Η βαριά βιομηχανία της Ελλάδας είναι ο Τουρισμός. Και η Ελλάδα χρωστάει τον τουρισμό της στην Μύκονο και την Σαντορίνη. Για τον ξένο τουρίστα, αυτή είναι η Ελλάδα των καρτ ποστάλ. Αυτή, και ο Ζορμπάς (1964) του Κυπρίου Μιχάλη Κακογιάννη με τον Μεξικανό Άντονυ Κουήν, τον Βρετανό Άλαν Μπέητς και τον Ελληνικό Εθνικό Θησαυρό, την Ειρήνη την Παππά.
Αν δεν ήταν ο Ζορμπάς, και οι καρτ ποστάλ της Μυκόνου, και της Σαντορίνης, δεν θα είχαν έρθει οι τουρίστες με τους αριθμούς στους οποίους έφτασαν από τις δεκαετίες των '70-'80. Ποιός τους ζήτησε να έρθουν, θα μου πείτε; Οι ίδιοι Έλληνες που ζητάνε εργοστάσια και δουλειά, και εισόδημα. Στην Ελλάδα το μόνο εργοστάσιο το οποίο δεν μπορούμε να καταστρέψουμε όσο και να προσπαθούμε είναι ο τουρισμός, γιατί δεν εξαρτάται από εμάς αλλά από την Γη που μας έλαχε και την ψυχή που γεννήσαμε όταν βρεθήκαμε μακρυά από την Αθήνα, και που ο Καζαντζάκης και ο Κακογιάννης συνέστησαν στους τουρίστες που έχουν τα λεφτά.
Τα αρχαία, θα μου πείτε. Ναι, τα αρχαία έρχονται να τα δουν το 15-25% και από αυτούς κανείς ξένος τουρίστας δεν βρίσκεται υπό την πλάνη ότι οι Ζορμπάδες που χορεύουν εύθυμοι στην παραλία και σπάνε πιάτα στο γιαλό, και τους πουλάνε τις θαλασσιές τις χάντρες, και κάνουν καμάκι στα μπαρ, έχουν σχέση με τα αρχαία περισσότερη από όση ο φύλακας ενός μουσείου που θέλει και πουρμπουάρ.
Σε αντίθεση με τις Μπενίτσες και τον Κάβο της Κέρκυρας, τα Μαλια της Κρήτης, το Φαληράκι της Ρόδου, και τόσα άλλα μέρη, όπου ο τουρισμός είναι μεθυσμένοι αδέκαροι τουρίστες, η Μύκονος ευλογήθηκε από την φύση και τους κατοίκους της με ένα συνδυασμό εικονογράφησης, αίσθησης και εμπειρίας που την κατατάσσει, στην διεθνή αντίληψη, σε ένα επίπεδο μοναδικότητας και τελειότητας πλατύτερης της ζωής -και φέρνει ξυπόλυτους και κρουαζιερόπλοια, ερωτευμένους και τζετ-σετ, σικ και αριστοκρατία, αλλά και το διεθνές εμπόριο που ψάχνει την τέλεια εικόνα -ανθρώπους που θέλουν να δουν και να ειδωθούν στο σωστό διεθνές σημείο, άνευ αναμνηστικών φωτογραφιών του οποίου δεν μπορούν να ζήσουν
Για μένα προσωπικά οι Κυκλάδες, και ιδιαίτερα το τρίγωνο Σύρος-Τήνος-Μύκονος είναι το κέντρο της Γης.
Αυτό και τα Βραχώδη Όρη. Για μένα.
Ο προ-προ-προ-προπεπάππους μου ήταν έμπορος Τηνιακός και είναι σε έναν από τους 8 τάφους δίπλα στο Ιερό της Μεγαλόχαρης, και, συμπτωματικά και άσχετα με αυτό, η μάνα μου γεννήθηκε στην Σύρο όταν ήταν στην Ερμούπολη ο παππούς μου διορισμένος από την Αθήνα για τα δημόσια έργα, στον μεσοπόλεμο. Έτσι μεγάλωσα πηγαίνοντας πάντα στο κέντρο της Γης, Πάσχα, καλοκαίρι, δελφίνι στα κρυστάλλινα νερά, κατσίκι στα βράχια, Αθηναίος στα μαγαζιά, κυκλαδίτης στις εκκλησιές και στις ταβέρνες, τρώγοντας με την μάνα μου μεσημεριανό στη Μύκονο μόνος μου γιατί δεν είχαμε λεφτά να φάμε και οι δύο μετά από το εισιτήριο από την Τήνο.
Αργότερα πήγα τον γιό μου να σκαρφαλώσει το καμπαναριό της Μεγαλόχαρης όπως το σκαρφάλωνα εγώ, έκανε και μια λειτουργία παπαδάκι στην Μεγαλόχαρη το 2000, ξέροντας την διαδικασία φαρσί από την Ορθόδοξη εκκλησία στην Μασαχουσέτη, και μπήκαμε σε ένα ξωκλησάκι στην Μύκονο, που ήταν ανοιχτό κοντά στην Άνω Μέρα, και το λειτουργήσαμε οι δυό μας. Εγώ διάβασα από το βαγγέλιο το αγαπημένο μου, εκεί που λέει ο Ιησούς να αφήσουν τα παιδιά να τον πλησιάσουν όταν οι μαθητές του θέλαν να τα διώξουν για να μην ενοχλούν τον δάσκαλο.
Και ανάμεσα, γνώρισα την Μύκονο με το Κολωνακιώτικο τζετ-σετ (τρομάρα τους), με τα περιοδικά, τις διαφημιστικές εταιρείες, την μόδα και το σικ πράμα. Και την γνώρισα με την φωτογραφική μου μηχανή εργαζόμενος για μια Αγγλική τουριστική εταιρεία που έφερνε τσάρτερ από το Γκαντγουηκ. Και είδα την ανατολή από το γιωτ κλαμπ πριν πάω την σχεδιάστρια του περιοδικού-μπροσούρας με το τζιπάκι στο αεροδρόμιο αφού είχαμε τραβήξει το εξώφυλλο για του χρόνου. Θυμάμαι ότι όταν βράδυ πήγαινα σε κανένα μπαρ ερχόταν και ο πράκτορας μας μαζί μου για να κλείσει το μάτι στον μαγαζάτορα ότι είμαι "δικός τους" να μη μου δώσει τις "μπόμπες" που δίνουν στους τουρίστες, αλλά κανονικό ποτό από κλειστό μπουκάλι.
Ο βράχος και το μελτέμι θα είχαν αφήσει την Μύκονο το φτωχότερο από τα νησιά, να όμως που ο Απόλλωνας και η Άρτεμις το διάλεξαν το νησί για να γίνει το πιο πλούσιο. Και όλοι στην Ελλάδα που παίρνουν γρόσι από την ΕΕ για τον αγρό ή την ψαρόβαρκα και αντί για κει τα ρίχναν τα λεφτά στην βίλλα Κατίνα και την μερσεντέ, θα έπρεπε να στέλνουν ευχαριστήρια στην Μύκονο γιατί η Μύκονος, και η Σαντορίνη, είναι η εικόνα από την οποία γνωρίζουν οι τουρίστες την Ελλάδα και αποφασίζουν να έρθουν να μας δώσουν τα λεφτά τους.
Αρέσει στους Έλληνες η Μύκονος; Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα. Και ποιός Έλληνας άλλωστε έχει πραγματικά καταλάβει πως τον βλέπουν οι ξένοι και τι σημαίνει τουρισμός. Και τώρα με την μαλακία του Καλλικράτη μάλιστα, τρέχα γύρευε. Τον τουρισμό δύο πράγματα θα τον σώσουν: Το γεγονός ότι την Γη μας δεν μπορούμε να την καταστρέψουμε όσες "μπόμπες" με πάγο και να σερβίρουμε μετά από τα μεσάνυχτα, και το γεγονός ότι άσχετα από το κράτος, τον Δήμο και το κακό συναπάντημα θα υπάρχουν πάντα έμποροι και ευσυνείδητοι και ασυνείδητοι που θα προσφέρουν το προϊόν που θέλει η αγορά.
Είναι φυσικό άλλωστε ο Έλληνας να μην την πάει την Μύκονο γιατί η Μύκονος από την μιά δεν προσφέρει αυτά που θέλει η Ελληνική οικογένεια στις διακοπές της, και από την άλλη έχει την ιδιαιτερότητα της, που ή σου αρέσει ή όχι. Ή την κάνεις κρεμαστάρια. Και, στο τέλος, αυτή είναι η μοναδικότητα που προσφέρει η Ελλάδα σε αντίθεση με τα περισσότερα άλλα μέρη του κόσμου:
ότι, κάθε μέρος, κάθε νησί, μα κάθε νησί μας, είναι διαφορετικό και σε φύση και σε ανθρώπους από το διπλανό.
Μπορείς να πας κάθε καλοκαίρι δέκα χρόνια στην Ελλάδα και να δεις κάτι εντελώς διαφορετικό από την περασμένη χρονιά, και να έχεις μια εμπειρία, και από τους ανθρώπους που θα συναντήσεις, τελείως διαφορετική από νησί σε νησί.
Και οι Έλληνες, σαν κότα και αυγό του παραπάνω θέματος που έθιξα, δεν πάνε ο ένας τον άλλον από τόπο σε τόπο: οι Τηνιακοί δεν τους πάνε και τόσο του Μυκονιάτες, ούτε οι Μυκονιάτες τόσο τους Συριανούς. Και οι υπόλοιποι δεν πάνε και τόσο τους Μυκονιάτες. Εγώ την αισθάνομαι την διαφορά από ότι ξέρω και αισθάνομαι ο ίδιος, αλλά από τα ταξίδια με τα οποία με ευλόγησε η ζωή έμαθα να αγαπώ αντί να κριτικάρω και έμαθα να αγαπώ αυτό που "υπάρχει" και όχι αυτό που θα ήθελα να δω...
Την αγαπώ πολύ την Μύκονο. It is a truly special and unique place, in my heart.
ΥΓ. Πάντα ήθελα να πάω στην Καραϊβική, και πήγα δυό φορές με κρουαζιερόπλοιο. Και αισθάνθηκα ντροπή, και αισθάνθηκα παρείσακτος, και ήθελα να με καταπιεί η γη και ο ωκεανός. Γιατί είδα την φτώχεια γύρω μου, τις παράγκες, την εξαθλίωση παντού, με τα υπερπολυτελή ανάμεσα, και τους τουρίστες με τα άσπρα σορτς, τα ροζ πουκαμισάκια, και τα πούρα να ρίχνουν 25 σεντς στα ξυπόλητα παιδιά που ζουν κάτω από μια λαμαρίνα. Στην Μύκονο και στην Ελλάδα δεν υπάρχει τέτοιο πρόβλημα... ούτε καν σήμερα.
Οι φωτογραφίες σου αγαπητέ Δημήτρη πάντα μαγευτικές! Δε θα μπορούσες να μην είσαι φτιαγμένος από θάλασσα...
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχές πολλές!
Σ' ευχαριστώ αγαπητή Γεωργίτσα! Η θάλασσα είναι στο DNA μου και την κουβαλάω μαζί μου πάντα και την ακούω στην ψυχή μου. Νάσαι καλά.
ΔιαγραφήΑσε τους Συρο-Μυκονιάτες να τα βρουν μεταξύ τους! Αυτοί έχουν το ίδιο αίμα, τους φυσά ο ίδιος άνεμος και είτε έτσι είτε αλλιώς συνεννοούνται! Εμείς ερχόμαστε πιο δώθε...και δεν χρειάζεται να ανακατευόμαστε στα οικογενειακά τους! Και συ καλέ μας Δημήτρη όσο και να επικαλείσαι τις καταβολές σου...έχεις γίνει πλέον ξενομερίτης! Αυτή είναι η πικρή αλήθεια.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι ομορφιές της Ελλάδας μας είναι μοναδικές αστήρευτες πολυποίκιλες αλλά δυστυχώς ποτέ η Ελλάδα δεν επένδυσε με τον Τουρισμό της σ'αυτές!
Θα μπορούσε η οικονομία της να είχε αποκλειστικά στηριχτεί στον Τουρισμό, δεν χρειαζόταν τίποτα άλλο γιατί στην Ελλάδα συνδυάζεις διακοπές ολόκληρο τον χρόνο! Χειμερινές, καλοκαιρινές, με εξτρίμ σπορ, με ότι ζητήσει η ψυχή σου! Αλλά....αλλά!
Δεν χρειάζεται βέβαια να σχολιάσω τις φωτό σου!
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι θεικές φωτό δεν έχουν ανάγκη σχολίων!
Είναι εκτός οποιουδήποτε συναγωνισμού...
Βέβαια με τέτοια τοπία ακόμα και η γάτα μου γίνεται
Ο Φωτογράφος!!!
Ω, Καρυάτιδα, το έπιασες ακριβώς και χαμογελώ με ικανοποίηση, γιατί πράγματι οι ομορφιές αυτές δεν χρειάζονται φωτογράφο, απλώς μάτια, και καρδιά να τις δει. Τις φωτογραφίες μου από την Ελλάδα τις θεώρησα πάντα περισσότερο καρτ ποστάλ (το λιγότερο άξιο είδος φωτογραφίας) που μιλάνε για τον τόπο πολύ περισσότερο παρά για τον φωτογράφο.
ΔιαγραφήΚι εγώ, πράγματι, από εκλογή και φυσική εξέλιξη είμαι ξενομερίτης. Μα όλα όσα είμαι, από που ξεκίνησα και που πηγαίνω, είναι ισχύοντα και αλληλοεπιδρώντα μέρη του συνόλου που με αποτελεί. Ως εκ τούτου η οπτική, που μου δίνει η υφή μου, προσφέρει γωνίες που μπορεί μεν να αρέσουν ή να μην αρέσουν, αλλά εκθέτουν μια υποκειμενικότητα η οποία μπορεί (και ίσως ακαδημαϊκά θα έπρεπε) να ενδιαφέρει μόνο σαν άποψη που δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή, ή παραδεκτή, από εντός του αντικειμένου στο οποίο απευθύνεται...
Έχοντας ζήσει το μπουμ και το πλαφ του Ελληνικού τουρισμού εκ των εντός τα '80, δεν μπορείς να φανταστείς την πίκρα και την απογοήτευση που έχω για το τι έγινε, και το τι δεν έγινε. Συμφωνώ απόλυτα μαζί σου.
Χαχαχαχαχαχαχαχαχα! Ξενομερίτης μπορεί νάγινες, τα χούγια σου όμως, διακρίνω, πως τα διατηρείς Ελληνικότατα!!!χαχαχαχαχχαχαχαχαχα!
ΑπάντησηΔιαγραφήΑσε που σε μια στιγμή με μπέρδεψες και νόμιζα πως συνομιλούσα με τον Φίλια.(εκεί με τις οπτικές και τις γωνίες) :))
Θα μου επιτρέψεις όμως να αναφέρω και μια άλλη παράμετρο!
Αυτή του marketing στον τουρισμό και την δύναμη του συρμού!
Η Μύκονος και η Σαντορίνη πέρα απο την εκπληκτική μοναδική γραφικότητά τους, στάθηκαν τυχερές γιατί τις επισκέφθηκαν σταρ του Χόλλυγουντ, στα χρόνια που ανακαλύπτονταν τα Ελληνικά νησιά απο τον υπόλοιπο κόσμο!
Στάθηκαν λοιπόν ας πούμε μ'αυτή την έννοια τυχερά...και ήσαν τα πρώτα νησιά που έγιναν παγκοσμίως γνωστά!
Σήμερα όμως δεν ισχύει το ίδιο πράγμα! Για τον ξένο τουρίστα πλέον GREECE= Greek islands! Kι'αυτό γιατί έμαθε πλέον πάλι απο τους σταρ που μυθοποιεί ότι τα ελληνικά νησιά διαθέτουν πλήθος Μυκονιάτικης και Σαντορινιάς ομορφιάς...π.χ.την Βενετία της Μυκόνου(που έχεις μάλιστα και συ εδώ απαθανατίσει) την συναντάς ακριβώς ίδια στο ΚΛΗΜΑ της Μήλου και στα Βαπόρια της Σύρου! ΄Εμαθε ότι υπάρχουν τα καταπράσινα Ιόνια νησιά,ή τα ιδιαίτερα των Σποράδων(τους το επανέλαβε πρόσφατα και ο Ντε Νίρο με τον Τραβόλτα)ή τα εξωτικά Δωδεκάνησα με προεξέχουσες την Ρόδο και την Κω!
Οι φανατικοί αναρριχητές γνωρίζουν ότι το νησί τους είναι μόνο η Κάλυμνος γι'αυτό και ο Τουρισμός στο νησί κυρίως αρχίζει τον Σεπτέμβρη και τελειώνει μέσα Νοεμβρίου!
Δεν χρειάζονται πολλά! Δέκα επισκέψεις μεγάλων σταρ στις ομορφιές της Ηπειρωτικής Ελλάδας και η προβολή της ολοκληρώθηκε!
Πάντως δεν ανησυχώ ιδιαίτερα! Τώρα που πωλείται ολόκληρη η Ελλάδα να είσαι σίγουρος πως θα γίνει παγκόσμιο θέρετρο και μάλιστα υψηλού οικονομικού επιπέδου!
Ένα θέρετρο που θα νοικιάζεται μαζί με τους ομογενείς ως υπηρετικό προσωπικό! :)
Ποιός και τι είναι είναι ο Φίλιας; δεν ξέρω αν πρέπει να κολακευτώ ή να ντραπώ! :-)
ΔιαγραφήΜα βεβαίως! χούγια ενισχυμένα, Ελληνική αγάπη της ζωής, Γαλλική αίσθηση της τέχνης, Βρετανικό φλέγμα, Αμερικανική ανεξαρτησία, Σικελική αίσθηση της οικογένειας, θιβετιανή υπομονή, Σουηδική κοινωνικότητα, Τούρκικη διπλωματία, άστα βράστα, ψώνισα από σβέρκο...
Για τον τουρισμό έχεις απόλυτο δίκιο, και για το ότι υπάρχουν ομορφιές παντού, κλπ., σε όλη την Ελλάδα (και την έχω γυρίσει όλη δέκα φορές να την δείξω στους τουρίστες), αλλά η ερώτηση βρίσκεται ακριβώς στο σημείο που θίγεις: Γιατί οι "επισκέψεις" που "άνοιξαν τις πόρτες" ξεκίνησαν από αυτά τα νησιά και όχι από αλλού -το οποίο "αλλού" ανακαλύφτηκε αργότερα; Ίσως γιατί η Μύκονος προσφέρει αισθητικά μια μοναδική minimalist οπτική που εστιάζει, μεγεθύνει και συγκεκριμενοποιεί με την απλότητα μέσω της οποίας συγκεντρώνει όλα της τα στοιχεία που προσκαλούν τον ξένο επισκέπτη...
Και για σένα, κάτω από το υστερόγραφο της ανάρτησης, προσέθεσα τον υπογράφοντα να σου προσφέρει ένα aperitif στην Βενετιά, και τον γιό μου φωτογραφημένο δίπλα σε ένα από τα αγαπημένα του αξιοθέατα της Μυκόνου με χαμόγελο από αυτί σε αυτί :-)
Ω! Αγαπητέ μου Δημήτρη! Σ'ευχαριστώ πολύ! Πολύ ευγενικό και τρυφερό το κέρασμά σου! ΄Οπως μόνο οι Ελληνες ξέρουν να προσφέρουν!
ΑπάντησηΔιαγραφήΣήμερα ολοκλήρωσα το δεύτερο κομμάτι του αφιερώματος στην Δήλο.
Πρόκειται να συνεχίσω με τις ομορφιές της αγαπημένης σου Μυκόνου.
Αν θέλεις έλα να με διαβάσεις...
Υ.γ. ο Φίλιας είναι καθηγητής της Κοινωνιολογίας και διετέλεσε πρύτανης του Πάντειου. Τα βιβλία και η διδασκαλία του με μπέρδευαν αφάνταστα! Το πιο απλό πράγμα το εξέφραζε και το επαναλάμβανε σύνθετο, πολυδαίδαλο σχεδόν ακατανόητο! χαχαχαχαχαχαχαχαχαχχαχαχαχαχαχαχαα!
Aaaah... Είναι αλήθεια ότι όταν μεταφράζω στο μυαλό μου από τα Αγγλικά στα Ελληνικά, οι έννοιες βγαίνουν σε περίπλοκες προτάσεις, παρά την περιστασιακή βοήθεια από τον μεταφραστή του Google... Αυτό τελικά με κάνει καθηγητή στην Ελλάδα ;!; (στην προκειμένη πρόταση χρησιμοποίησα τον μεταφραστή για να μου πει ότι η λέξη "occasional" μεταφράζεται ως "περιστασιακή" στο πλαίσιο της παρούσας σκέψης...)
ΔιαγραφήΣε διαβάζω! σε διαβάζω! απλά φοβάμαι ότι τα σχόλιά μου παρεξηγούν καμιά φορά τους εντός Ελλάδος Έλληνες και δεν θέλω να φανώ σε ξένο σπίτι ως αυθάδης αλαζών σε εκείνους που δεν ξέρουν αυτό που ξέρει η συμβία μου -ότι δηλαδή όταν μιλάω στον ύπνο μου μιλάω Αγγλικά (και συχνά τραγουδάω) και ότι στο παιδί μου έχω να μιλήσω Ελληνικά από πριν γίνει ενός έτους :-)
Δεν φταίω εγώ! Απλά ήθελα ο κακομοίρης να ζήσω μια ευτυχισμένη και πραγματικά ελεύθερη ζωή με στοιχειώδη επικοινωνία σκέψεων και αισθημάτων πράγμα το οποίο μου στάθηκε αδύνατο εκεί που με έριξε κατά λάθος ο πελαργός ;-)
Νάσαι καλά.
Αν η Συρο-Μυκονιάτικη διαφωνία έγινε αφορμή γι αυτή την ανάρτηση, τότε βγήκε και κάτι καλό. Θα συμφωνήσω απόλυτα πως κάθε τόπος, κάθε νησί ακόμη κι αν είναι δίπλα δίπλα, είναι διαφορετικό και αυτό είναι υπέροχο. Να ανακαλύπτεις κάθε φορά κάτι νέο ξοδεύοντας μόνο μισή ώρα με το καράβι. Για εμάς ένα ταξίδι στη γειτονική Τήνο είναι ξεχωριστή εμπειρία, όπως και η αίσθηση πως γύρω γύρω βρίσκονται τόσα νησιά να ανακαλύψεις.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌσο για την ερώτηση γιατί στη Μύκονο, μόνο όποιος την ζήσει μπορεί να καταλάβει. Κάποτε ήρθε ένα κρουαζιερόπλοιο στο νησί και ένας από τους επιβάτες δεν ήθελε με τίποτα να κατέβει. Τον παρακαλούσε η παρέα του και στο τέλος τον πήραν σηκωτό. Τελικά το κρουαζιερόπλοιο έφυγε χωρίς αυτόν και εκείνος έμεινε για πάντα στο νησί.
Οι φωτογραφίες υπέροχες, μου άρεσαν περισσότερο τα μη τουριστικά θέματα με κορυφαίες τις οι δύο τελευταίες ;-))
Σ' ευχαριστώ Margo, και πράγματι είναι υπέροχο το να υπάρχουν τέτοιες διαφορές ανάμεσα σε τόπους τόσο κοντινούς, και μάλιστα θα έπρεπε οι διαφορές αυτές να είναι πηγή χαράς μια που λόγω αυτών διάλεξε την Ελλάδα η Φιλοσοφία για να γεννηθεί.
ΔιαγραφήΑντιγράφω από μια παλαιότερη ανάρτησή μου: Και η Φιλοσοφία είχε γεννηθεί αιώνες πριν στην κατάλληλη γεωγραφική περιοχή, εκεί όπου ένας άνθρωπος μπορούσε να δει, δύο ώρες μακριά ένα άλλο νησί όπου οι κάτοικοι είχαν ιδέες σχεδόν ίδιες αλλά λίγο διαφορετικές από τις δικές του, και μια μέρα μακρύτερα άλλο νησί με λίγο πιο διαφορετικές ιδέες, και από ακόμα μακρύτερα έρχονταν για εμπόριο άνθρωποι με τελείως διαφορετικές ιδέες. Και είπε ο άνθρωπος αυτός: "Εκεινού ο ιερωμένος του λέει πως Θεός είναι ο Ρα, και του άλλου ο ιερωμένος μιλάει για τον Ζωροάστρη και ο δικός μου με διδάσκει τον Δία. Δύο στους τρείς ιερωμένους πρέπει να κάνουν λάθος". Και στο σημείο αυτό, ο ανθρώπινος νους έκανε το άλμα που θα μπορούσε να οδηγήσει στα ουράνια: "Αν δύο στους τρείς ιερωμένους κάνουν λάθος, γιατί να μην κάνουν λάθος και οι τρείς;"
Και θα ήθελα να πιστεύω ότι την Μύκονο και μόνο αραιά και που, που την έζησα λίγο, την κατάλαβα και την αγάπησα -άλλωστε η αγάπη για ένα μέρος δεν συνεπάγεται μη-αγάπη για κάποιο άλλο διαφορετικό :-) Η ανθρώπινη καρδιά και ο νους έχουν ανεξάντλητα αποθέματα και κατανόησης και αγάπης, αρκεί να τα απελευθερώσει κανείς και να μην τα κρατά ταμπουρωμένα από τον φόβο...
Όσο για τον επιβάτη που έμεινε... κι εγώ οδηγούσα από την Στοκχόλμη στην Αθήνα, και στο χωριό εδώ έμεινα, όπου γνώρισα την γυναίκα μου δέκα λεπτά αφού σταμάτησα το αυτοκίνητο. Τον καταλαβαίνω απόλυτα :-)