Το να κατανοεί ο χρήστης πως λειτουργεί το πρόγραμμα που κοιτάζει στην οθόνη του είναι το πιο σημαντικό θεμέλιο στην αποδοτικότητα της πληροφορικής. Αν ο χρήστης δεν καταλαβαίνει αμέσως "που" βρίσκεται, "τι" κοιτάζει, τι πρέπει να "κάνει" και "που" να βρει τις πληροφορίες που θέλει, και "που" και "πως" να εισάγει τα στοιχεία που θέλει... χωρίς αυτά να γίνονται άμεσα κατανοητά κοιτώντας την οθόνη, τα κομπιούτερ είναι άχρηστα.
Επίσης, από οθόνη σε οθόνη, ο χρήστης πρέπει οπτικά να έχει την σιγουριά ότι η "πορεία" του μέσα στο πρόγραμμα είναι "γεωγραφικά" σωστή, να ξέρει πάντα "που" βρίσκεται σε σχέση με το "που" ήταν πριν από ένα κλικ, και "που" θα πάει μετά από το επόμενο κλικ. Χωρίς την "γεωγραφική" σιγουριά της θέσης στην οποία βρίσκεται μέσα στο πρόγραμμα ο χρήστης... χάνει την ώρα του άδικα.
Αυτά όλα εξαρτώνται από το πως έχει σχεδιαστεί η "εικονογράφηση" του συστήματος, και πως έχουν διαλεχτεί οι λέξεις και οι επικεφαλίδες που διαβάζει ο χρήστης: Αυτό που λέγεται "interface" ("διεπαφή" -έτσι το μεταφράζει το λεξικό)
Για να γίνει ένα πρόγραμμα χρειάζονται τρία πράγματα:
1. Να ξέρουμε τι θέλουμε να εκπληρώσει το πρόγραμμα
2. Να σχεδιάσουμε το πως λειτουργεί η "μηχανή" του προγράμματος
3. Να σχεδιάσουμε το τι θα βλέπει στην οθόνη του ο χρήστης.
Γράφω την σημερινή ανάρτηση γιατί επί τέλους κατάφερα να μπω στον λογαριασμό μου στην ιστοσελίδα της Εφορίας! Και έκλαψα για τα λεφτά που ξοδεύει το Υπουργείο Οικονομικών στα παιδάκια που λένε "κοίτα μαμά! προγραμματίζω κομπιούτερ!"
Πριν μιλήσω για το πρόγραμμα, απλά να επιβεβαιώσω αυτά τα οποία όλοι μας θα περιμέναμε να ισχύουν: Δηλαδή, ότι η εφορία έχει στο όνομά μου ένα διαμέρισμα που δεν μου ανήκει, και ότι για τα υπόλοιπα διαμερίσματα που μου ανήκουν έχουν κάνει λάθος όλα τα τετραγωνικά (σε σχέση με τα τετραγωνικά που γράφει η ΔΕΗ στους λογαριασμούς της). Το αυτοκίνητό μου, αγοράς 1995 το έχουν σαν καινούργιο το 2007, και, τα ποσοστά που χρησιμοποιούν για να με φορολογήσουν βάση του δηλωμένου εισοδήματος ουδεμία σχέση έχουν με τα ποσοστά που λέει ο νόμος του κάθε αντίστοιχου έτους -και φυσικά ο νόμος αλλάζει κάθε έτος. Εν συντομία, ένα ΜΠΑΧΑΛΟ. Δηλαδή, όλα νορμάλ.
Το πρόγραμμα της ιστοσελίδας...
1. Να ξέρουμε τι θέλουμε να εκπληρώσει το πρόγραμμα.
Εντάξει, μην υπερβάλουμε τώρα, πάμε παρακάτω.
2. Να σχεδιάσουμε το πως λειτουργεί η "μηχανή" του προγράμματος.
Σε 15 λεπτά, δυό φορές με γύρισε στην αρχική αντί για εκεί που έπρεπε να πάει, και τρεις φορές μου είπε ότι κάτι δεν λειτουργεί κάτι και να ξαναπροσπαθήσω. Πάμε παρά κάτω.
3. Να σχεδιάσουμε το τι θα βλέπει στην οθόνη του ο χρήστης.
Αυτό, συν τα δύο παραπάνω, είναι η δουλειά μου κάπου 20 χρόνια, και την κάνω αυτή την δουλειά στις ΗΠΑ με ανταγωνιστές άλλους προγραμματιστές στις ΗΠΑ, και έχω ακόμα πελάτες κι ας ζω 5 χρόνια τώρα στην Ευρώπη.
Ο σχεδιασμός του τι βλέπει ο χρήστης στην οθόνη των περισσότερων Ελληνικών προγραμμάτων που έχω δει, και στο πρόγραμμα του Υπουργείου Οικονομικών, είναι μια τραγελαφική κωμωδία. Αν εγώ ο "προγραμματιστής" και "σχεδιαστής interface" πρέπει να ψάχνω επιμελώς και απεγνωσμένα να καταλάβω που είμαι, τι κοιτάζω, που να βρω τις πληροφορίες που θέλω, και πως να πλοηγήσω αυτόν τον τραγέλαφο, πως να το καταλάβει ο χρήστης που δεν ξέρει καλά-καλά από κομπιούτερ...
Το σχέδιο με το οποίο απεικονίζεται το πρόγραμμα και η χρήση του στην οθόνη μας είναι όχι μόνο το σημαντικότερο πράγμα στον προγραμματισμό, αλλά δεν μπορεί να γίνει από "ατόφιους" προγραμματιστές: χρειάζεται ειδικότητα που να έχει σπουδάσει οπτική επικοινωνία... να έχει πείρα... να καταλαβαίνει ότι δεν πρέπει να προσαρμόζεται ο χρήστης στο πρόγραμμα, αλλά το πρόγραμμα στον χρήστη. Και να ξέρει την ιδιαίτερη ψυχολογία του χρήστη σαν ανθρώπινο όν... και να προσαρμόζει το πρόγραμμα στον νου του απλού χρήστη.
Ένα άλλο πράμα που έχω καταλάβει εδώ εις τας Ευρώπας, και ιδιαίτερα στο ηλεκτρονικό Ελλαδιστάν, είναι ότι οι προγραμματιστές έχουν γεμίσει την κούτρα τους με κώδικα και νομίζουν ότι ο κάθε χρήστης μπορεί να κάτσει να παρακολουθήσει τον λαβύρινθο του μυαλού τους και του λεξιλογίου τους.
Μετά, ξέροντας τι θέλαν να κάνουν οι προγραμματιστές, και πιστεύοντας ότι το επέτυχαν, δεν το δοκιμάζουν σαν χρήστες... απλά το παραδίδουν, κι όποιον πάρει ο χάρος. Αυτοί που αποδέχονται την παράδοση δεν ξέρουν ούτε οι ίδιοι τι να ελέγξουν, τι να δοκιμάσουν αν δουλεύει, και το αποδέχονται. Και πληρώνουν εκατομμύρια τους προγραμματιστές, και μετά την πληρώνουν οι χρήστες.
Απλά αναρωτιέμαι, όοοοολες αυτές οι ώρες που σπαταλούνται για να δημιουργηθούν προγράμματα, όοοοολα αυτά τα λεφτά... γιατί πάνε έτσι χαμένα;
Ο κύριος Υπουργός Οικονομικών, όταν λειτούργησε στο ίντερνετ το σύστημα, μπήκε ο ίδιος να δει αν μπορεί να βγάλει άκρη; Βάζω στοίχημα ότι μπήκε μέσα, δεν μπόρεσε ούτε κλικ να κάνει, του έδειξαν οι προγραμματιστές του που να κάνει τα κλικ, δεν μπόρεσε να τα αποστηθίσει, και έμεινε με την εντύπωση ότι ο ίδιος δεν ξέρει από κομπιούτερ και οι προγραμματιστές του είναι σαΐνια. Αλλά δεν σκέφτηκε ποτέ ότι αν ένας απλός άνθρωπος δεν μπορεί να καταλάβει που βρίσκεται, αυτό είναι επειδή οι προγραμματιστές πρέπει να αλλάξουν επάγγελμα γιατί μόνο προγραμματιστές δεν είναι...
Στην δική μου δουλειά, στις ΗΠΑ, 75% του χρόνου ανάπτυξης ενός προγράμματος, και ίσως 60% του κόστους στον πελάτη μου, πάει, πάντα με πρωτοβουλία του πελάτη (ο οποίος ξέρει τι είναι σημαντικό) στο να σχεδιάζεται η οθόνη με τρόπο που να "προσκαλεί" τον χρήστη να την χρησιμοποιήσει, και να λειτουργεί απλά, χωρίς πιθανότητα ποτέ, όσα λάθη και να κάνει ο χρήστης, να βγει κάτι που ο χρήστης να μην περιμένει...
Σ' αυτή την σελίδα μπαίνεις για να βρεις τι χρωστάς, γιατί το χρωστάς, και τι στοιχεία έχει για σένα η εφορία, και να τα διορθώσεις αν είναι λάθος. Που, μα που να πάω να τα βρω αυτά; Οι μόνες επιλογές που βλέπω είναι:
- Ο λογαριασμός μου
- Εφαρμογές TAXISnet
- Αποσύνδεση
- My TAXISnet
- Διαχείριση Λογαριασμού
- Εξουσιοδοτήσεις
- Εφαρμογές φορολ. προφίλ
- Συντομεύσεις εφαρμογών
- Ερωτήματα προς Γ.Γ.Π.Σ.
- Εισερχόμενα μηνύματα
- Αλλαγή Στοιχείων Μητρώου
- Αποθήκευση
- Άκυρο
Που στο διάολο πάω για να βρω το εκκαθαριστικό, ή τη δήλωσή μου, ή τα περιουσιακά μου στοιχεία;
Τι νοηματική διαφορά υπάρχει μεταξύ "Εφαρμογές TAXISnet" και "My TAXISnet";
Τι νοηματική διαφορά υπάρχει μεταξύ "My TAXISnet" και "Διαχείριση Λογαριασμού";
Και τι στην ευχή σημαίνει TAXIS; δεν θέλω να βρώ ταξί, ούτε ένα ούτε πολλά;
Σε ποιά αρχαιοελληνική διάλεκτο η εφορία λέγεται ταξισνετ, και γιατί είναι με λατινικά;
Ας διαβάσει ένας απλός θνητός τις επικεφαλίδες στην σελίδα αυτή να μου πει αν καταλαβαίνει τι λένε και τι σχέση έχουν με αυτά που ψάχνει να κάνει;
Τι σημαίνει "Εφαρμογές" για κάποιον που δεν ξέρει τι σημαίνει applications στην πληροφορική; Και τι τον ενδιαφέρει τον χρήστη να βρει "εφαρμογές"; Εγώ δε θέλω να εφαρμόσω τίποτα, ούτε να συντομεύσω την εφαρμογή μου... το εκκαθαριστικό μου θέλω να βρω...
Και λέει ο προγραμματιστής: "Μα εμένα η δασκάλα μου είπε ότι όταν προγραμματίζω ένα μηχανισμό που φέρνει κάποιο αποτέλεσμα όταν τον χρησιμοποιώ, αυτό, στην πληροφορική, λέγεται εφαρμογή". Ναι ρε στούρνο αλλά η εφαρμογή είναι μια λέξη που ξέρεις εσύ: τον χρήστη δεν τον ενδιαφέρει ο ακαδημαϊκός ορισμός του τι έφτιαξες αλλά το αποτέλεσμα το οποίο ψάχνει ο άνθρωπος να επιτύχει. Λοιπόν, μη λες "Εφαρμογές"! Λέγε "Εκκαθαριστικό". Ή, "Δήλωση"...