Λέγεται ότι υπάρχουν δύο είδη παιδείας. Η δωρεάν παιδεία, η δημόσια, και η επί πληρωμή παιδεία, η ιδιωτική.
Η επί πληρωμή παιδεία οργανώνεται από ιδιωτικές επιχειρήσεις, και το κόστος της είναι το κόστος ενός προϊόντος στην αγορά: του προϊόντος της παιδείας.
Η δωρεάν παιδεία παρέχεται από το κράτος, είτε σε επίπεδο εθνικό, είτε επαρχιακό, είτε δήμου, ανάλογα με την χώρα και το ιδιαίτερο σύστημα οικονομίας. Το κράτος χρηματοδοτεί την παιδεία από τους φόρους που εισπράττει. Το έμμεσο αυτό κόστος είναι κόστος κοινωνικής υπηρεσίας.
Όταν κάποιος επιλέγει την επί πληρωμή παιδεία, πληρώνει τα δίδακτρά του, αλλά, επίσης πληρώνει μέσω των φόρων του το κόστος της παιδείας που παρέχεται σαν υπηρεσία από το κράτος για τους άλλους, κι ας μην την χρησιμοποιεί.
Άρα δεν υπάρχει δωρεάν παιδεία. Την πληρώνουν όλοι, είτε επιλέγοντας να την πληρώσουν ιδιωτικά, είτε θέλουν-δε-θέλουν μέσω φόρων.
Είναι τόσο αφελές να αναφέρεται κανείς σε "δωρεάν παιδεία"...
Δεν υπάρχει τζάμπα φαγητό, όπως και να το ζυγίσεις.
Κάποιος πάντα γράφει τον λογαριασμό, και κάποιος τον πληρώνει, με κάποιο τρόπο, άμεσο ή έμμεσο.
Η διαφορά είναι ότι η ιδιωτική παιδεία λειτουργεί σαν επιχείρηση και οι πελάτες έχουν νόμιμες απαιτήσεις ποιότητας, οι δάσκαλοι μπορούν να απολυθούν και να προσληφθούν άλλοι, και, οι χώροι και τα εργαλεία είναι περιουσία της ιδιωτικής επιχείρησης χρησιμοποιούμενα από πελάτες που πληρώνουν.
Ενώ, η κρατική παιδεία, ως υπηρεσία του κράτους, δεν αφήνει περιθώρια άμεσου ελέγχου λειτουργίας και άμεσων απαιτήσεων όπως ο ιδιωτικός τομέας. Γιατί οι κρατικές υπηρεσίες οργανώνονται και ελέγχονται από πολιτικούς και όχι από επαγγελματίες.
Οι μαθητές και φοιτητές είναι και νέοι μελλοντικοί πολίτες, άρα έχουν γνώμη για τα κοινά τόσο, όσο και για την παιδεία τους. Έχουν το απόλυτο δικαίωμα της συμμετοχής και της διαμαρτυρίας όσον αφορά και την παιδεία τους και την κοινωνία στην οποία ζουν.
Εκείνοι που έχουν επιλέξει ιδιωτική παιδεία έχουν επίσης την επιλογή να πάνε σε άλλο ιδιωτικό σχολείο αν δεν τους αρέσει. Εκείνοι που χρησιμοποιούν την δημόσια παιδεία δεν έχουν άλλη επιλογή.
Οπωσδήποτε, αλλιώς θα χρησιμοποιήσουν το περιβάλλον της παιδείας ως χώρο διαμαρτυρίας και απαιτήσεων εκείνοι που πληρώνουν για ιδιωτική παιδεία και αλλιώς εκείνοι που ανήκουν στον χώρο της κρατικής παιδείας. Από την πλευρά της παιδείας, αλλιώς θα αντιδράσουν δημόσιοι υπάλληλοι και αλλιώς ιδιωτικοί υπάλληλοι. Αλλιώς θα αντιδράσει η διεύθυνση κερδοσκοπικής επιχείρησης και αλλιώς οι πολιτική ηγεσία ενός κράτους.
Ανέκαθεν οι νέοι ήταν το βαρόμετρο, αλλά και η σκανδάλη των κοινωνικών εξελίξεων.
Και ανέκαθεν το κράτος αντιδρά στις απαιτήσεις, μεθόδους και πράξεις των νέων είτε αυτές ξεκινούν από τον δημόσιο τομέα παιδείας, είτε τον ιδιωτικό.
Σε παγκόσμια κλίμακα, η εποχή 1965-1975 ήταν εποχή ριζικών κοινωνικών αναδιαρθρώσεων.
Την δεκαετία του 1990, και τα επακόλουθα χρόνια στον εικοστό πρώτο αιώνα, το διεθνές τοπίο, και τα τοπία κάθε δυτικής χώρας, υπήρχαν και υπάρχουν με καταστάσεις ριζικά διαφορετικές από εκείνες της δεκαετίας 1965-1975.
Οι σοβαρές υποθέσεις μιας κοινωνίας, τα σοβαρά γεγονότα, πάντα κινητοποιούν τους νέους. Κάθε κινητοποίηση έχει την ατόφια και αναμφισβήτητη αξία του ότι προέρχεται από τους νέους --την επόμενη γενιά, η οποία έχει όχι μόνο δικαίωμα αλλά και υποχρέωση να μιλήσει.
Όμως, είναι αναπόφευκτο να γίνονται συγκρίσεις.
Σήμερα, το "Εδώ Πολυτεχνείο" θα κυκλοφορούσε με SMS και Τουήτς από iPhones και Smartphones. Όχι από έναν πρόχειρο ραδιοφωνικό σταθμό στα εργαστήρια του Πολυτεχνείου. Η ιστορία θα γραφόταν σε στάτους του φέησμπούκ και θα αναλυόταν στην γουηκιπαίδεια. Οι επελάσεις της αστυνομίας και του στρατού θα παιζόντουσαν στο youtube. Οι επαναστάτες θα έβαζαν "Like!"
Σήμερα, η εξέγερση δεν θα γίνει εναντίων μιας στρατιωτικής δικτατορίας συνταγματαρχών που χρησιμοποιούν τον στρατό εναντίων των πολιτών και την ΚΥΠ για βασανιστήρια σε κάποιο υπόγειο. Σήμερα η κατάληψη θα γίνει για άλλους λόγους, σε άλλα τοπία.
Η σύγκριση, και η πάντα υποκειμενική κρίση και κριτική που βγαίνει από την σύγκριση, είναι αναπόφευκτη.
Όσο αναπόφευκτο είναι το ότι οι άνθρωποι, ιδίως οι νέοι, φέρνουν την αλλαγή συνήθως και μόνο με διαμαρτυρία και εξέγερση εφ' όσον η συζήτηση είναι πάντα μονόπλευρη από την μεριά των κρατούντων.
Στη τελική, η ερώτηση είναι το αν έχουν δικαίωμα κατάληψης και διαμαρτυρίας, έστω και επανάστασης, οι νέοι άνθρωποι.
Επίσης είναι αναπόφευκτο να γίνεται κριτική επί του θέματος και των κινήτρων μιας κατάληψης, διαμαρτυρίας ή εξέγερσης. Παραδείγματος χάριν, μαθητές και φοιτητές μπορεί να διαμαρτυρηθούν για θέματα που αφορούν την παιδεία τους, ή θέματα που αφορούν την κοινωνία στην οποία ζουν. Όπως σε κάθε διαμαρτυρία, η κριτική περί του αν η διαμαρτυρία γίνεται για σωστούς λόγους είναι άνευ σημασίας: οποιοσδήποτε, οποιασδήποτε ηλικίας έχει δικαίωμα να διαμαρτυρηθεί για κάτι. Η ερώτηση είναι αν οι διαμαρτυρόμενοι έχουν λύση να προτείνουν, και, αν η λύση την οποία προτείνουν έχει τις ρίζες της σε μορφωμένη άποψη επί του θέματος. Ή, αν όχι.
Όπως πάντα, και για τα πάντα, αυτό που έχει σημασία είναι η προτεινόμενη λύση, περισσότερο από το αντιληπτό πρόβλημα.
Το πως θα αντιμετωπιστούν οι διαμαρτυρόμενοι από τους δέκτες της διαμαρτυρίας, απλά, ενισχύει ή αποδυναμώνει την ορθότητα και την ηθική της θέσης των διαμαρτυρομένων.
Τι λέτε και 'σεις;
Βέβαια, όσοι έχουν εμπειρία παιδείας ονομαστικής αξίας $40.000 δολαρίων τον χρόνο, πιθανόν να έχουν άλλα κριτήρια από εκείνους που δεν έχουν (τέτοια εμπειρία). Εκ των πραγμάτων όμως, το να επιλέξει κανείς παιδεία ονομαστικής αξίας $40.000 δολαρίων τον χρόνο, προερχόμενος ή προερχόμενη από δωρεάν κρατική παιδεία, είναι από μόνη της μια πράξη διαμαρτυρίας --όπου αντί να κάνει κατάληψη, επέλεξε να πάει αλλού. Για να έχει την παιδεία ονομαστικής αξίας $40.000 δολαρίων τον χρόνο.
Το θέμα δεν είναι μόνο η επιλογή αλλά και η δυνατότητα σε ατομικό επίπεδο να κάνει κανείς την επιλογή. Άλλοι, που θα έκαναν αυτήν την επιλογή, ίσως να μην έχουν τις συνθήκες δια μέσου των οποίων να κάνουν την επιλογή αυτή, και, η μόνη επιλογή που τους μένει είναι η κατάληψη.
Η επί πληρωμή παιδεία οργανώνεται από ιδιωτικές επιχειρήσεις, και το κόστος της είναι το κόστος ενός προϊόντος στην αγορά: του προϊόντος της παιδείας.
Η δωρεάν παιδεία παρέχεται από το κράτος, είτε σε επίπεδο εθνικό, είτε επαρχιακό, είτε δήμου, ανάλογα με την χώρα και το ιδιαίτερο σύστημα οικονομίας. Το κράτος χρηματοδοτεί την παιδεία από τους φόρους που εισπράττει. Το έμμεσο αυτό κόστος είναι κόστος κοινωνικής υπηρεσίας.
Όταν κάποιος επιλέγει την επί πληρωμή παιδεία, πληρώνει τα δίδακτρά του, αλλά, επίσης πληρώνει μέσω των φόρων του το κόστος της παιδείας που παρέχεται σαν υπηρεσία από το κράτος για τους άλλους, κι ας μην την χρησιμοποιεί.
Άρα δεν υπάρχει δωρεάν παιδεία. Την πληρώνουν όλοι, είτε επιλέγοντας να την πληρώσουν ιδιωτικά, είτε θέλουν-δε-θέλουν μέσω φόρων.
Είναι τόσο αφελές να αναφέρεται κανείς σε "δωρεάν παιδεία"...
Δεν υπάρχει τζάμπα φαγητό, όπως και να το ζυγίσεις.
Κάποιος πάντα γράφει τον λογαριασμό, και κάποιος τον πληρώνει, με κάποιο τρόπο, άμεσο ή έμμεσο.
Η διαφορά είναι ότι η ιδιωτική παιδεία λειτουργεί σαν επιχείρηση και οι πελάτες έχουν νόμιμες απαιτήσεις ποιότητας, οι δάσκαλοι μπορούν να απολυθούν και να προσληφθούν άλλοι, και, οι χώροι και τα εργαλεία είναι περιουσία της ιδιωτικής επιχείρησης χρησιμοποιούμενα από πελάτες που πληρώνουν.
Ενώ, η κρατική παιδεία, ως υπηρεσία του κράτους, δεν αφήνει περιθώρια άμεσου ελέγχου λειτουργίας και άμεσων απαιτήσεων όπως ο ιδιωτικός τομέας. Γιατί οι κρατικές υπηρεσίες οργανώνονται και ελέγχονται από πολιτικούς και όχι από επαγγελματίες.
Οι μαθητές και φοιτητές είναι και νέοι μελλοντικοί πολίτες, άρα έχουν γνώμη για τα κοινά τόσο, όσο και για την παιδεία τους. Έχουν το απόλυτο δικαίωμα της συμμετοχής και της διαμαρτυρίας όσον αφορά και την παιδεία τους και την κοινωνία στην οποία ζουν.
Εκείνοι που έχουν επιλέξει ιδιωτική παιδεία έχουν επίσης την επιλογή να πάνε σε άλλο ιδιωτικό σχολείο αν δεν τους αρέσει. Εκείνοι που χρησιμοποιούν την δημόσια παιδεία δεν έχουν άλλη επιλογή.
Οπωσδήποτε, αλλιώς θα χρησιμοποιήσουν το περιβάλλον της παιδείας ως χώρο διαμαρτυρίας και απαιτήσεων εκείνοι που πληρώνουν για ιδιωτική παιδεία και αλλιώς εκείνοι που ανήκουν στον χώρο της κρατικής παιδείας. Από την πλευρά της παιδείας, αλλιώς θα αντιδράσουν δημόσιοι υπάλληλοι και αλλιώς ιδιωτικοί υπάλληλοι. Αλλιώς θα αντιδράσει η διεύθυνση κερδοσκοπικής επιχείρησης και αλλιώς οι πολιτική ηγεσία ενός κράτους.
Ανέκαθεν οι νέοι ήταν το βαρόμετρο, αλλά και η σκανδάλη των κοινωνικών εξελίξεων.
Και ανέκαθεν το κράτος αντιδρά στις απαιτήσεις, μεθόδους και πράξεις των νέων είτε αυτές ξεκινούν από τον δημόσιο τομέα παιδείας, είτε τον ιδιωτικό.
Τα γεγονότα του Μαΐου 1968 στο Παρίσι ξεκίνησαν από φοιτητές.
Στις 4 Μαΐου του 1970, στο Πανεπιστήμιο Κεντ Στέητ του Οχάιο των ΗΠΑ, εθνοφρουροί πυροβόλησαν άοπλους φοιτητές που διαμαρτύρονταν για την εισβολή του Νίξον στην Καμπότζη, η οποία είχε ανακοινωθεί τρεις μέρες νωρίτερα, σκοτώνοντας τέσσερεις και τραυματίζοντας άλλους εννέα φοιτητές.
Στις 14 Νοεμβρίου του 1973 φοιτητές στο Πολυτεχνείο της Αθήνας κατέλαβαν τα κτήρια του Πολυτεχνείου. Μέσα σε δύο-τρεις μέρες πολιτικές οργανώσεις άσχετες με τους φοιτητές είχαν διεισδύσει στην κίνηση και στις 17 Νοεμβρίου η Δικτατορία της εποχής έδωσε βίαιο τέλος στα γεγονότα με αποτέλεσμα (αμφισβητούμενοι αριθμοί) έντεκα έως πενήντα νεκρούς και 1.103 τραυματίες.
Σε παγκόσμια κλίμακα, η εποχή 1965-1975 ήταν εποχή ριζικών κοινωνικών αναδιαρθρώσεων.
Την δεκαετία του 1990, και τα επακόλουθα χρόνια στον εικοστό πρώτο αιώνα, το διεθνές τοπίο, και τα τοπία κάθε δυτικής χώρας, υπήρχαν και υπάρχουν με καταστάσεις ριζικά διαφορετικές από εκείνες της δεκαετίας 1965-1975.
Οι σοβαρές υποθέσεις μιας κοινωνίας, τα σοβαρά γεγονότα, πάντα κινητοποιούν τους νέους. Κάθε κινητοποίηση έχει την ατόφια και αναμφισβήτητη αξία του ότι προέρχεται από τους νέους --την επόμενη γενιά, η οποία έχει όχι μόνο δικαίωμα αλλά και υποχρέωση να μιλήσει.
Όμως, είναι αναπόφευκτο να γίνονται συγκρίσεις.
Σήμερα, το "Εδώ Πολυτεχνείο" θα κυκλοφορούσε με SMS και Τουήτς από iPhones και Smartphones. Όχι από έναν πρόχειρο ραδιοφωνικό σταθμό στα εργαστήρια του Πολυτεχνείου. Η ιστορία θα γραφόταν σε στάτους του φέησμπούκ και θα αναλυόταν στην γουηκιπαίδεια. Οι επελάσεις της αστυνομίας και του στρατού θα παιζόντουσαν στο youtube. Οι επαναστάτες θα έβαζαν "Like!"
Σήμερα, η εξέγερση δεν θα γίνει εναντίων μιας στρατιωτικής δικτατορίας συνταγματαρχών που χρησιμοποιούν τον στρατό εναντίων των πολιτών και την ΚΥΠ για βασανιστήρια σε κάποιο υπόγειο. Σήμερα η κατάληψη θα γίνει για άλλους λόγους, σε άλλα τοπία.
Η σύγκριση, και η πάντα υποκειμενική κρίση και κριτική που βγαίνει από την σύγκριση, είναι αναπόφευκτη.
Όσο αναπόφευκτο είναι το ότι οι άνθρωποι, ιδίως οι νέοι, φέρνουν την αλλαγή συνήθως και μόνο με διαμαρτυρία και εξέγερση εφ' όσον η συζήτηση είναι πάντα μονόπλευρη από την μεριά των κρατούντων.
Στη τελική, η ερώτηση είναι το αν έχουν δικαίωμα κατάληψης και διαμαρτυρίας, έστω και επανάστασης, οι νέοι άνθρωποι.
Επίσης είναι αναπόφευκτο να γίνεται κριτική επί του θέματος και των κινήτρων μιας κατάληψης, διαμαρτυρίας ή εξέγερσης. Παραδείγματος χάριν, μαθητές και φοιτητές μπορεί να διαμαρτυρηθούν για θέματα που αφορούν την παιδεία τους, ή θέματα που αφορούν την κοινωνία στην οποία ζουν. Όπως σε κάθε διαμαρτυρία, η κριτική περί του αν η διαμαρτυρία γίνεται για σωστούς λόγους είναι άνευ σημασίας: οποιοσδήποτε, οποιασδήποτε ηλικίας έχει δικαίωμα να διαμαρτυρηθεί για κάτι. Η ερώτηση είναι αν οι διαμαρτυρόμενοι έχουν λύση να προτείνουν, και, αν η λύση την οποία προτείνουν έχει τις ρίζες της σε μορφωμένη άποψη επί του θέματος. Ή, αν όχι.
Όπως πάντα, και για τα πάντα, αυτό που έχει σημασία είναι η προτεινόμενη λύση, περισσότερο από το αντιληπτό πρόβλημα.
Το πως θα αντιμετωπιστούν οι διαμαρτυρόμενοι από τους δέκτες της διαμαρτυρίας, απλά, ενισχύει ή αποδυναμώνει την ορθότητα και την ηθική της θέσης των διαμαρτυρομένων.
Υπάρχουν βέβαια και εκείνοι των οποίων η κριτική θεμελιώνεται στην αξίωση ότι οι μαθητές απλά δεν θέλουν να κάνουν μάθημα. Μία κριτική του ιδίου επιπέδου όπως εκείνη η άλλη που λέει ότι φταίει το θύμα για τον βιασμό, ή ότι φταίνε οι φτωχοί που δεν κατανοούν το μεγαλείο του καπιταλισμού, και του Εγώ.
Τι λέτε και 'σεις;
Βέβαια, όσοι έχουν εμπειρία παιδείας ονομαστικής αξίας $40.000 δολαρίων τον χρόνο, πιθανόν να έχουν άλλα κριτήρια από εκείνους που δεν έχουν (τέτοια εμπειρία). Εκ των πραγμάτων όμως, το να επιλέξει κανείς παιδεία ονομαστικής αξίας $40.000 δολαρίων τον χρόνο, προερχόμενος ή προερχόμενη από δωρεάν κρατική παιδεία, είναι από μόνη της μια πράξη διαμαρτυρίας --όπου αντί να κάνει κατάληψη, επέλεξε να πάει αλλού. Για να έχει την παιδεία ονομαστικής αξίας $40.000 δολαρίων τον χρόνο.
Το θέμα δεν είναι μόνο η επιλογή αλλά και η δυνατότητα σε ατομικό επίπεδο να κάνει κανείς την επιλογή. Άλλοι, που θα έκαναν αυτήν την επιλογή, ίσως να μην έχουν τις συνθήκες δια μέσου των οποίων να κάνουν την επιλογή αυτή, και, η μόνη επιλογή που τους μένει είναι η κατάληψη.
Άλλωστε, η κάθε διαμαρτυρία, κατάληψη ή επανάσταση γίνεται όταν δεν υπάρχουν άλλες επιλογές.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου