Τετάρτη 7 Μαΐου 2014

Νόημα










Η ηλικία και το μέγεθος του σύμπαντος είναι γραμμένα στο φως . Η φύση της ομορφιάς και η υφή των άστρων, οι νόμοι του χώρου και του χρόνου ήταν πάντα μπροστά μας, αλλά ποτέ δεν τους είδε κανείς μέχρι που επινοήσαμε τρόπους και εργαλεία για τους δούμε. Η ιστορία αυτής της αφύπνισης έχει πολλές αρχές αλλά δεν έχει τέλος.

Από που ήρθε το παν; Πώς εξελιχθήκαμε από μικρές ομάδες περιπλανώμενων κυνηγών και τροφοσυλλεκτών που ζούσαν μέχρι που οικοδομήσαμε ένα παγκόσμιο πολιτισμό; Πώς φτάσαμε από εκεί μέχρι εδώ ; Δεν υπάρχει μόνο μία απάντηση .

Στην Κίνα , πριν 2.000 χρόνια, λέγεται ότι ένας φιλόσοφος με το όνομα Mo Τζε παρατηρήσε ότι το φως θα μπορούσε να ζωγραφίσει μια εικόνα μέσα σε ένα κλειδωμένο δωμάτιο. Αυτή ήταν η περιγραφή της πρώτης φωτογραφικής μηχανής της camera obscura και συγκεκριμένα το πρωτότυπο όλων των φωτογραφικών μηχανών, για το σχηματισμό μίας εικόνας. Η camera obscura είναι ένα δωμάτιο εντελώς σκοτεινό εκτός από μια μικρή τρυπίτσα δια της οποίας το φως προβάλει στον απέναντι εσωτερικό τοίχο το είδωλο των αντικειμένων έξω από το δωμάτιο, καθώς αντανακλούν το φως: Η τρυπίτσα αυτή ήταν ο προπάππους του φωτογραφικού φακού και οι ερωτήσεις που γέννησε η ανακάλυψή της οδήγησαν αργότερα και στην ανάλυση του φωτός από τον Νεύτωνα.

Ο Τζε ήταν μια στρατιωτική ιδιοφυΐα που χρησιμοποιούσε το ταλέντο του για την πρόληψη της βίας. Είχε αποκτήσει φήμη ταξιδεύοντας μεταξύ των εμπόλεμων κρατών, χρησιμοποιώντας έξυπνη στρατηγική για να αποτρέψει βασιλιάδες από το να κάνουν πόλεμο. Ήταν ένας από τους πρώτους που ονειρεύτηκε την πληρότητα της αγάπης και το τέλος της φτώχειας και της ανισότητας. Ονειρεύτηκε μια κυβέρνηση από τους ανθρώπους για τους ανθρώπους ενάντια στην τυφλή υποταγή σε δεσπότες. Στα γραπτά του μπορεί να βρει κανείς τα πρώτα σκιρτήματα της επιστημονικής προσέγγισης.

Τα έργα του Μο Τζε, του Κομφούκιου και άλλων κάηκαν στις πυρές που έστησε για αυτόν τον σκοπό ο πρώτος αυτοκράτορας της Κίνας τον οποίον τώρα θυμόμαστε επειδή άφησε 7,000 πολεμιστές από τερακότα να φυλάνε τον τάφο του.

Η επιστήμη χρειάζεται το φως της ελεύθερης έκφρασης για να ανθίσει. Η επιβίωσή της εξαρτάται από την άφοβη αμφισβήτηση της εξουσίας και από την ανοιχτή ανταλλαγή ιδεών. Οι αρχαίοι Κινέζοι και Έλληνες παρατήρησαν ότι το φως θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για να κάνει θαυμάσια πράγματα - αλλά κανείς, ούτε οι Κινέζοι ούτε οι Αρχαίοι Έλληνες δεν έκαναν την ερώτηση που συνήθως ενδιαφέρει τα μικρά παιδιά και τις μεγαλοφυίες: "Γιατί;"

Χίλια χρόνια πριν σήμερα, σε ένα μέρος που σήμερα λέμε Ιράκ, τότε, στο απόγειο του Χρυσού Αιώνα της Επιστήμης, στον Ισλαμικό κόσμο, από την Κόρντομπα μέχρι την Σαμαρκάνδη, ξεκίνησε το σπέρμα που θα οδηγούσε και στην Δυτική Αναγέννηση πεντακόσια χρόνια αργότερα. Χριστιανοί και Εβραίοι επιστήμονες ήταν τιμώμενοι καλεσμένοι στα ινστιτούτα της Βαγδάτης και στο Κάιρο. Αντί να καίνε βιβλία, οι Χαλίφηδες έστελναν αποστολές ανά τον κόσμο για να ανακαλύψουν και να συλλέξουν βιβλία. Μετά, ξόδεψαν μεγάλα ποσά για να τα καταγράψουν, να τα μεταφράσουν και να τα αντιγράψουν για τις μελλοντικές γενιές. Πολλά επιτεύγματα της ανθρωπότητας θα είχαν σβήσει χωρίς τις προσπάθειες και την συντήρηση που επιτεύχθηκε από τον πολιτισμό του Ισλάμ πριν χίλια χρόνια.

Χίλια χρόνια πριν σήμερα, στην πόλη Βασρα, στο Ιράκ, έζησε άλλος ένας από τους ανθρώπους που άλλαξαν τον κοσμο. Ο Ιμπν αλ Χαζεν (ή, αλ Χαϋθάμ) είχε την επιθυμία, το πάθος, να κατανοήσει την φύση. Αμφισβήτησε τα πάντα, ειδικά εκείνα τα πράγματα που όλοι οι άλλοι θεωρούσαν ως δεδομένα. "Πώς και γιατί μπορούμε να βλέπουμε;" ρώτησε.

Η σοφία της εποχής δίδασκε ότι ακτίνες φεύγουν από τα μάτια μας, φτάνουν σε αντικείμενα μπροστά μας και από αυτά αντανακλώνται και επιστρέφουν στα μάτια μας. Ο Ιμπν όμως σκέφτηκε ότι τα άστρα είναι πολύ μακριά και δεν είναι δυνατόν στο ανοιγοκλείσιμο ενός ανθρώπινου ματιού ακτίνες να ταξιδεύουν μέχρι τα άστρα και πίσω στα μάτια μας. Κάτι άλλο πρέπει να συμβαίνει.

Ο Ιμπν αλ Χαζεν έψαξε τρόπους για να υποχρεώσει την φύση για να αποκαλύψει τα μυστικά της. Και το κατάφερε. Ήταν άλλωστε, η Χρυσή Εποχή της Επιστήμης στον Ισλαμικό κόσμο .

Μεγάλο μέρος του φωτός της Αρχαίας Ελληνικής Επιστήμης θα είχε σβήσει μόνιμα χωρίς τις προσπάθειές που έγιναν στον Αραβικό κόσμο γύρω στον ενδέκατο αιώνα. Η αφύπνιση της επιστήμης που διαδραματίστηκε στην Ευρώπη πεντακόσια χρόνια αργότερα, άναψε από μια φλόγα που είχαν για πολύ καιρό ανακαλύψει και κρατήσει αναμμένη, και είχαν διατηρήσει, οι επιστήμονες και σοφοί του Ισλαμικού κόσμου.

Οι Άραβες εισήγαγαν επίσης ιδέες που έφεραν από την Ινδία προς τη Δύση.

Οι Άραβες μας έδωσαν τους αριθμούς που χρησιμοποιούμε σήμερα, συμπεριλαμβανόμενης της θεμελιώδους για την επιστήμη ανακάλυψης του αριθμού Μηδέν ("0")

Η Αραβική Αστρονομία είχε τόσο μεγάλη επιρροή, που εξακολουθούμε σήμερα να αποκαλούμε πολλά αστέρια με τα αραβικά ονόματα τους .

Και ο ήχος "αλ" στις λέξεις "άλγεβρα", "αλγόριθμος", "αλχημεία", και "αλκοόλ" είναι μερικά μόνο από τα ίχνη που έμειναν στον πολιτισμό από την εποχή που τα Αραβικά ήταν η γλώσσα της Επιστήμης.


~~~



Τα σκεφτόμουνα αυτά καθώς αναρωτιόμουνα πόσοι άραγε Έλληνες κατανοούν την έκταση της σημερινής νηπιακής κατάστασης και αντιμετώπισης των πραγμάτων στην κοινωνία στην οποία ζουν, μιλώντας αφ' υψηλού για τους Άραβες Μουσουλμάνους που τόσο υποδεέστερους τους νομίζουν, καθώς οι ίδιοι απαγγέλουν τα Αρχαία Ελληνικά κείμενα τα οποία λόγω και των Αράβων και των Μουσουλμάνων επέζησαν στις χιλιετηρίδες... Μιά Ελληνική κοινωνία που βυθίζεται στον σκοταδισμό του εθνικισμού.

Σήμερα, όπως πάντα, καίμε όχι μόνο βιβλία... καίμε την ψυχή της ανθρωπότητας κάθε φορά που η αγραμματοσύνη και ο παιδαριώδης εθνικισμός (αριστερών και δεξιών), και τα παιδιά του εθνικισμού, ο φασισμός, ο ναζισμός και η απορρέουσα ηλιθιότητα, δημιουργούν ατμόσφαιρα σαν αυτή που βλέπω δεξιά κι αριστερά στην Ελλάδα του σήμερα.

Τόσοι Έλληνες σήμερα προσπαθούν να αντλήσουν αξία από το παρελθόν τους και να την ενστερνιστούν την αξία αυτή για να την αποδώσουν στο σήμερά τους. Ποιός λόγος υπάρχει, άραγε, που να τους ωθεί να ψάχνουν στο παρελθόν να βρουν αξία για το σήμερα; Ίσως στο ότι σήμερα δεν αισθάνονται ότι έχουν την παραμικρή αξία; Ότι σήμερα είναι Μηδέν, και προσπαθούν να βρουν ταυτότητα στο παρελθόν επειδή δεν έχουν ταυτότητα στο παρόν;

Σαν εκείνους που ξημεροβραδιάζονται με τους αρχαίους ημών προγόνους και απαγγέλουν Αρχαία Ελληνικά, ή, για κάθε τι που συμβαίνει στον κόσμο σήμερα κάθονται και σου εξηγούν πως σε εκείνα τα μέρη υπήρχαν Ελληνικές αποικίες πριν δυόμισι χιλιάδες χρόνια λες και κάτι σημαίνει αυτό σε σχέση με το σήμερα. Ο Πούτιν και οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικάνοι, φερ' ειπείν, κάθονται και χολοσκάνε για το ποιός θα αρπάξει την Κριμαία ενώ όλοι θα έπρεπε να ξέρουν και να αποτείνουν τιμή στους Έλληνες που είχαν αποικίες εκεί από την εποχή του χρυσόμαλλου δέρατος...

Από που άραγε προέρχεται η ανάγκη να αποδείξουν ότι είναι κάτι, σήμερα, και να μην βρίσκουν καμιά αξία στο σήμερά τους αλλά να γελοιοποιούνται παριστάνοντας κάτι τόσο λυπηρό: Ότι όλη η Γη και όλος ο πολιτισμός οφείλει την ύπαρξή του στην Αρχαία Ελλάδα. Και, φυσικά, κατ' επέκταση, σ' εμάς! Και δεν το ξέρουν, οι αγράμματοι οι ξένοι!

Η ανάγκη να αποδείξουμε, στον εαυτό μας, ότι κάτι είμαστε, με το να θεωρούμε εαυτούς καλύτερους από τους άλλους πολιτισμούς και τις άλλες θρησκείες, και να βάζουμε μετανάστες σε στρατόπαιδα συγκεντρώσεως και να τους πνίγουμε στο Αιγαίο...

Όταν δεν βρίσκουμε καμία απόδειξη μπροστά μας παρά τα φαντάσματα του παρελθόντος. Ή, τα φαντάσματα και φαντασιώσεις του παρόντος: πόσοι μπλόγκερ άραγε γράφουν στο πρώτο πληθυντικό δίνοντας έτσι ...ουσία στα γραπτά τους, ή υπογράφουν με τους τίτλους τους αραδιασμένους κάτω από το πλήρες όνομά τους. Εγώ διάβασα δυό-τρεις... ποτέ δεν έχω δει τέτοια καραγκιοζιλίκια πρώτου πληθυντικού σε ξενόφωνα άρθρα. Η Ελληνική κοινωνία ζει στους ανεμόμυλους του μυαλού μερικών που παραδειγματίζουν έτσι όλους εκείνους που με διάφορους τρόπους σκαρώνουν λοφία και περικεφαλαίες, να τις φορέσουν για να νομίζουν, κοιτώντας στον καθρέπτη, ότι κάτι είναι. Απ' τους χρυσαυγίτες μέχρι τους συριζαίους.

Και όμως... δεν χρειαζόμαστε, δεν χρειάζεται κανείς αποδείξεις του τι είναι: ούτε επικαλούμενοι τα φαντάσματα του παρελθόντος, ούτε τις φαντασιώσεις του παρόντος. Όλοι είμαστε, επειδή υπάρχουμε. Είμαστε όλοι το ίδιο και ο καθένας είναι μοναδικός. Και, για μια γρήγορη φευγάτη στιγμή στον χωροχρόνο, υπάρχουμε μαζί και βλέπουμε ο ένας τον άλλον, και όλοι μαζί βλέπουμε την δόξα της ύπαρξης, σαν μέρη αυτού του υπέροχου σύμπαντος... το οποίο όμως δεν υπάρχει παρά στην διαδικασία κατανόησης την οποία παράγει ο βιολογικός, εφήμερος νους.

Η σημασία των πραγμάτων χτίζεται υποκειμενικά μέσα στον βιολογικό νου ενός γαλαξία ατόμων ο οποίος πιστεύει ότι είναι το σημαντικότερο είδος ζωής, και το μόνο νοήμον είδος ζωής στο σύμπαν...

Οι άνθρωποι όλοι είναι ένα είδος ζωής και το πνεύμα όλων, διαχρονικά και γεωγραφικά είναι αλληλένδετο. Όσο επιλέγει να βλέπει κανείς διαφορές και διαχωρισμούς ανάμεσα σε ανθρώπινα όντα, αντί για ομοιότητες και αλληλοσυνδεμένες ενότητες, όσο δεν κατανοούμε ότι ο πολιτισμός και η επιστήμη έφτασαν στο σήμερα μόνο μέσω αλληλένδετων κρίκων που συνέδεσαν πολιτισμούς και ράτσες, φιλοσοφίες, πιστεύω και αντιλήψεις όλων των τόπων και εποχών (όχι μόνο των Ελλήνων) τόσο ο χώρος, στον χρόνο, θα υπάρχει χωρίς νόημα...







Την ανάρτηση την σκέφτηκα, και κάμποση την αντέγραψα, από την υπέροχη, εκπληκτική καινούργια σειρά 13 ωρών Κόσμος, Μία Οδύσσεια στον Χωροχρόνο, του Νήλ ΝτεΓκρας Τάυσον και της χήρας του Καρλ Σέηγκαν Ανν Ντρουγιάν.
























2 σχόλια:

  1. Χρόνια Πολλά Δ...τι κάνεις;
    Άλλαξα URL και μέρος για το blog μου και απλά ήθελα να σε ρωτήσω, αν δεν βαριέσαι..., να αλλάξεις και να κάνεις follow το άλλο:Greek Salad - a blog from Greece
    Φιλάκια! ☼

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Thanks Eva, I followed the new URL and put my little icon on your followers list. And left a comment in an old post that inspired me to write on the subject myself, later.

      I got a package of lingonberry jam from friends in Sweden. Do you know of any good recipes I can use?

      hugs!

      Διαγραφή