100,000,000,000,000,000,000 χρόνια.

Αυτά ξέρουμε και πιστεύουμε τώρα. Πριν από αιώνες πιστεύαμε ότι η Γη είναι επίπεδη, ο ήλιος και η σελήνη γυρίζουν γύρω από την Γη και τα άστρα στον ουρανό βρισκόντουσαν εκεί για τέρψη μας και για να προβλέπουε την μοίρα μας και το μεγαλειώδες πεπρωμένο. Πριν πολλές χιλιετηρίδες πιστεύαμε ότι τα άστρα είναι τρυπίτσες στην κουβέρτα της νύχτας.

Οι απόγονοί μας (αν επιζήσει το είδος μας) σε πολλούς αιώνες ή χιλιετηρίδες από σήμερα, θα έχουν ανακαλύψει τόσα περισσότερα πράγματα, που, όταν θα διαβάζουν τι πίστευε η επιστήμη το 2017 θα τους φαίνονται όπως φαίνονται σε εμάς τα περί επίπεδης Γης.

Ήδη σήμερα μπορούμε να γελάσουμε με το πόσο ανθρωπομορφική και ανθρωποκεντρική είναι η επιστήμη μας. Παραδείγματος χάριν, λέμε ότι η ηλικία του σύμπαντος είναι 13,77 δισεκατομμύρια χρόνια ενώ θα έπρεπε να τα ονομάζουμε Γήινα χρόνια. Αν ζούσαμε στον Άρη, ο οποίος κάνει μια περιστροφή γύρω από τον ήλιο κάθε 686,98 Γήινες ημέρες, τότε θα λέγαμε ότι το σύμπαν έχει ηλικία 7,31 δισεκατομμύρια χρόνια, γιατί τα 13,77 Γήινα χρόνια ισούνται με 7,31 Αριανά χρόνια.

Λέμε ότι το σύμπαν έχει ηλικία 13,77 δισεκατομμύρια χρόνια επειδή έχουμε υπολογίσει σε 13 περίπου δισεκατομμύρια χρόνια την ηλικία των πιο παλιών άστρων που έχουμε παρατηρήσει. Όμως, τα ίδια αυτά άστρα τα υπολογίζαμε ως 15 δισεκατομμυρίων ετών μέχρι πριν λίγα χρόνια, και τότε λέγαμε ότι το σύμπαν έχει ηλικία 15 δισεκατομμυρίων ετών.

Βγάλαμε την Θεωρία της Σχετικότητας που ισχύει από άτομα και επάνω, και την Κβαντική Μηχανική που ισχύει από άτομα και κάτω, αλλά οι δύο δεν συμφωνούν κι' ας αφορούν το ίδιο ένα σύμπαν.

Λέμε ότι οι αποδείξεις που έχουμε προτείνουν ότι το σύμπαν περιέχει ένα συγκεκριμένο βάρος συνολικής ύλης. Η ύλη όμως που μπορούμε να παρατηρήσουμε είναι πολύ λιγότερη από όσο θα έπρεπε να είναι. Γι’ αυτό και έχουμε εφεύρει την θεωρία ότι υπάρχει «Σκοτεινή Ύλη», δηλαδή ύλη που δεν μπορούμε να την δούμε.

Επίσης έχουμε διάφορες θεωρίες για την δομή του σύμπαντος, μιλώντας πότε για πολύ περισσότερες από τρεις διαστάσεις, πότε για δομή σπάγκων (string theory) και δεν είμαστε σίγουροι πως θα συμπεριφερόταν ο χρόνος αν ήταν διάσταση και όχι γραμμικός.

Στην τελική, η επιστήμη έφτασε να «μάθει» τόσα πολλά που, κατά το αρχαίο ρητό, έφτασε να κατανοήσει το πόσο λίγα γνωρίζει (και αυτό χρησιμοποιείται σαν δικαιολογία από εκείνους που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να σκεφτούν παρακάτω, ή δεν μπορούν να αφήσουν στην άκρη τον αθρωπομορφισμό τους και λένε ότι μας τα λέγανε και δεν τους πιστεύαμε όταν μας εξηγούσαν ότι μας έπλασε ο Θεούλης να του κρατήσουμε παρέα αλλά όταν έδωσε η Εύα στον Αδάμ το μήλο που της έδωσε ο Σατανάς γιναμε όλοι αμαρτωλοί και πρέπει να ζητάμε σχώρεση πρωί μεσημέρι βράδυ --α! και δε φταίει ο άντρας που έφαγε το μήλο αλλά η γυναίκα που του τό 'δωσε, και ζήσαμε εμείς σκατά κι' αυτοί χειρότερα).
Σήμερα έχουμε πολλές θεωρίες και εκδοχές για κάθε θεωρία, όπου το μόνο σταθερό είναι η διαφωνία μεταξύ επιστημόνων, αλλά, περισσότερο από ποτέ στο παρελθόν, συνειδητοποιούμε ότι δεν γνωρίζουμε απολύτως τίποτα (και πάλι, πολλοί χρησιμοποιούν την άγνοια του είδους μας, και την ανικανότητα της λογικής μας να χωρέσει το Άπειρο και το τυχαίο, για να τα παρατήσουν).

Αυτά που ξέρουμε είναι αρκετά για να πηγαίνουμε κούτσα-κούτσα και στα τυφλά στην άμεση περιοχή μας του σύμπαντος και να χτίζουμε τεχνολογία που λειτουργεί τοπικά στον παρόντα χρόνο, καταστρέφοντας όμως τις πιθανότητες επιβίωσής μας καθώς αλλάζουμε την χημική σύσταση του περιβάλλοντος.



Σαν είδος ζωής, το μόνο που έχουμε καταφέρει είναι αφ’ ενός να έχουμε δημιουργήσει τερατώδη πείνα, ανισότητα και δυστυχία ανάμεσά μας, και έχουμε εφεύρει και κατασκευάσει αρκετές πυρηνικές βόμβες για να εξαλίψουμε κάθε ίχνος ζωής από την Γη πολλαπλάσιες φορές (εκτός από τις κατσαρίδες –εκείνες μπορούν να επιζήσουν και πυρηνικό πόλεμο). Τελικά, είμαστε, σαν είδος, ένα πικρό κοσμικό καλαμπούρι. Είμαστε ένα αποτυχημένο τυχαίο «πείραμα» της φύσης, ανίκανοι να αλληλοβοηθηθούμε και να είμαστε αρμονικά μέλη της αυτοσεινήδησης του σύμπαντος, και καθόμαστε και λέμε ότι ειμαστε οι ...εκλεκτοί του «θεού», τρομάρα μας.
Α! και, αν η φιλοσοφία μας, οι θρησκείες μας και η λογοτεχνία μας και η ανύψωση του «πνεύματός μας» είναι τόσο καταπληκτική, μα τον Σωκράτη, τον Βούδα, τον Γεσουά και τον Σαίξπηρ, γιατί υπάρχει το πνεύμα μόνο στις βιβλιοθήκες αλλά στην καθημερινότητα τα κάνουμε όλα σκατά επί χιλιετηρίδες και είμαστε έτοιμοι να αυτοαφανιστούμε αγωνιωδώς αυνανιζόμενοι;











Οι εξι αναρτήσεις αυτής της ενότητας:












Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημειώσεις σχετικά με τα σχόλια:

Η Αποθήκη Σκέψης δεν δέχεται "Ανώνυμα" σχόλια, γιατί μερικοί ανώνυμοι διάλεγαν να μην υπογράφουν καν με κάποιο όνομα κάτω από το σχόλιό τους. Ενώ ούτε η μπλογκική ταυτότητα ούτε ένα όνομα γραμμένο κάτω από ένα σχόλιο σημαίνουν τίποτα, η προδίδουν κανένα πραγματικό στοιχείο, η πλήρης ανωνυμία δείχνει απλά έλλειψη οποιουδήποτε σεβασμού προς τους άλλους σχολιαστές. Ζητώ συγγνώμη για αυτήν την αλλαγή από τους φίλους που υπέγραφαν τα ανώνυμα σχόλιά τους και ελπίζω να βρείτε έναν τρόπο να συνεχίσετε να σχολιάζετε όποτε θέλετε.


Για να απαντήσετε σε μεμονωμένα σχόλια, κάντε κλικ στο λινκ "Reply" κάτω από το κάθε σχόλιο. Για να συνεχιστεί η σειρά σχετικών σχολίων κάτω από ένα συγκεκριμένο σχόλιο πρέπει να πατάτε το λινκ "Reply" κάτω από το αρχικό σχόλιο της σειράς.

Για να γράφετε ανεξάρτητο σχόλιο πρέπει να χρησιμοποιείτε το κουτί σχολίων κάτω-κάτω χωρίς να πατάτε "Reply" προηγουμένως.