Τρίτη 4 Φεβρουαρίου 2014

Επιβίωση









Ο άνθρωπος είναι το μόνο ζώο στην Γη που συνειδητά φοβάται τον θάνατο [και την αλλαγή από το κατεστημένο] επειδή είναι, απ' όσο ξέρουμε το μοναδικό ζώο που συνειδητοποιεί τον χωροχρόνο υπό την αίσθηση/κατανόησή του ως γραμμικό χρόνο [παρελθόν/παρόν/μέλλον]: Θυμάται το παρελθόν και γνωρίζει ότι δεν είναι δυνατόν να προβλέψει το μέλλον. Οι σκέψεις του γίνονται στο παρόν, το παρόν όμως είναι μια έννοια αφηρημένη μια και το απόλυτο παρόν είναι ήδη παρελθόν την στιγμή που θα γίνει γνωστό. Υπάρχει μια διαχωριστική γραμμή μεταξύ μέλλοντος και παρελθόντος αλλά ποτέ η γραμμή αυτή δεν μπορεί να γίνει συνειδητή. Έτσι, "παρόν" ονομάζεται μια σχετικά πρόσφατη περίοδος του χρόνου ο οποίος είναι ήδη παρελθόν. Το δε μέλλον υπάρχει μόνο σαν υπόθεση και αξίωση βασισμένη στην γνώση ύπαρξης του παρελθόντος. Κατά μια πολύ αντικειμενική έννοια δεν υπάρχει, ως υλική πραγματικότητα, ούτε παρόν, ούτε μέλλον. Η εννόηση του παρόντος και η προσμονή μέλλοντος είναι αυτό που κάνει τον άνθρωπο να διαφέρει από τα άλλα ζώα, μόνο όμως λόγω της πολυπλοκότητας του βιολογικού, νευρικού του συστήματος [του οποίου η κύρια αποστολή είναι η αυτοσυντήρηση].

Ο άνθρωπος είναι το μόνο ζώο που γνωρίζει συνειδητά και σκέφτεται ότι κάποια στιγμή στο μέλλον θα πεθάνει. Φοβάται το τέλος της ύπαρξής του, επειδή θέλει να συνεχίσει να υπάρχει, και φοβάται τον τρόπο με τον οποίον μπορεί να έρθει η στιγμή του τέλους, που μπορεί να είναι οδυνηρή. Το πως αντιμετωπίζει κάθε ανθρώπινο όν αυτή την γνώση θεμελιώνει τον χαρακτήρα του και τα πιστεύω του.

Πολλοί, σαν κι εμένα, πιστεύουν ότι ο θάνατος είναι μέρος της ζωής και γράφονται συνδρομητές στην ευχή του να έρθει σαν παλιός φίλος αντί σαν αρπαχτικός ή και τιμωρός εχθρός.

Και ο κάθε άνθρωπος, από την φύση του και από την συνειδητή σκέψη του οργανώνει την επιβίωσή του. Οι ανθρώπινες κοινωνίες έχουν στην εικονογράφηση της συνείδησής τους αρκετές εικασίες μεθόδων επιβίωσης και, για να δώσουν εγκυρότητα στις εικασίες τους, παρουσιάζουν "ιστορικές" (μυθικές) διηγήσεις επιβίωσης ωσάν να έχουν ήδη συμβεί, για να προτείνουν κατεύθυνση στα σχέδια για μελλοντική επιβίωση. Οι πραγματικές ιστορίες επιβίωσης μπορεί να ενθαρύνουν αλλά επειδή είναι πραγματικές παραμένουν στην σφαίρα της αβεβαιότητας όσον αφορά την επανάληψή τους. Οι μύθοι όμως, και οι εικονογραφήσεις μέσω παραβολής, παρέχουν το επιπρόσθετο στοιχείο της σιγουριάς που νοιώθει ο άνθρωπος σε κατανόηση βασισμένη στην αφηρημένη πίστη αντί σε γεγονότα.

Η μεγαλύτερη και πιο επική ιστορία επιβίωσης είναι ο μύθος της Κιβωτού του Νώε.

Τα έχει όλα: από την επιβίωση μιας οικογένειας μέσω των έργων ενός μοναδικού ανθρώπου, της κεφαλής της οικογένειας, μέχρι της απορρέουσας επιβίωσης όλων των ειδών ζωής.


(Μάλιστα, η πρώτη έγγραφη αναφορά στην Κιβωτό που γνωρίζουμε, γραμμένη και σχεδιασμένη σε ένα κομμάτι λάσπης της Μεσοποταμίας που διατηρήθηκε στο Βρετανικό Μουσείο, απεικονίζει την Κιβωτό σαν στρογγυλή κατασκευή, όχι σαν καράβι.)


Το διπλό "κλειδί" το οποίο επιτρέπει την επιβίωση είναι η δίκαια αξία του συγκεκριμένου ανθρώπου και η απόφαση της δύναμης που κατευθύνει το μέλλον να τον ανταμείψει προειδοποιώντας τον για το τι πρόκειται να συμβεί [του επιτρέπει να γνωρίζει το μέλλον, αν δώσει πίστη στην προειδοποίηση].

Αφής λάβει την προειδοποίηση, ο άνθρωπος πρέπει να έχει την πίστη στην εγκυρότητα της προειδοποίησης και να προχωρήσει στο σχέδιό του παρά τον χλευασμό, το γέλιο των γύρω του. Τα βήματα του όμως δεν έχουν σαν πρώτιστο σκοπό την δική του επιβίωση, ή την επιβίωση της άμεσης οικογένειάς του: Ο σκοπός είναι να εξασφαλίσει την επιβίωση της ζωής στο πρόσωπο όλων των άλλων ζώων. Η δική του επιβίωση και αυτή της οικογένειάς του χορηγείται σαν αμοιβή απορρέουσα από πράξεις που θα σώσουν άλλους οι οποίοι είναι ριζικά διαφορετικοί από τον ίδιο, όσο διαφορετικά είναι τα ζώα στο πλήθος των ειδών τους από τον άνθρωπο. Ο Νώε μπορεί να είναι ο κατασκευαστής και πλοίαρχος της Κιβωτού, αλλά είναι και ο υπηρέτης της ζωής.

Η ευτυχής κατάληξη της περιπέτειας αναγγέλεται από ένα περιστέρι [σύμβολο πνεύματος και ειρήνης] που φέρνει ένα κλαδί ελιάς [σύμβολο παραγωγικότητας, ευημερίας και ειρήνης]

(Δηλαδή, για να το πούμε πιο λιανά, αν ο Θεός της Ελλάδας έλεγε σε κάποιον Νωεόπουλο να σώσει την χώρα, θα απαιτοούσε να μπουν οι λαθρομετανάστες πρώτοι μέσα στην Κιβωτό πριν μπει η οικογένεια Νωεοπούλου, και να μείνει ο Κασιδιάρης από 'ξω.)

Τα στοιχεία που αποτελούν τον μύθο είναι απλά: Η αξία του χαρακτήρα και του πνεύματος και της μόρφωσης ενός ανθρώπου του επιτρέπει να γνωρίσει την καταστροφή που έρχεται στο εγγύς μέλλον και, μέσω της δύναμης του χαρακτήρα του, να προβεί σε ενέργειες, στην κατασκευή ενός μέσου σωτηρίας, για να σώσει όχι μόνο τον εαυτό του και τους αγαπημένους του αλλά πρώτιστα την πλάση όλη σαν υπηρέτης της αντί σαν εξουσιαστής της. Η δε καταστροφή έρχεται σαν τιμωρία των άλλων οι οποίοι επέτρεψαν στον χαρακτήρα τους να αψηφήσει τους κανόνες της ηθικής τους οποίους απαιτεί η συμβίωση.

Ο λόγος για τον οποίον η καταστροφή εικονογραφείται σαν πλημύρα μετά από καταρρακτώδεις βροχές είναι γιατί οι συγγραφείς και ακροατήριο του μύθου, στην Μεσοποταμία, ήταν συνηθισμένοι στις πλημύρες του Ευφράτη και του Τίγρη, ίσως ακόμα και σε τσουνάμι από τον Ινδικό ωκεανό . Οι φυσικές δε καταστροφές πάντα εκλαμβάνονταν σαν τιμωρία από κάποιο υπέρτατο όν το οποίο κατευθύνει το μέλλον [έννοια απαραίτητη για να βοηθήσει τον ανθρώπινο νου να χωρέσει και να υπομείνει την αβεβαιότητα του μέλλοντος και την ασήμαντη ύπαρξη του ανθρώπου].

Στην διαχρονικότητα των αξιών και διδαχών του μύθου επιβίωσης του Νώε θα είναι λάθος να εκλάβουμε την εικονογράφηση κυριολεκτικά. Το να σκεφτούμε ότι επιβίωση μπορεί να επιτευχθεί κυριολεκτικά με ένα μεγάλο καράβι στους ωκεανούς θα ήταν τόσο ατυχής όσο η απόφαση μερικών Αθηναίων να εκλάβουν τον χρησμό για ξύλινα τείχη ως προτροπή να χτίσουν ένα ξύλινο τείχος γύρω από την Ακρόπολη, ή την προτροπή του τσίπρα να διαγράψουν αυθαίρετα το χρέος ως πράξη/λύση χωρίς συνέπειες. Όπως ο χρησμός εννοούσε καράβια, στα στενά της Σαλαμίνας, έτσι και ο μύθος του Νώε εννοεί κάτι μεγαλύτερο και διαφορετικό από την Κιβωτό, το καράβι, που εικονογραφεί.

Ο μύθος αφορά την επιβίωση όλων των ειδών ζωής, και, το μοναδικό "καράβι" που μπορεί να τα χωρέσει όλα είναι ο ίδιος μας ο πλανήτης Γη. Η Κιβωτός είναι η Γη, και εμείς οι υπηρέτες της. Η ζωή δεν θα μπορούσε να επιβιώσει μόνο από ένα ζευγάρι του κάθε είδους περισσότερο από όσο θα μπορούσε όλη η ανθρωπότητα να κατάγεται από μόνο τον Αδάμ και την Εύα.

Είτε μιλάμε για οικολογική καταστροφή, είτε για οικονομική ανισότητα και τυραννία, ή κατάρρευση της αγοράς και της οικονομίας, το κλειδί είναι ο χαρακτήρας μας, η πίστη μας στην ηθική, η ικανότητα συμβίωσης συλλογικά αντί μεμονωμένα και η υπηρεσία προς την ζωή αντί μόνο προς τον εαυτό μας ή τον άμεσο κύκλο μας. Η διδαχή δεν εννοεί επιβίωση δια μέσου απομόνωσης και φυγής, αλλά μέσω ηθικής, εφευρετικότητας και εργασίας για το σύνολο, με αποδοχή της διαφορετικότητας των άλλων σαν υπέρτατη έννοια και στόχο και σαν απαραίτητη για την δική μας επιβίωση.












Έκτακτο Δελτίο Ειδήσεων:

Ο Κασιδιάρης ίδρυσε την Κιβωτό του Μίσους: "Εθνική Αυγή" μπας λέει και του κλείσουνε πραξικοπηματικά το μαγαζί της "Χρυσής Αυγής". Αξιοσημείωτο είναι το ότι ο Κασιδιάρης είπε: «Στις εκλογές θα κατέβουμε ό,τι και να γίνει. Οι Έλληνες πατριώτες ίδρυσαν την Εθνική Αυγή, στην οποία δεν συμμετέχουν οι δολοφόνοι που περιλαμβάνονται στη Χρυσή Αυγή». Τσιμπήστε με να ξυπνήσω. Μήπως άκουσα τον Κασιδιάρη να παραδέχεται ότι στην Χρυσή Αυγή συμπεριλαμβάνονται δολοφόνοι;

(...στην αίτηση συμμετοχής στην Εθνική Αυγή έχει μια ερώτηση που λέει "είσαι τώρα, ήσουνα ποτέ, ή πρόκειται να γίνεις δολοφόνος;" Κι' αν απαντήσεις "Ναι", ο Κασιδιάρης δεν σε δέχεται στην Εθνική Αυγή.)













3 σχόλια:

  1. Διορθωσουλα: τα ζωα αντιλαμβανονται τον γραμμικο χρονο. Εμεις δεν ξερουμε την τυφλα μας και δεν αντιλαμβανομαστε αυτο που ατιλαμβανονται τα ζωα.
    Για δελφινια, φαλαινες και ολα τα πιθηκοειδη ειμαστε ηδη σιγουροι οτι υπολογιζουν με γραμμικο χρονο, ενω υπαρχουν βασιμες ενδειξεις και για τα υπολοιπα ζωικα ειδη.

    Ο κατακλυσμος μαλλον συνεβη στην πραγματικη πραγματικοτητα. Δεν ηταν ενα συμβολικο παραμυθι για να μας διδαξει την "αξια του πνευματος και της μορφωσης" οπως υποστηριζεις. Οι αρχαιοι ελληνες εχουν κατακλυσμο στην μυθολογια τους (ψαξε για τον Δευκαλιωνα), καθως και οι σουμεριοι. Δεν ειναι δυνατον 3 (ισως περισσοτερρες) τοσο διαφορετικες κουλτουρες να περιγραφουν εναν ολοιδιο κατακλυσμο μονο και μονο για να διδαξουν μια οποιαδηποτε αξια.
    Εξ αλλου και οι αρχαιολογοι εχουν βρει ιχνη του μυθικου κατακλυσμου.

    Σ' εναν κατακλυσμο ειτε φτιαχνεις καραβι, ειτε ανεβαινεις στις ψηλες βουνοκορφες. Δεν θελει καν λογικη αυτο, απλο ενστικτο επιβιωσης ειναι. Γι αυτο θα κανουν το ιδιο ολα τα ζωα.
    Ειναι λοιπον πολυ πιθανο να εγινε ο κατακλυσμος, οι ανθρωποι να ανεβηκαν στις βουνοκορφες και ξαφνικα να διαπιστωσαν οτι περιτρυγυριζονται απο ολα τα γνωστα ζωα.

    Δεν ειναι καν αναγκη να εφευρεις τον Νωε για κατι τετοιο. Αν μια φυσικη καταστροφη καταστερψει τα 9/10 του (γνωστου τοτε) κοσμου, ειναι λογικο οτι θα βρεις συγκεντρωμενους ολους τους ανθρωπους και ολα τα ζωα που γλυτωσαν στο υπολοιπο 1/10. Ιδου η κιβωτος, χωρις να την εχει φτιαξει κανενας.

    Επιβιωση σε πλοιο για πανω απο 12 μηνες γινεται μεν, αλλα μονο κατοπιν προσεχτικων σχεδιασμων δε. Φυσικα χωρις να παρεις ολην την χλωριδα και ολην την πανιδα του πλανητη μαζι σου.
    Αλλα στον κατακλυσμο δεν χρειαζεται να επιβιωσεις 12 μηνες. Αρκει να επιβιωσεις λιγες βδομαδες.
    Ας υποθεσουμε οτι βλεπεις τον κατακλυσμο να ερχεται και εκτιμας οτι εχεις 5 μερες καιρο, μεχρι να πνιγουν τα παντα. Το να μπεις σε 5 πλοια και να παρεις μερικα ζωα μαζι σου, δεν ειναι κατι τοσο εξωπραγματικο. Ουτε το να επιβιωσεις 2 μηνες στην θαλασσα μετα απο μια νεροποντη.
    Μην ξεχναμε οτι ενα πλοιο στο ανοιχτο πελαγος μπορει να αντεξει και το μεγαλυτερο τσουναμι. Στην ακτη οχι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Καλό σου απόγευμα κάπταιν, και σ' ευχαριστώ!

      1. Εννοείται πως στο κείμενο αναφέρομαι στο πως ο ανθρώπινος νους αντιλαμβάνεται/εξηγεί/δίνει "λογική" στον χρόνο ως εμπειρία γραμμική και ξεχωριστή από τις υπόλοιπες τρεις διαστάσεις του χώρου. Το ενεργό στοιχείο σε αυτήν την αναφορά είναι το πως ο εγκέφαλος του ανθρώπου δημιουργεί σκέψεις που μορφώνονται από την πολυπλοκότητά του και την μοναδικότητά του. Αν και όλα τα ζώα έχουν την δική τους βιολογική/νευρολογική δομή, δεν έχουν την ίδια δομή, άρα δεν μπορούμε ούτε εγώ ούτε εσύ να γνωρίζουμε το κατά πόσον οι εμπειρίες και σκέψεις πλαισίου συναισθηματισμού και λογικής είναι παρεμφερείς, ή όχι μεταξύ ειδών. Η αναφορά μου στο κείμενο σε καμία περίπτωση δεν προδικάζει τον άνθρωπο σαν "καλύτερο/αξιότερο" άλλων ζώντων οργανισμών (εφ' όσον μάλιστα πιστεύω ότι αν ένας εξωγήινος πολιτισμός επισκεπτόταν την Γη πιθανόν να απέδιδε περισσότερη αξία στα θηλαστικά της θάλασσας παρά στον άνθρωπο). Όμως εστιάζω στην διαφορετικότητα μεταξύ ειδών, για την οποίαν δεν μπορώ φυσικά να προσφέρω ποσοτικοποίηση περισσότερο ή λιγότερο ακριβή από όσο μπορείς εσύ. Το θέμα, σε κάθε περίπτωση δεν είναι το κατά πόσον και πως αντιλαμβάνονται τον γραμμικό χρόνο άλλα ζώα, αλλά πως και με τι απορρέοντες σκέψεις και ενέργειες τον αντιλαμβάνεται ο άνθρωπος.

      2. Φυσικά και συνέβη κατακλυσμός, πολλές μάλιστα φορές --δεν είναι δυνατόν να μην έχει συμβεί. Κάθε φορά που πλημμύρησε την έρημο ο Τίγρης ή/και ο Ευφράτης, και κάθε φορά που σκέπασε η θάλασσα τα παράλια με κάποιο μικρό ή μεγάλο τσουνάμι όπως του 2004. Στην συλλογική μνήμη οπωσδήποτε έμειναν πολλά τέτοια γεγονότα από το τέλος της πιο πρόσφατης εποχής των παγετώνων μέχρι το 2000 Προ Κοινής Εποχής. Οι κουλτούρες δεν περιγράφουν απαραίτητα έναν ολόιδιο κατακλυσμό, αλλά συγχωνεύουν αρκετούς ολόιδιους κατακλυσμούς σαν μια έννοια απειλής, προσπαθώντας να της αποδώσουν πηγές, αίτια, αφορμές, διδαχές και μεθόδους επιβιώσεών της.

      Η ερώτηση την οποίαν αφήνει το σχετικό μέρος του σχόλιού σου είναι το αν πιστεύεις πράγματι ότι έγινε Ένας κατακλυσμός ο οποίος να σκέπασε με νερό όλη την επιφάνεια του πλανήτη για κάμποσες μέρες. Αν από την άλλη συμφωνήσεις ότι το νερό σκέπασε μόνο μια άλφα περιοχή του πλανήτη (όπως και γράφεις παρακάτω στο σχόλιό σου), τότε, αυτόματα, η οπτική από την οποία βλέπουμε τον κατακλυσμό γυρνά σε εκείνους που τον είδαν και τον επέζησαν, και, αυτόματα, εννοεί ότι η έκτασή του είναι σίγουρη μόνο όσον αφορά την επέκταση σε ένα σημείο της Γης της κουλτούρας που τον είδε. Να θυμίσω ότι το Αραράτ είναι χαμηλότερο του Έβερεστ.

      3. Το πως επιβιώνεις έναν κατακλυσμό εξαρτάται από το περί τίνος είδους "κατακλυσμό" ομιλείς: Μια πλημύρα χρειάζεται βάρκα. Ηφαίστειο κάτι άλλο. Σεισμός κάτι άλλο. Μετεωρίτης, κάτι άλλο. Οικονομική καταβαράθρωση κάτι άλλο. Το κοινό σημείο είναι η επιβίωση της Ζωής όπως την γνωρίζουμε. Η γνώμη μου είναι ότι ο στόχος μιας θρησκείας δεν είναι να γράψει ιστορία ή να δώσει επιστημονικές λύσεις σε συγκεκριμένα προβλήματα, αλλά να δώσει κατεύθυνση ηθικής για την λύση οποιωνδήποτε παρεμφερών προβλημάτων. Άρα, θα δεχόμουνα την Κιβωτό του Νώε σαν αλληγορία με βαθύτερα νοήματα --αλλιώς θα έπρεπε να δεχτώ και την Γένεση σε 6 ημέρες.

      4. Στην προ-τελευταία σου παράγραφο σωστά αναφέρεις το 1/10, ως κιβωτό. Ρωτάω όμως γιατί αυτό το 1/10 να είναι ξεχωριστό γεωγραφικό σημείο και όχι ποσοστό με εφαρμογή σε έννοιες πέρα των γεωγραφικών.

      5. Και πάλι, δεν αμφισβητώ πως αν πρόκειται να γίνει πλημύρα με νερό μπορούν αρκετά "πράγματα" να σωθούν σε καράβια. Και για πολλούς μήνες ή ακόμα και χρόνια με κατάλληλη γνώση, σχεδίαση και οργάνωση (σε προέκταση, μπορούν άραγε τα "καράβια" να είναι σπηλιές, διαστημόπλοια ή κανόνες ηθικής;;;) Στην ανάρτηση ξεφεύγω από οποιοδήποτε συγκεκριμένο είδος "κατακλυσμού" και μιλάω γενικότερα για τις αρχές της επιβίωσης μετά από οποιουδήποτε είδους καταστροφή, ή αλλαγή του κατεστημένου. Και προτείνω ότι η βαθύτερη διδαχή των μνημών που έχτισαν ιστορίες σαν του Νώε, μιλάν περισσότερο για την ηθική άποψη παρά την τεχνική.

      Διαγραφή
  2. Όσον αφορά την υπόθεση κανενός ότι ο Κατακλυσμός του Νώε συνέβη σαν ιστορικό και μοναδικό γεγονός, να θυμίσω ότι αν λιώσουν εντελώς όλοι οι πάγοι στην Γη, η στάθμη του νερού θα ανέβη περίπου 300 μέτρα. Το όρος Αραράτ έχει υψόμετρο 5.137 μέτρα στην ψηλότερη κορυφή (και ας μην μιλήσουμε για τα Ιμαλάια). Δηλαδή, για να φτάσει η στάθμη του νερού περισσότερο από 300 μέτρα πάνω από το σημερινό της επίπεδο χρειάζεται πολυ-πολλαπλάσια περισσότερο νερό από όσο υπάρχει στον πλανήτη Γη. Στοιχεία και δεδομένα προτείνουν ότι αν όλο το νερό που υπάρχει στον πλανήτη προστεθεί στην θάλασσα, η Κιβωτός του Νώε θα μπορεί άνετα να αράξει πάνω στον Άηγιώργη στον Λυκαβηττό (υψόμετρο 275 μ).

    ΑπάντησηΔιαγραφή