Αποδιοπομπαίοι

 

Γλυπτό Yad Vashem Jerusalem, Israel Nandor Glid

Για τα θύματα των στρατοπέδων συγκεντρώσεως
Φωτογραφία: Δημήτρης, Ιερουσαλήμ, Φεβρουάριος 1987

Ο Εικοστός Αιώνας σημαδεύτηκε για πάντα από τον Ναζισμό και το Ολοκαύτωμα. Οι Γερμανοί, δολοφόνησαν με βιομηχανική οργάνωση, παραγωγικότητα και αποτελεσματικότητα περίπου έξι εκατομμύρια άνδρες, γυναίκες και παιδιά Εβραϊκής καταγωγής, επίσης περισσότερους από 15.000 ομοφυλόφιλους και οι Ιστορικοί υπολογίζουν μεταξύ 150.000 και 500.000 Ρομά, τους υποτιμητικά αναφερόμενους ως «Γύφτους» ή «Τσιγγάνους». 

Στα θεμέλια του Ολοκαυτώματος βρισκόταν ο αντισημιτισμός.
Αντισημιτισμός είναι το μίσος και η προκατάληψη εναντίον των Εβραίων, μίσος το οποίο ξεκίνησε εναντίων των Ισραηλιτών πριν 4.000 χρόνια και εξελίχθηκε επί χιλιετηρίδες, ιδίως αφότου οι Ρωμαίοι εξεδίωξαν τους Ιουδαίους από την γη τους το 72 ΚΕ όταν οι Ιουδαίοι έγιναν μετανάστες στην Ευρώπη (όπως η Ευρώπη έχει μετανάστες και σήμερα, από την Αφρική και την Ανατολή). 

Ήταν το μίσος αυτό βασικό δόγμα της ναζιστικής ιδεολογίας. Αυτή η προκατάληψη εναντίων τών Ιουδέων ήταν διαδεδομένη σε όλη την Ευρώπη επί αιώνες. Και ο Χίτλερ την οργάνωσε. Μια έρευνα του 2021, παραδείγματος χάριν, από την APL, σχετικά με την «Αντισημιτική προκατάληψη στην Ευρώπη» παρουσίασε μεταξύ άλλων τα αποτελέσματα ότι η πλέον αντισημιτική χώρα της Ευρώπης είναι η Πολωνία με 68%, δεύτερη πιο αντισημιτική η Ελλάδα με 65%, και τρίτη η Ουγγαρία με 59%.

Σήμερα, 79 χρόνια μετά από το Ολοκαύτωμα βλέπουμε τι έγινε σε ταινίες, όπως Schindler’s List (1993), Conspiracy (2001), Life is Beautiful (1997), και τηλεοπτικές σειρές όπως Holocaust (1978), We Were The Lucky Ones (2024), War And Remembrance (1988-1989), Playing For Time (1980)

Όταν βλέπουμε αυτές τις ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, ίσως μερικοί από εμάς να συγκινούμαστε, ίσως να ντρεπόμαστε βλέποντας το πως άνθρωποι συμπεριφέρθηκαν σε συνανθρώπους τους. Ίσως μερικοί από εμάς να θυμώνουμε και να αποκαρδιωνόμαστε με την ανθρώπινη ικανότητα να πράττει θηριωδίες. Και ίσως άλλοι να σκέφτονται ότι καλά τους έκανε ο Χίτλερ. Οι Αυστριακοί μάλιστα λέγεται ότι είναι θυμωμένοι με τους Γερμανούς επειδή δεν τέλειωσαν την δουλειά σωστά.

Ίσως να προσπαθούμε να βρούμε ελαφρυντικά λέγοντας ότι δεν ήταν όλοι οι Γερμανοί υπάνθρωποι δολοφόνοι.

Ίσως μερικοί από εμάς να αναρωτιόμαστε τι θα κάναμε αν ζούσαμε στην Γερμανία ή στην Πολωνία, την Γαλλία ή στην Θεσσαλονίκη το 1940-1945. Θα προσπαθούσαμε άραγε να βοηθήσουμε τους Εβραίους; Τους ομοφυλόφιλους; Τους Τσιγγάνους; Θα προσπαθούσαμε άραγε να τους κρύψουμε από τα Ες-Ες στο υπόγειό μας ή στο πατάρι μας; να τους δώσουμε να φάνε;

Το αναρωτιέται άραγε αυτό κανείς αναγνώστης του μοναχικού τούτου μπλογκ;

Αν αναρωτιέστε τι θα κάνατε εσείς τότε, ίσως να μην γνωρίζετε ότι έχετε την ευκαιρία σήμερα να απαντήσετε στην ερώτηση αυτή, επειδή το ίδιο συμβαίνει και σήμερα. Μπροστά στα μάτια μας, στην καθημερινότητά μας, με μια μικρη διαφορά:

Σήμερα η ομάδα ανθρώπων που κυνηγούν οι καινούργιοι «Ναζί» δεν λέγεται «Εβραίοι» αλλά «Μετανάστες».

Τό ‘χετε σκεφτεί αυτό; Σας έχει περάσει από το μυαλό; έχετε κάνει την σύνδεση και παραλληλισμό των γεγονότων που βρισκονται μπροστά στα μάτια σας;

Την οργή και το μίσος που τον Εικοστό Αιώνα είχαν εξαπολύσει οι Γερμανοί εναντίων των Εβραίων, τον Εικοστό Πρώτο Αιώνα την εξαπολύουν όλοι εναντίων των Μεταναστών. Εναντίων των Προσφύγων. Και αντί να εγγράφονται στο Ναζιστικό κόμμα ψηφίζουν συντηριτισμό, εθνικισμό και αυτό που λένε «δεξιά» για να σταματήσουν τους πρόσφυγες και να τους στείλουν πίσω από 'κει που ήρθανε.

Μάλιστα, από τις 12:01 το μεσημέρι, 20 Ιανουαρίου 2025 τα Ενωμένα Κράτη της Αμερικής υπό τον νέο εκλεγμένο Φύρερ, τον Ντόναλντ Τραμπ, θα ξεκινήσουν πογκρόμ και στρατόπεδα συγκέντρωσης για τους μετανάστες, χρησιμοποιώντας τον Αμερικανικό Στρατό σε έδαφος των Ενωμένων Κρατών.

Τι δικαιολογία θα βρει ο καθένας άραγε για να πείσει τον εαυτό του ότι δεν είναι όπως τα λέω; Πόσο εύκολο θα το βρουν μερικοί να με πούνε Κασσάνδρα που υπερβάλει;

~~~

Ο κάθε άνθρωπος βλέπει την κοινωνία στην οποία ζει, και την θέση του στην κοινωνία, και τους ανθρώπους γύρω του, ανάλογα με προσωπικές απόψεις, αντιλήψεις και γνώμες οι οποίες αναπτύσσονται από την γέννησή του καθώς μεγαλώνει σε ηλικία, εμπειρία, γνώση και παιδεία –καθώς ζει. Καθώς, και λαμβάνει, και αποδέχεται διαφορετικούς βαθμούς επιρροών, ας πούμε εθνικισμού, ή και ρατσισμού, ή και διαφόρων ιδεολογιών της κοινωνίας του χωρίς απαραίτητα να αναρωτιέται ως προς το κατά πόσον τα μαθήματα που διδάσκει η κοινωνία του είναι αληθή, ή σωστά, ...ηθικά. Έτσι τον μαθαίνει η κοινωνία από μικρό, αυτά πιστεύει, τις περισσότερες φορές χωρίς να αμφισβητεί τι του λέει η κοινωνία του και πως σκέφτονται οι γονείς του, οι συγγενείς και οι φίλοι.

Η δική μου γνώμη είναι ότι όλες οι απόψεις, αντιλήψεις και γνώμες, όλες, είναι ιδιαίτερες για τον κάθε άνθρωπο, και ως εκ τούτου το ίδιο «έγκυρες» εφ' όσον κανείς δεν μπορεί να πει ότι έχει δίκιο ή ότι αυτά που γνωρίζει και διδάχθηκε είναι απαραιτήτως σωστά.

Ποτέ στην ζωή μου δεν αισθάνθηκα ή σκέφτηκα, ούτε συνειδητά, ούτε με καμία αίσθηση από το υποσυνείδητό μου, ότι υπήρχε οποιαδήποτε διαφορά μεταξύ ανθρώπων με διαφορετικό χρώμα δέρματος. Ούτε καμία διαφορά αξίας ή οποιουδήποτε είδους διαφορά ανθρωπιάς μεταξύ φύλων, ανδρών ή γυναικών. Ή μεταξύ διαφορετικών σεξουαλικών ταυτοτήτων ή θρησκειών. 

Άλλωστε για μένα η όποια «θρησκεία» είναι μια πίστη, και όλοι οι άνθρωποι πιστεύουν σε κάτι –και αν αυτό είναι κάποιος θεός ή θεότητα, ή, αν είναι η επιστήμη… όλα μια πίστη είναι. Η μόνη διαφορά, άλλωστε, μεταξύ θρησκείας και επιστήμης είναι ο βαθμός στον οποίον ο κάθε ένας αποζητά να ερευνήσει και να βρει αποδεικτικά στοιχεία για το που και γιατί υπάρχει. Είτε το πεις Πατήρ, Υιός και Άγιο Πνεύμα, είτε το πεις Σύμπαν, Ζωή και Νόμοι Φυσικής, το ίδιο πράμα λες από διαφορετικές όμως οπτικές και βαθμούς περιέργειας.

Και αν κάποιος έχει ανάγκη βοήθειας και μπορούμε να βοηθήσουμε, βοηθάμε, και τέρμα χωρίς να περιμένουμε αντίκρισμα για την βοήθεια που αποφασίσαμε εμείς να δώσουμε.

Πριν δέκα χρόνια, το 2014, είχα την ευκαιρία και την τιμή να διοριστώ εθελοντικά από τον Δήμο μας στο να βοηθώ τους Αφρικανούς μετανάστες που η Ιταλική κυβέρνηση μας είχε στείλει. Δεν ήταν παρά τώρα πρόσφατα που έκανε το τσερβέλο μου την σύνδεση, ότι ο τρόπος που οι κοινωνίες τα τελευταία 20 χρόνια φέρονται στους πρόσφυγες και τους μετανάστες και στην Ευρώπη και στην Αμερική, δεν διαφέρει σε τίποτα, στην ουσία από το πως φερόντουσαν στους Εβραίους τον εικοστό αιώνα.

Όταν ο άνθρωπος βλέπει άλλους ανθρώπους σε χειρότερη θέση από εκείνον στην ζωή, είναι φαίνεται η φύση του ανθρώπου να τους κοιτά σαν υποδεέστερους. Σαν να απειλούν την δική του καθημερινότητα. Και, ισχυριζόμενος πίστη στις διδασκαλίες ενός προ-δύο χιλιάδων ετών περιπλανώμενου δάσκαλου που δίδασκε να αγαπάμε και να βοηθάμε ο ένας τον άλλον, τους βάζει σε στρατόπεδα συγκεντρώσεως, Μόρια ας πούμε, τους διώχνει, τους καταδιώκει και τους αφήνει να πνιγούν. Κάτι που εγώ προσωπικά, για μένα, το βλέπω σαν χυδαία υποκρισία.

Ανοιχτά της Πύλου

Μόρια, Λέσβος

Πρόσφυγες από την Αφρική στο Σαν Μπενεντέτο ιν Άλπε το 2014:

Είχα οργανώσει ένα πρόχειρο σχολείο για όσους ήθελαν να μάθουν ανάγνωση και γραφή.
Μια στιγμή στη ζωή μου που την θυμάμαι ως τιμή, του να μπορώ να υπηρετώ άλλους ανθρώπους.

~~~